معضل کانکس‌های یک‌بارمصرف!
چندین هفته از زلزله مهیب در غرب کشور می‌گذرد و کمبود نیروی فعال بومی در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه، موجب شده است که کانکس‌های غیراستاندارد و ناایمن با قیمت ارزان ساخته شود و بعد از زمانی کوتاه به بلای جان خانواده‌های ساکن در این چاردیواری‌های موقت تبدیل شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون، در مورد کیفیت مواد اولیه و نحوه ساخت کانکس‌هایی که با وزیدن یک باد یا طوفان از جا کنده می‌شود و تخریب آن به کشته یا مجروح شدن افراد منجر می‌شود، تحقیق بسیار کردیم اما با اینکه جواب‌ها متفاوت بوده، کمبود اکیپ‌های متخصص در زمینه ساخت کانکس را یکی از دلایل اصلی این مشکلات می‌توان دانست. هنوز مشخص نیست تا به حال چه مقدار هزینه برای اسکان موقت زلزله‌زدگان شده اما چیزی که مشخص بوده، این است که هنوز هم در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه به تعداد زیادی کانکس احتیاج هست.
کانکس های بی‌کیفیت
مهندس مجید اسحاقیان که خود متخصص و سازنده کانکس‌های استاندارد است، پس از مدتی که به ساخت کانکس در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه مشغول بوده، حالا به دلیل وجود‌نداشتن نیروی کاری در منطقه، آنجا را ترک کرده و در اصفهان و در محل کار خود به ساخت کانکس و ارسال آن برای زلزله‌زدگان مشغول است. در گفت‌وگویی که با اسحاقیان داشتیم، او به موارد ایمنی و چگونگی دوام کانکس‌ها اشاره کرد و گفت: این کانکس‌ها باید استقامت کافی داشته باشند و در مقابل هرگونه دخالت فیزیکی و فشار باد مقاومت کنند. مواد اولیه و نحوه ساخت این کانکس‌ها نیز می‌تواند به نگهداری گرما و سرما در بحث گرمایشی آن کمک زیادی بکند. مناطق زلزله‌زده کرمانشاه شرایط جغرافیایی خاص خود را دارد. این مناطق تابستان‌های بسیار گرم و سوزانی دارد و در زمستان، سرما یکی از مشکلات بزرگ این منطقه است. در روزهای ابتدایی پس از زلزله کرمانشاه اسکان زلزله‌زدگان یکی از مهم‌ترین بحث‌های این مناطق بود و به مدیریت بحران احتیاج داشت. متاسفانه در آن شرایط سخت و پیچیده پس از زلزله برخی از گروه‌ها به ارسال و ساخت کانکس‌های غیراستاندارد و غیرمقاوم اقدام کردند. این کانکس‌های غیراستاندارد برای موقعیت و شرایط زیستی مناطق زلزله‌زده به هیچ وجه مناسب نیست و توصیه نمی‌شود. اسحاقیان، کیفیت این اتاقک‌ها را موضوعی مهم می‌داند و می‌افزاید: در ساخت کانکس استفاده از مواد اولیه مناسب بسیار اهمیت دارد. استیل، یکی از فلزات مورد استفاده در کانکس است که باید توجه شود نوع ضعیف آن به مقاومت این اتاقک‌ها لطمه وارد می‌کند. پروفیل باید قدرت کافی برای جوشکاری داشته باشد و این قابلیت جوشکاری موجب استحکام و یکدست شدن فلز خواهد شد. پروفیل‌های موجود در دیواره‌های کانکس نباید بیش از حد نازک باشد بلکه باید از مقاومت حداقلی برای ایمن نگه داشتن جان انسان برخوردار باشد. برای ستون‌های کانکس باید از ناودانی و تیرآهن مناسب استفاده شود، بنده حداقل سایز ناودانی و تیرآهن مورد استفاده در کانکس را به طور مثال ناودانی 12سنگین می‌دانم، در صورتی که شاید بهتر باشد از موردی مستحکم‌تر از ناودانی12 استفاده شود اما متاسفانه بخش عمده کانکس‌های در حال ساخت در منطقه از همین حداقل‌ها هم برخوردار نیست. وی عنوان کرد: در این مدتی که به ساخت کانکس در منطقه مشغول بودیم، موارد زیادی از تخریب و فروریزی کانکس‌ها بر اثر شدت باد و طوفان را مشاهده کردیم. این روزها بارها دیده شده که یک کانکس به دلیل سبکی بیش از حد شاسی و بدنه در برابر باد مقاومت نکرده و برعکس شده است. در این کانکس‌ها از قوطی‌های فوق‌العاده سبک صنعتی با ضخامت بسیار کم استفاده می‌شود که وزن ورق‌های‌شان پنج الی هفت کیلوگرم است. در ضمن ورق 25 که در دیواره‌ها استفاده می‌شود، بسیار ضعیف است و مقاومت کافی ندارد. پنجره‌ها از جنس آلومینیوم ضعیف ساخته می‌شود. مواد اولیه داخل اتاق از کیفیت خوبی برخوردار نیست و عایق‌بندی بد و نامناسب نیز یکی دیگر از مشکلات کانکس‌هایی است که قرار است مدت‌ها خانواده‌ها را از برف، باران، گرما، سرما، طوفان و ... در امان نگه دارند. در این کانکس‌ها از مواد اولیه ضعیف و بی‌کیفیت برای ساخت کف و سقف استفاده شده که منجر به شکستگی، پوسیدگی، پارگی و در نهایت عدم عایق‌بندی استاندارد شده است.
