افزایش تولید نفت سیاسی است/ اوپک سازمانی سیاسی و اقتصادی است
در پی برگزاری هفتمین سمینار بینالمللی اوپک در وین دغدغههایی چون استفاده ابزاری از نفت علیه کشور و اتخاذ سیاست و تصمیماتی علیه منافع ملی، امکان اعمال فشار برای کاهش تولید و کاهش سهم تولید و صادرات نفت کشور و عدم تنظیم سهم تولید و تقاضا در بازار جهانی از سوی مسئولان مربوطه مطرح شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، در این زمینه گفتوگویی با هدایت ا... خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس انجام شده است که در ادامه میخوانید.
بهگفته وزیر نفت، نفت یک سلاح نیست که بهعنوان ابزاری سیاسی علیه برخی کشورها مورد استفاده قرار گیرد؛ اوپک هم یک سازمان سیاسی نیست و لازم است هرگونه استفاده از نفت بهعنوان یک سلاح یا ابزار علیه برخی کشورها را محکوم کند. نظر شما دراینباره چیست؟
بهنظر من نفت کالایی هم اقتصادی و هم سیاسی است و اینکه درباره موضوعی گفته شود که سیاسی نیست و یا به سیاست ارتباطی ندارد حرفی اشتباه است و بالاخره سیاست است و سیاسیون هستند که کشورها را اداره میکنند و ارتباطات لازم را برقرار میکنند و هر اقتصادی متاثر از سیاست و سیاسیون است. حال ما هر چه بخواهیم ادعا کنیم که سیاسی نیست، نمیشود. بنابراین اوپک نیز یک سازمان اقتصادی و سیاسی است، گرچه هدف از تاسیس این سازمان این بود که صرفا به مسائل اقتصادی بپردازد و جایی برای تعامل کشورها درباره مسائل مالی و اقتصادی و منافع ملی باشد و زمانی که اسم منافع ملی در میان باشد قطعا با سیاست ادغام میشود. اوپک نیز تاکنون نشان داده که در هر عملکردی که داشته، سیاست نقشی اساسی در تصمیمگیریهای آن بازی کرده است. قبل از انقلاب، ایران نقش اساسی در اوپک داشت و همهکاره این بخش بود، چراکه آمریکا و سیاستهای این کشور از ایران پشتیبانی میکرد و ایران در این مدت حرف اول و اساسی را در اوپک میزد و بهنوعی رهبری اوپک دست ایران بود. پس از آن آمریکا از عربستان حمایت کرد و رهبری اوپک دست کشور عربستان افتاد. میتوان گفت کاهش قیمتی که دوره قبلی در اوپک ایجاد شد نیز ارتباط کاملی با تصمیمهای سیاسی داشت و اگر هماکنون بحث از برداشتن سقف تولید میشود قطعا براساس موضوعات سیاسی است و اگر کسی میگوید این تصمیمات سیاسی نیست، قطعا بهدلیل موضوعات سیاسی چنین حرفی را مطرح کرده است.
بر اساس توافق قبلی، قرار بود حدود دومیلیون بشکه کاهش تولید داشته باشیم که هماکنون در عمل شاهد سهمیلیون بشکه کاهش تولید هستیم، بنابراین اگر اعضای اوپک یکمیلیون بشکه نفت وارد بازار کنند، دیگر مشکلی نبوده و نیازی به افزایش تولید نیست. یک مقام مسئول گفته پرداختن به این موضوع نشاندادن چراغ سبز به تصمیمهای آمریکا است؟ آیا چنین دیدگاهی درست است؟
بهنظر من افزایش تولید به نسبتی که بتوانند بخشی از بازار ایران را جبران کنند، قطعا سیاسی است و حتما بهدلیل فشار آمریکا و کشورهای دیگر است، چرا که آمریکا پس از خروج از برجام تلاش میکند که تحریمها را افزایش و صادرات نفت کشورمان را کاهش بدهد، قطعا اگر صادرات نفت ایران کاهش پیدا کند بالاخره کشورهای مصرفکنندهای چون ژاپن، چین، هند و کشورهای دیگر نیاز خود را از جای دیگری تامین میکنند در نتیجه اگر تولید در کشور ما کاهش پیدا کند، کشورهای دیگر جایگزین ایران در بازارهای صادراتی میشوند. خوشبختانه تصمیمات در اوپک بر اساس رأی اکثریت نیست و براساس اجماع صورت میگیرد. در صورتی که هر کشوری رأی منفی داشته باشد قطعا تصمیمات قانونی نخواهد بود و اگر ایران رأی منفی بدهد و در صورت پشتیبانی کشورهای دیگر، اوپک نمیتواند تصمیمی برخلاف تصمیم جمع بگیرد. اگر در تلاش باشند که ایران را بدون تصمیمگیری در اوپک از بازار خارج کنند حتما عربستان و برخی کشورهای دیگر خودسرانه سقف تولید را بالا میبرند تا نیاز را تامین کنند و پس از آن با کشورهایی که سقف تولید را رعایت نمیکنند، برخورد میکنند. پس قطعا بدون تصمیمگیری در اوپک نیز میتوانند کشور را از بازار خارج کنند.
نظر شما درباره خروج روسیه از توافق کاهش تولید چیست؟
روسیه علاقهمند به برداشت سقف تولید برای افزایش تولید کشورش است به همین دلیل میخواهد سهم بیشتری از بازار تولید را به کشور خود اختصاص دهد، چرا که روسیه تولیدکنندهای بزرگ در بخش نفت و گاز است. این کشور حدود ۱۸درصد سهم بازار جهانی گاز را در اختیار دارد، برعکس کشور ما که حدود یکدرصد سهم این بازار را به خود اختصاص میدهد. از طرفی روسیه برای بازار گاز خود بهخوبی بازاریابی میکند. همچنین این کشور ظرفیت تولید بالایی نیز دارد به همین دلیل بهدنبال بازار فروش نفت و منافع ملی خود است.
گفته شده افزایش تولید نفت بیش از این میزان باعث تبعاتی در آینده و منجر به کاهش قیمت نفت میشود. بهنظر شما افزایش تولید میتواند تبعاتی چون کاهش قیمت نفت را بهدنبال داشته باشد؟
به هر حال در صورتی که افزایش تولید سبب تقاضای کمتر شود قطعا شاهد افزایش قیمت نخواهیم بود اما اگر تقاضا برای افزایش تولید وجود داشته باشد قطعا کاهش قیمت نیز به وجود نمیآید. تاکید میکنم در شرایطی که افزایش تولید داشته داشته باشیم، اما تقاضا کم شود قطعا شاهد کاهش قیمت نفت خواهیم بود. بنابراین در صورتی که به میزان نیاز تولید، افزایش تولید داشته باشیم و اگر در بازار برای این میزان تولید، تقاضا وجود داشته باشد, کاهش قیمت نخواهیم داشت و ممکن است افزایش قیمت هم داشته باشیم در نتیجه نباید انتظار تغییر قیمت در چنین ساختاری را داشته باشیم.