منابع آب ایران از مرز بحران هم گذشت

معاون رئیس جمهوری با بیان اینکه نسل فعلی یکی از بدترین نسل های تاریخ ایران زمین در امانتداری از منابع طبیعی و محیط زیست بوده و چیزی برای نسل‌های بعد باقی نگذاشته است، گفت: برخی منابع مانند آب از مرز بحران هم گذشته ‌است و خاک کشور هم در حال دچار شدن به همین سرنوشت است و در شرایط بحرانی قرار دارد.از سوی دیگر، با اینکه جمعیت به ۸۰ میلیون نفر رسیده است، اما هنوز برای خیلی‌ها نحوه استفاده صحیح از منابع محدود مهم نیست.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از انتخاب، دکتر عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این مطلب در اولین همایش روز جهانی خاک که در محل وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد، افزود: در گذشته ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر جمعیت در کشور داشتیم و هر چه خواستیم آب و خاک را استفاده کردیم بی آنکه آینده‌نگری داشته باشیم. اما با افزایش جمعیت نیازها اضافه شد و آن چیزی که بی‌ارزش بود، اکنون ارزش پیدا کرده است.

به گفته وی، برخی منابع مانند آب از مرز بحران هم گذشته ‌است و خاک کشور هم در حال دچار شدن به همین سرنوشت است و در شرایط بحرانی قرار دارد.از سوی دیگر، با اینکه جمعیت به ۸۰ میلیون نفر رسیده است، اما هنوز برای خیلی‌ها نحوه استفاده صحیح از منابع محدود مهم نیست.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن انتقاد از قوانین برنامه ششم توسعه گفت: این قوانین خارج از ظرفیت‌های موجود تحمیل شده است و با امکانات کشور سازگار نیست؛ بنابراین خارج از میزان پایداری منابع از آنها استفاده می‌کنیم. مثلا وقتی که به گوشت بیشتری نیاز داریم، باید تعداد دام‌ها را افزایش دهیم و با این کار پوشش گیاهی تحت فشار قرار می گیرد و از بین می‌رود که در نتیجه آن خاک هم از بین خواهد رفت. پس از آن جنگل‌ها هم ضعیف می‌شود و آب باران دیگر در زمین آن‌طور که باید نفوذ نمی‌کند و درنهایت یک رفتار نادرست به طور زنجیروار به محیط ‌زیست تحمیل می‌شود.

وی یادآور شد: از پایه درباره مسائل زیست محیطی مشکل داریم و وقتی از اول اصول را زیر پا می‌گذاریم تا آخر دیوار کج می رود.در حالی که باید در کشور بررسی کنیم چه میزان آب و خاک داریم و چه میزان ظرفیت تولید و توسعه در دسترس است. از بالا می گویند که به چه اندازه تولید کنیم و نگاه نمی‌کنند که چقدر ظرفیت داریم.در چنین شرایطی در نهایت محیط زیست نابود می‌شود و محیط زیستی که باید نگهبان حق و حقوق نسل های آینده باشد به نسل فعلی هم بدهکار می شود، در حالیکه اینها امانت بین نسلی است.

دکتر کلانتری با بیان اینکه این نسل یکی از بدترین امانتداران نسل های تاریخ این سرزمین بوده و چیزی برای نسل‌های بعد باقی نگذاشته است، گفت: معلوم نیست که نسل های بعدی چطور در مورد این نسل قضاوت خواهند کرد اما حداقل کمی به وظایف خود عمل کنیم و امکانات تجدیدپذیر را تجدید‌ناپذیر نکنیم.

وی افزود: کی به ورشکستگی آب می رسیم؟ وقتی که مصارف از منابع بیشتر باشد؛ کاری که ما با آب کردیم اینگونه بود و متاسفانه خاک هم به همین مسیر می رود؛ بیش از آنکه خاک را طبیعت فرسوده کند، ما آن را با شور کردن و فشار بر خاک و رفتارهای نادرست دیگری که داریم، فرسوده می کنیم.

