«بریکس» به «بییتس» تبدیل می‌شود؟

سرمایه‌گذارانی که به سرمایه‌گذاری در کشورهای بریکس عادت کرده بودند، این روزها بیش از گذشته به سرزمینی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌اندیشند. آنها بیشتر جذب کشورهای برزیل، هندوستان، اندونزی، ترکیه و آفریقای جنوبی می‌شوند. پشت این واقعیت، داستان جدید کسری حساب جاری و ضعف ساختاری اقتصادها نهفته است. این دو عامل هم خود، معلول کاهش محرک‌های فدرال رزرو و ضعف تقاضای چین است. به گزارش بلومبرگ، این تحول یک تغییر جهت نسبت به روند چهار سال گذشته جهان محسوب می‌‌شود. در آن سال‌ها بازارهای نوظهور به عنوان مهد خرید و فروش با هم رقابتی دو به دو داشتند و توجه چندانی هم به جزئیات تحولات مستقل خود نداشتند. این بازارهای نوظهور که به بریکس شهرت یافتند شامل برزیل، روسیه، هندوستان و چین هستند که پتانسیل خود را برای تبدیل شدن به موتور محرکه اقتصاد جهان به معرض نمایش گذاشتند. اما دونالد استرازم، رییس مرکز تحقیقات چین در آی‌اس‌آی نیویورک، می‌گوید: «این روزها سرمایه‌گذاران از بین کشورهای نوظهور بیشتر دست به انتخاب می‌زنند و این خیلی طبیعی است که به دنبال کشوری باشند که از وضعیت بهتری برخوردار است.» مکزیک، جمهوری چک و کره جنوبی هنوز جزو کشورهای جذاب برای سرمایه‌گذاری هستند چون این کشورها وابستگی کمتری به بودجه‌های خارجی دارند و کمتر از مزیت پول آسان حاصل از محرک فدرال رزرو برای تقویت اقتصاد خود استفاده می‌کنند. تصمیم غیرمترقبه فدرال رزرو در ماه سپتامبر مبنی بر تداوم خرید دارایی‌هایی که از سوی بازارهای نوظهور به‌صورت مدت‌دار تامین می‌شدند، به مانند فروش ارزهایشان، فروکش کرده است. مایکل شائول، رییس شرکت مدیریت دارایی‌های مایکل‌فیلد، که مدیریت 17 میلیارد دلار دارایی را بر عهده دارد بر این باور است که این کاهش خرید دارایی‌های فدرال رزرو موقتی است. برخی از این کشورها ظرف سه یا 6 ماه آینده شاهد افزایش جریان‌های سرمایه خواهند بود چون سرمایه‌گذاران کم‌کم بین بازارهای نوظهور خوب و بازارهای نوظهور بد تمایز قائل خواهند شد. شرکت او بر این باور است که ارزش دارایی‌ها و اوراق قرضه بازارهای نوظهور از جمله برزیل و هندوستان کاهش خواهد یافت. او می‌گوید: «فکر نمی‌کنم بازارهای سلف اوراق قرضه در اقتصادهای نوظهور به پایان خود رسیده باشد. بلکه یک فرصت فروش واقعی پدید آمده است.» موضوع اصلی همان است که صندوق بین‌المللی پول هشدار داد. هشدار صندوق مبنی بر این بود که رشد اقتصادی کشورهای نوظهور و در حال توسعه به کمترین میزان خود از سال 2009 تا کنون رسیده است. این وام‌دهنده بین‌المللی که مقر آن در واشنگتن واقع است، پیش‌بینی خود را از رشد اقتصادی این کشورها که در ماه ژوئیه 5 درصد اعلام کرده بود در ماه اکتبر به 4.5 درصد کاهش داد. از ابتدای ماه مه که در آن فدرال رزرو آمریکا نشانه‌هایی از کاهش خرید ماهانه اوراق قرضه خود که اکنون بالغ بر 85 میلیارد دلار است، را بروز داد، ارزش روپیه اندونزی 11 درصد، روپیه هند 12 درصد، لیر ترکیه 9 درصد و رئال برزیل 8 درصد در برابر دلار کاهش یافت. در برابر کاهش پنج درصدی ارزش پزوی مکزیک، ارزش پول کره جنوبی 3.8 درصد و کرون چک 3.5 درصد افزایش یافت. اما اگر گروه بییتس (برزیل، اندونزی، هندوستان، ترکیه و کره جنوبی) از گذشته درس بگیرند می‌توانند از روی دادن اتفاقات بد برای خود جلوگیری کنند. علاوه بر این اقتصاد چین توانسته است برای نخستین بار طی سه فصل اخیر در ماه‌های ژوئیه تا سپتامبر رشد کند. افزایش رشد در اقتصادهای توسعه یافته هم می‌تواند کمکی باشد برای سایر کشورهای جهان. وزیر اقتصاد اندونزی اعلام کرده است که بر تلاش‌های خود برای افزایش تولیدات کشورش خواهد افزود. ترکیه هم اگر از انکار مشکلاتش دست بردارد می‌تواند بر تولیدات خود بیافزاید. واقعیت این است که جهان، دیگر شرایط خوب سابق را به بازارهای نوظهور پیشکش نمی‌کند. و آنها باید بر موتور محرکه خود برای تامین آن انرژی تکیه کنند.