حمایت برخی نمایندگان از شکارچیان

اگر ما با شنیدن تعبیر «مهاجرت پرندگان» یاد تصاویر زیبایی می‌افتیم که پرواز پرندگان مهاجر در آسمان درست می‌کند یا تالاب‌هایی را می‌بینیم که محل اتراق پرندگان خسته از پرواز شده است با کشتار پرندگان در مناطق شمالی کشور در فصل مهاجرت اکنون همه چیز رنگ باخته است. به رغم هشدار‌های مکرر فعالان محیط‌زیست و با وجود ممنوعیت‌هایی که برای شکار پرندگان وجود دارد، همچنان قتل عام پرندگان در مناطق شمالی کشور ادامه دارد. مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتقاد از حمایت برخی از نمایندگان مجلس از شکارچیان عنوان می‌کند: «بیش از ۹۰‌درصد گونه‌های پرندگان مهاجر توسط دام‌های هوایی در آسمان صید می‌شوند.»

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، کوچ یا مهاجرت پرندگان به سفرهای منظم فصلی می‌‌گویند که بسیاری از گونه‌های پرندگان انجام می‌دهند. سفر پرندگان ممکن است در پاسخ به تغییرات آب و هوا، دسترسی به مواد غذایی یا زیستگاه باشد. گاه برخی از این سفرها را «مهاجرت واقعی» نمی‌نامند، زیرا نامنظم بوده یا یک ‌طرفه هستند. ویژگی مهاجرت، نظم فصلیِ سالانه آن است. در مقابل بعضی از پرندگان کاملا غیرمهاجر هستند. با وجود این، با شروع سرما احتمال شیوع آنفلوآنزای پرندگان وجود دارد و بر همین اساس تا اطلاع ثانوی شکار پرندگان لغو شده و با متخلفان برخورد می‌شود، چرا که بر اساس شکار پرندگان امکان سرایت بیماری از آنها به بدن انسان وجود دارد. بنابراین پرندگان مهاجر به عنوان جزئی از محیط‌زیست باید مورد حفاظت قرار بگیرند تا با انقراض آنها مواجه نشویم. گرچه بر اساس ابلاغیه سازمان حفاظت محیط‌زیست شکار پرندگان مهاجر و بومی توسط افراد متخلف و سودجو خلاف قوانین و مقررات جاری در کشور است و با سودجویان برخورد قانونی می‌شود، اما باید راه اساسی اندیشید تا ممانعت از شکار پرندگان به شکل یک فرهنگ دربیاید، وگرنه تجربه نشان داده که صرفا برخوردهای سلبی با تبعاتی همراه است.

حمایت از شکارچیان غیرمجاز

ایران هر‌ساله میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر است، ولی طی سال‌‌های اخیر با معضل شکار بی‌‌رویه این پرندگان در کشور رو به رو هستیم. بر اساس برخی از آمارها که از سوی فعالان محیط‌‌زیست ارائه شده است، بیش از یک‌میلیون قطعه پرنده توسط شکارچیان غیرمجاز شکار می‌‌شوند، اما آنچه این روزها در منطقه فریدونکنار شاهد هستیم، صید بی‌رویه پرندگان مهاجر است که باعث شده با خطر انقراض بسیاری از پرندگان در حال انقراض مواجه شویم. روز گذشته مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید براینکه شکار و صید پرندگان مهاجر در منطقه فریدونکنار غیرقانونی است، گفت: بیش از ۹۰‌درصد گونه‌های پرندگان مهاجر توسط دام‌های هوایی در آسمان صید می‌شوند و عده معدودی که به سطح زمین می‌رسند نیز توسط روش‌های دوما و دیگر روش‌ها صید می‌شوند. علی تیموری با بیان اینکه معاش مردم بومی منطقه صددرصد وابسته به شکار این پرندگان نیست، تصریح کرد: بر اساس کنوانسیون بین‌المللی سی‌ام‌اس که کنوانسیون حمایت از پرندگان مهاجر است به کشورها توصیه می‌شود که به افرادی بومی منطقه مجوز شکار پرندگان مهاجر داده شود و از حدود دویست سال پیش به‌طور سنتی این پرندگان شکار می‌شوند. مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید با بیان اینکه معاش مردم بومی منطقه صددرصد وابسته به شکار این پرندگان نیست، تصریح کرد: بر اساس کنوانسیون بین‌المللی سی‌ام‌اس که کنوانسیون حمایت از پرندگان مهاجر است به کشورها توصیه می‌شود که به افرادی بومی منطقه مجوز شکار پرندگان مهاجر داده شود و از حدود دویست سال پیش به‌طور سنتی این پرندگان شکار می‌شوند. او به روش‌های سنتی شکار پرندگان از جمله دوما اشاره کرد و گفت: این روش قدمت بسیاری دارد و سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز با این روش موافق است و مجوز شکاری که صادر می‌کند بر اساس روش دوما است، اما متاسفانه حدود سی سال است که روش‌های جدید پرخطری مانند روش‌های شب‌دام‌ها، دام‌های هوایی و... ایجاد شده که در این نوع صید همه انواع پرندگان مهاجر شکار می‌شوند و بیش از 90‌درصد گونه‌های پرندگان مهاجر توسط دام‌های هوایی در آسمان صید می‌شوند و عده معدودی که به سطح زمین می‌رسند نیز توسط روش‌های دوما و دیگر روش‌ها صید می‌شوند. به گزارش ایلنا، او تاکید کرد: عده‌ای از مسئولان نیز از این شکارچیان حمایت می‌کنند و سازمان حفاظت محیط‌زیست همان‌طور که گفتم نمی‌تواند در مقابل این افراد بایستد. سازمان حفاظت محیط‌زیست برای مقابله با شکار بی‌رویه پرندگان مهاجر نیازمند به همکاری همه دستگاه‌ها ست.