نیروی کار نیست
در این کانکس‌ها به جای ورق ام‌دی‌اف در کف، از ورق سه میلیمتری استفاده شده و سقف آن ایزوگام نمی‌شود. به زودی با بارش برف و باران زمستانی، سرما و آب از درز‌های کانکس نفوذ می‌کند و جدا از مشکلاتی که برای خانواده‌ها به وجود می‌آید، رطوبت منجر به زنگ زدن و پوسیدگی کانکس خواهد شد. اسحاقیان تصریح کرد: طرح اولیه ساخت کانکس در مناطق زلزله زده، بسیار به‌صرفه‌تر از ساخت کانکس در شهری دیگر و ارسال آن به منطقه است. ما طرح ارسال مواد اولیه توسط خیرین و ساخت آن در محل را در روزهای ابتدایی پس از زلزله آغاز کردیم ولی متاسفانه از نظر نیروی کاری افراد بومی، هیچ‌گونه همکاری قابل توجهی با گروه‌هایی مانند ما نکردند. شاید اگر مردم مناطق زلزله‌زده برای ساخت کانکس‌های خود اقدام می‌کردند و نیروی انسانی را در کنارِ مواد اولیه و تخصص ما فراهم می‌کردند، خیلی زودتر از این‌ها می‌توانستیم کانکس‌های لازم در منطقه را فراهم کنیم. در کنار افرادی مانند من که حاضر هستیم برای ساخت کانکس‌ها و اسکان زلزله زدگان در منطقه فعالیت کنیم، خیرین زیادی هم هنوز هستند که حاضرند مواد اولیه ساخت کانکس‌ها را تا پایان فراهم کنند. اما چیزی که مشکل اصلی عدم ساخت کانکس‌هایی استاندارد در منطقه بوده، نبود نیروی کاری لازم است که بتواند خیلی زود تخصص ساخت کانکس را خودش به دست بیاورد و دیگر به متخصصان غیربومی محتاج نباشد. مجید اسحاقیان در پایان گفت: بسیار جالب توجه است که کانکس‌های غیراستاندارد و ضعیفی که در حال حاضر توسط برخی از اکیپ‌های کمک‌رسانی در منطقه ساخته می‌شود، خیلی هم ارزان‌تر از کانکس‌هایی با حداقل استاندارد نیست. کانکس‌های مناسب با حداقل استاندارد که ما در حال حاضر مشغول به ساخت آن هستیم با هزینه‌ای حدود پنج میلیون و 200 هزار تومان آماده استفاده و اسکان زلزله‌زدگان هستند اما کانکس‌های ضعیف و سبکی که کمتر از یک سال دوام دارد و مشکل اسکان را چندباره زنده می‌کند، حداقل چهارمیلیون تومان هزینه دربر خواهد داشت. این اختلاف یک میلیون و 200 هزار تومانی، فاصله بین ایمنی و عدم ایمنی است که به غیر از ضرر و زیان و پرداخت هزینه بیشتر، ممکن است منجر به حوادث تلخی بشود.
