فروش گوشت پرنده‌های در معرض خطر شادگان
شکار گسترده پرندگان مهاجر در استان خوزستان شرایط زیست این پرندگان را ب خطر جدی روبه‌رو کرده است. ایران قتلگاه پرندگان مهاجر است و بنا به اعلام سازمان‌های جهانی بعد از عربستان رتبه دوم کشتار پرندگان مهاجر را در اختیار دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، از شهریورماه تا اواخر اردیبهشت ماه هر سال در بازارهای فریدونکنار و اهواز بازار فروش پرندگان آنقدر پررونق است که تصویر عریان وضعیت شکار این پرندگان را به نمایش می‌گذارد. سال گذشته جمشید منصوری، مولف کتاب راهنمای پرندگان، به روزنامه جام جم گفته بود که از حدود پنج میلیون پرنده مهاجر وارد شده به ایران، ٥/٢ تا ٣ میلیون پرنده شکار می‌شوند. به گفته او، تغییرات آب و هوایی در کره زمین به همراه ناامنی مناطق برای سکونت پرندگان، زمینه انقراض بسیاری از گونه‌ها را فراهم کرده است. بعضی پرندگان مثل عروس غاز به دلیل نبود احساس امنیت دیگر به سوی ایران پرواز نمی‌کنند. به گفته او در گذشته ٢٠ تا ٣٠ هزار پرنده در ایران سکونت داشت که این رقم در حال حاضر به ٢ تا ٣ هزار پرنده رسیده است. مدت‌هاست که رسانه‌ها از وضعیت شکار بی‌رویه پرندگان در فریدونکنار گزارش می‌دهند اما دیروز یک فعال محیط زیست به خبرگزاری ایانا خبر داده است که شکار پرندگان مهاجر در خوزستان هم سال به سال رو به افزایش گذاشته تا جایی که بنا به اعلام رضا نیک فلک، فعال محیط زیست، چرخه مالی بیش از ١١ میلیارد تومانی ایجاد کرده است.
البته به گفته وی تنها پرندگان مهاجر نیستند که در خوزستان شکار می‌شوند، گنجشک‌ها و سارها نیز به تعداد فراوان در این منطقه صید می‌شوند. نیک فلک درباره شکار پرندگان در تالاب‌های خوزستان گفته است: «محل‌های صید در این استان شامل دامگاه‌ها، تالاب شادگان، هورالعظیم و بام دژ است که وسعت صید در خوزستان را نشان می‌دهد. شادگان سال‌هاست که رسم صید سنتی پرنده را فراموش کرده و به‌جای آن دامگاه‌ها و تورهای هوایی جایش را گرفته است. در شادگان ما عمدتا با شکار از طریق تفنگ و تور هوایی مواجه هستیم درحالی که در هورالعظیم عمده شکار به دامگاه‌ها بازمی‌گردد.»
این فعال محیط زیست درباره شیوه‌های شکار پرندگان توضیح داده است: «در تورهای هوایی انواع پرندگان حرام و حلال‌گوشت شکار می‌شوند که بخشی از آنها شامل گونه‌های در معرض خطر انقراض مانند اردک مرمری، بلوطی و سرحنایی می‌شود. حرام‌گوشت‌هایی مانند باکلان، فلامینگو، حواصیل خاکستری، کاکایی و کشیم نیز در این تورها به دام می‌افتند. در هر دامگاه بین چهار الی پنج نفر کار می‌کنند. دامگاه‌داران دام را داخل آب گذاشته و در آن دانه می‌ریزند. آنها پرنده‌ها را به نشستن در این مکان‌ها عادت می‌دهند و زمانی که پرنده‌ها زیاد شدند، تور را کشیده و گاه تا ٥٠٠ پرنده را می‌گیرند. کسانی هم هستند که پرنده را با سم می‌کشند سپس با تفنگ به آن شلیک می‌کنند تا بگویند آن را خودشان کشته‌اند. مشتری هم عموما باور می‌کند و پرنده مسموم جزیی از برنامه غذایی‌اش می‌شود. غازهای خاکستری از اصلی‌ترین گونه‌هایی هستند که به این شیوه صید می‌شوند و جمعیت آنها رو به انقراض رفته است.» نیک فلک با رد این ادعا که شکار با هدف تامین معیشت خانواده‌ها انجام می‌شود؛ افزود: «هر دامگاه تا ٣٠ میلیون تومان هزینه دارد بنابراین عنوان معیشت آن‌هم در این حجم صید چندان قابل‌قبول نیست. متاسفانه در سال‌های اخیر حتی کسانی که به شیوه سنتی شکار می‌کردند هم به سمت شکار گسترده رفته و بازار خود را هم گسترش داده‌اند. در برخی موارد هم دامگاه‌دار کارمند یا صاحب یک کسب‌وکار دیگر است که خانه و ماشین خود را دارد اما از دامگاه برای تامین پول بیشتر بهره می‌گیرد. » به گفته نیک فلک بهترین روش ممکن برای جلوگیری از شکار بی‌رویه پرندگان خشک کردن دامگاه‌هاست: «زمانی که ماموران محیط‌زیست تورها را جمع می‌کنند یک کار مقطعی را انجام داده‌اند درحالی که تخریب دامگاه راه ریشه‌ای برای حل این مساله است.» در همین حال امین‌الله محراب، فعال محیط زیست ساکن دزفول، هم از شکار گسترده پرندگان خصوصا گونه مهاجر در این استان انتقاد کرد. محراب با اشاره به مدل حساب شده تجارت این پرندگان در استان، گفت: «بهترین راه ممکن برای کنترل این وضع، موضوع مقابله با صید از مبدا است وگرنه مقابله با فروشندگان خرد که برای دیگران کار می‌کنند؛ تقریبا غیرممکن است. » حالا باید دید آیا برنامه مشخصی که در آن نفع و مشارکت جامعه محلی برای حفاظت از پرندگان هم لحاظ شده باشد؛ از سوی سازمان حفاظت محیط زیست تهیه می‌شود یا روند نگران‌کننده کنونی همچنان ادامه می‌یابد.
همچنین ماجرای فروش گوشت پرندگان مهاجر به منطقه شادگان در حالی روی خط خبری قرار گرفت که محیط‌بانان سیستان و بلوچستان عامل کشتار ٢٢ فلامینگو را دستگیر کردند. این در حالی است که فلامینگو نیز در فهرست پرنده‌های در معرض خطر قرار دارد.
امین‌الله محراب، فعال محیط زیست: بهترین راه ممکن برای کنترل این وضع، موضوع مقابله با صید از مبدا است وگرنه مقابله با فروشندگان خرد که برای دیگران کار می‌کنند؛ تقریبا غیرممکن است.
رضا نیک فلک، فعال محیط زیست: هر دامگاه تا ٣٠ میلیون تومان هزینه دارد بنابراین عنوان معیشت آن‌هم در این حجم صید چندان قابل‌قبول نیست. متاسفانه در سال‌های اخیر حتی کسانی که به شیوه سنتی شکار می‌کردند هم به سمت شکار گسترده رفته و بازار خود را هم گسترش داده‌اند. در برخی موارد هم دامگاه‌دار کارمند یا صاحب یک کسب‌وکار دیگر است که خانه و ماشین خود را دارد اما از دامگاه برای تامین پول بیشتر بهره می‌گیرد.