شکار پرندگان در معرض انقراض

یک فعال محیط‌زیست درباره قتل عام پرندگان در مناطق شمالی کشور می‌گوید: با شروع شدن برودت هوا میزان قابل توجهی از گونه‌های پرندگان عرصه شمالی به سمت جنوب مهاجرت می‌کنند تا بتوانند دسترسی بیشتری به منابع غذایی داشته باشند. حر منصوری می‌افزاید: تالاب‌هایی که در حوضه آبریز خزر هستند، به تبع می‌توانند نظر پرندگان را به عنوان تغذیه‌کننده این سفره غذایی به خود جلب کنند. درواقع تالاب‌ها ارزش زیستی بسیار بالایی دارند و یکی از مقاصدی هستند که پرندگان برای مهاجرت خودشان انتخاب می‌کنند. او با بیان اینکه حضور پرندگان در اواخر پاییز و زمستان بیشتر می‌شود، ادامه می‌دهد: بر اساس رسم قدیمی مردم حاشیه مناطق حفاظت شده از این پرنده‌ها به عنوان منابع غذایی استفاده می‌کنند. البته این رویه کمی تغییر کرده است؛ یعنی مثل گذشته شکار افراد برای امرار معاش نیست. از طرف دیگر محدود شدن زیستگاه، فروپاشی شوروی سابق و عدم مدیریت یکپارچه در شمال دریای خزر و به تبع حاشیه‌های مناطق حفاظت شده موجب شده جمعیت پرندگان کاهش پیدا کند. منصوری عنوان می‌کند: شکار پرنده که در گذشته خیلی اهمیت پیدا نمی‌کرد، در حال حاضر آن را به وضعیت بحرانی انقراض نسلی نزدیک می‌کند. او اظهار می‌کند: از این رو ابزارهای اجتماعی برای مقابله با این مساله وجود دارد. از نظر من که بیش از 15 سال است کنشگر محیط‌زیست هستم و در روستایی در کنار تالاب میانکاله زندگی و کار می‌کنم باید بگویم که حفاظت فیزیکی و برخورد قهریه با شکارچیان روش خوبی نیست. این فعال محیط‌زیست می‌گوید: در تمام دنیا از 50 سال قبل در مدیریت مناطق حفاظت‌شده موردی است که انسان به عنوان بهره‌بردار در یک سیستم پایدار مسالمت‌آمیز حضور دارد. او بیان می‌کند: اکوتوریسم می‌تواند ابراز کارآمدی باشد برای اینکه جلو شکار پرندگان گرفته شود، به این دلیل که خود پالایشی و ارزیابی مردم صورت می‌گیرد؛ یعنی با حضور پرنده گردشگر به منطقه می‌آید و اقتصاد خردی در منطقه ایجاد می‌شود. منصوری می‌افزاید: از این رو مردم متوجه می‌شوند که با کاهش حضور پرندگان این اقتصاد ضعیف می‌شود و این پیام را می‌دهد که پرنده می‌تواند به صورت مستقیم ایجاد اشتغال کند. منصوری اظهار می‌کند: این مساله مستلزم این است که حاکمیت به بحت اکوتوریسم توجه بیشتری کند. بنابراین آموزش، تغییر سبک زندگی و کشاندن مباحث اکوتوریسم به مناطق حاشیه تالاب‌های مختلف کمک می‌کند که این رویه تغییر کند. این فعال محیط‌زیست بیان می‌کند: همچنین حفاظت فیزیکی نباید فراموش شود. برخورد قهریه نباید انجام داد، چون احساس تعلق مردم را تغییر می‌دهد که بسیار مهلک است.