معاون رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: این موضوع با ایجاد تشکیلات و سازمان جدید و افزایش بودجه و ایجاد وزارت خاک و جنگل و محیط زیست و آب هم حل نمی شود؛ باید فرهنگ درست شود و با مردم صادق باشیم.

وی افزود: دائما نگوییم ما کشور بزرگی هستیم و می توانیم جمعیت بیشتری داشته باشیم، منابع تولید غذا در ایران محدود است. باقیمانده نیازمان را باید وارد کنیم و در صورتی که قصد افزایش جمعیت داریم این افزایش جمعیت باید منوط به تامین غذا از طریق واردات باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: برای ۸۰ میلیون جمعیت نمی توانیم خودکفا باشیم و باید این واقعیت ها را به مردم و سیاستگذاران بگوییم. با پروپوزال ‌های غلط منابع خاک را نابود کردیم و امروز فکر نجات آن از آلودگی و پسماند هستیم .

وی با یادآوری این موضوع که در شمال کشور پسماند که پیش از این آب را آلوده کرده بود، در حال از بین بردن خاک است، اظهار داشت: رئیس جمهوری مسائل محیط زیستی را به خوبی درک و لمس کرده است و در همین راستا برای محیط زیست چهار اصل مهم گذاشته که در بودجه سال آینده هم لحاظ شده است.

دکتر کلانتری کاهش آلودگی هوا، مقابله با ریزگردها، مدیریت پسماند در کشور با نگاه ویژه به استان های شمالی و پرداخت حقابه تالاب ها و احیاء آنها را چهار اولویت برنامه ای دولت دوازدهم برشمرد و خاطرنشان کرد: ریزگردها ناشی از تخریب و فرسایش خاک است .

وی خاطرنشان کرد: برای هر وجب از خاک این مملکت در حالی دهها شهید داده ایم که به آسانی آن را از دست می دهیم. باید این منبع ارزشمند را برای نسل ‌های آینده نگهداریم تا شرمنده نباشیم و جلوی فرسایش خاک را بگیریم.

در ادامه وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که ارزش خاک کمتر از آب نیست، گفت: بهره برداری غیراصولی و غیرفنی از منابع، نابودی خاک پایدار و پوشش گیاهی را به همراه داشته و آن را در معرض هجوم باد و سیلاب ها قرار داده است.

مهندس محمود حجتی با بیان اینکه در عرصه طبیعی با فرسایش خاک از طریق آب و باد رو به رو هستیم، افزود: بهره برداری غیراصولی و غیرفنی موجب شده است خاک کشور در معرض هجوم باد و سیلاب قرار بگیرد و اثرات تخریبی روی ثروت ملی بگذارد. وی ضمن قدردانی از رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهوری به دلیل حمایت هایی که در زمینه آب و خاک داشتند، افزود: دو طرح بیابان زدایی و آبخیزداری از طرح های مهم اقتصاد مقاومتی هستند که به منظور پوشش گیاهی و حفاظت از خاک در دستور کار قرار گرفته اند. وزیر جهاد کشاورزی گفت: اگر در حوزه آبخیزداری درست عمل کنیم، می توانیم بخشی از آب بارندگی ها را به جای تبخیر در زیرزمین حفظ و از تبخیر آن جلوگیری کنیم. در بحث مربوط به ریزگردها، بیابان زدایی و حفظ پوشش گیاهی هم منابع خوبی در اختیار قرار گرفته است که نیازمند حضور و مشارکت مردم، بهره برداران و سازمان های مردم نهاد هستیم.

خلیل آقایی رئیس سازمان جنگل ها هم در این همایش از پیش بینی اجرای۱۰میلیون هکتار عملیات آبخیزداری در برنامه ششم توسعه خبر داد و گفت: دولت و مسئولان اجرایی باید توجه لازم را به اجرایی شدن این قانون داشته باشند.