فساد سیستماتیک در سازمان تامین اجتماعی

روندی که برای گرفتن سابقه بیمه در سازمان تامین اجتماعی طی می‌شود پیچ و خم بسیاری دارد. این روند به گونه ای چیده شده که جریمه‌ها و روند فرساینده رسیدگی به اعتراضات چند ماه طول خواهد کشید.

قدم اول: کارفرما من را برای دریافت نامه‌ای که نشان دهد بدهی بیمه ندارم، به تامین اجتماعی معرفی می‌کند.

قدم دوم: یک ماه بعد(!) بدون اینکه کسی با من صحبت کرده باشد و اطلاعاتی گرفته باشد، رقمی به عنوان بدهی تعیین و اعلام می‌شود. در برگه اعلام بدهی، همان روز اول یک ستون جریمه هم وجود دارد!

قدم سوم: با مشاور بیمه صحبت می‌کنم. می‌گوید به اشتباه، حق بیمه خیلی زیاد محاسبه شده. تمام قوانین و بخشنامه‌های مرتبط را می‌خوانم. با چند مشاور دیگر هم صحبت می‌کنم. معلوم است که اشتباه شده.

وضعیت من در قدم سوم:

۱- بیمه به ازای هر روزی که می‌گذرد، جریمه‌ام می‌کند (اسمش جریمه است اما در واقع همان اسکونت یا بهره یا نزول خودمان است). می‌گویند اگر می‌خواهی جریمه نشوی، پولی که ما تعیین کرده‌ایم را پرداخت کن و بعد اعتراض کن! (در این مدت هم سود پول را از بانک خواهند گرفت)

۲- کارفرما تا زمانی که مفاصا حساب بیمه را نبرم، مانده مبلغ قرارداد را پرداخت نخواهد کرد.

بیمه می‌داند که مراجعه کنندگان در چنین شرایطی از دو طرف زیر منگنه هستند و از این مساله سوء استفاده می‌کند.

قدم چهارم: برای اعتراض به هیات حل اختلاف بیمه مراجعه می‌کنم. می‌گویند سه ماه بعد نوبتم می‌شود. با کلی گفتگو، منتی می‌گذارند و زمان جلسه را جلوتر می‌آورند.

قدم پنجم: در جلسه هیات به جای ۴ نفر فقط ۳ نفر حضور دارند. موارد قانونی را اعلام می‌کنم، همه سری تکان می‌دهند و تایید می‌کنند و می‌گویند نگران نباش و هفته آینده برای دریافت نتیجه مراجعه کن.

قدم ششم: رای هیات را که می‌بینم، باورم نمی‌شود؛ دوباره بررسی می‌کنم؛ اشتباهی نیست؛ فقط قدری تخفیف داده‌اند و در واقع همان بدهی اولیه را تایید کرده‌اند.

قدم هفتم: به سراغ رییس اداره می‌روم. می‌گویم چرا این اشتباه را ادامه می‌دهید؟ طبق چه قانون و بخشنامه‌ای این مبلغ را مطالبه کرده‌اید؟

می‌گوید: طبق ماده ۳۸.

می‌گویم: من مشمول ماده ۳۸ نمی‌شوم چون کارمندی نداشته‌ام.

می‌گوید: مشکل من نیست. می‌خواستی چند نفر استخدام کنی!

می‌گوید: ماده‌اش مهم نیست. ما باید این مبلغ را بگیریم!

با مشاور بیمه صحبت می‌کنم. می‌گوید که روش بیمه همین است:

۱- آگاهانه مبلغ بیشتری مطالبه می‌کند. خیلی‌ها نمی‌دانند یا برای دریافت مفاصا حساب در فشار هستند و از سر ناچاری همین مبلغ را می‌پردازند.

۲- اگر کسی بخواهد اعتراض کند، نوبت دهی برای شرکت در جلسات هیات حل اختلاف به گونه‌ای انجام می‌شود که چند ماه طول بکشد تا تاریخ بررسی پرونده‌اش برسد و درنتیجه مردم تحت فشار زمانی مجبور شوند مبالغ ناحق را به بیمه بپردازند.

۳- اگر کسی اعتراض کند و تا تشکیل هیات بتواند صبر کند، به اعضای هیات حل اختلاف گفته شده که صرفا قدری تخفیف دهند و حتی اگر مطالبه بیمه اشتباه باشد، از هیات خواسته شده که مطالبه را تغییر اساسی ندهند.

۴- سیستم طوری چیده شده که مردمی که به بیمه مراجعه می‌کنند چپاول شوند و آسیب ببینند و کسانی که مردم را آزار می‌دهند و می‌دوانند، بیشتر تشویق می‌شوند و حق جلسه‌هایشان را می‌گیرند و منفعت بیشتری می‌برند.

۵- اگر کسی حوصله‌اش را داشت و خواست ادامه دهد، می‌تواند شش ماه دیگر هم در نوبت هیات تجدید نظر بماند و بعد هم می‌تواند به دیوان عدالت اداری مراجعه کند!