خوش‌بینی افراطی به سهام آمریکا

این شاخص صبح روز گذشته تا مرز ۲۶۰۰ واحدی پیش رفت. برخی کارشناسان خوش‌بینی بازار سهام نسبت به طرح کاهش مالیاتی را افراطی عنوان کردند. این دسته از تحلیلگران، کاهش مالیات شرکت‌ها از ۳۵ به ۲۰ درصد را بیشتر به سود شرکت‌های داخلی می‌دانند تا شرکت‌های چندملیتی که بیشتر صادرات این کشور را پوشش می‌دهند.

در صورتی که طرح ترامپ تصویب شود و طی یک سناریو ممکن، کسری بودجه را همزمان با تضعیف شاخص دلار، افزایش دهد، صادرات به سایر کشورها تقویت خواهد شد، اما زمانی که سهم شرکت‌های چندملیتی از کاهش مالیات‌ها نزدیک به صفر است، انتظار از افزایش صادرات این‌ شرکت‌ها‌ غیرمنطقی است. به گزارش دنیای اقتصاد، رشد روزافزون شاخص بازار سهام در چنین شرایطی بیش از حد توان ذاتی آن به نظر می‌رسد و این مساله به خوش‌بینی اغراق شده بازار‌ها معطوف است.

رشد بی‌وقفه بازار سهام پس از رکود

بازار سهام آمریکا همچنان با رکورد‌شکنی‌های پیاپی در حال باز و بسته شدن است. شاخص سهام S&P۵۰۰ روز گذشته به مرز ۲۶۰۰ واحدی رسید و رکورد جدیدی از خود به جا گذاشت. از سال ۲۰۰۹ میلادی که سقوط بحرانی بازار‌ها به کمک بسته اول تسهیل مقداری (QE۱) متوقف شد، شاخص‌ سهام‌های آمریکایی شیب صعودی به خود گرفتند. پس از آن بسته‌های انبساطی دیگری برای تغذیه بازار اعمال شدند که رشد بازار سهام را تداوم بخشید. این رشد پس از انتخابات سال ۲۰۱۶ میلادی شتاب بیشتری نیز به خود گرفت. انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، بازار‌های آمریکا را با تکیه بر یک دلیل مهم داغ‌تر کرد؛ کاهش مالیات شرکت‌ها از ۳۵ درصد به ۲۰ درصد. با توجه به این موضوع که برخی شرکت‌های چند‌ملیتی با استفاده از شبه‌قوانین فراساحلی، کمتر از نرخ مصوب قبلی مالیات پرداخت می‌کنند، قانونی شدن کاهش مالیات‌ها، شرکت‌های داخلی را در حوزه‌های مختلفی شارژ خواهد کرد. در واقع طرح ترامپ شرکت‌های داخلی را به رقابت با شرکت‌های خارجی و چند‌ملیتی سوق می‌دهد. هرچند کلیات طرح کاهش مالیاتی با انتقادهای فراوانی همراه است؛ اما این بخش از طرح وی بازار سهام را بسیار خوش‌بین کرده است. پس از روی کار آمدن تیم اقتصادی ترامپ، بازدهی اوراق خزانه، شاخص دلار و نرخ تورم، همگی پایین‌تر از حد انتظار ظاهر شدند اما بازار سهام مدام تقویت شد. افزایش شاخص سهام‌ها در سال ۲۰۱۷ که همزمان با افزایش شدید حجم معاملات بوده، تا حدی پیش رفته که برخی اقتصاددانان این بازار را حباب‌دار توصیف می‌کنند. این گروه از کارشناسان از جمله «ریچارد تیلر»، برنده نوبل اقتصاد، نسبت به رشد بی‌رویه شاخص‌های سهام واکنش نشان داده، شرایط بازار مسکن را در شرف تشابه با دوره پیش از رکود عنوان کرده‌اند. اما اینکه چرا بازار سهام آمریکا متهم به رشد غیر‌طبیعی است، به پارادوکس صادرات-وارداتی مربوط می‌شود.

سایه پارادوکس مالیاتی در بازار سهام

برخی کارشناسان مانند مکس گخمن، مدیر ارشد «پاسیفیک فاند ادوایزر»، نیمه تاریک طرح مالیاتی ترامپ را در گزارش‌های متعدد بررسی کرده‌اند.  این دسته معتقدند کاهش مالیات شرکت‌های داخلی و به‌طور کلی کاهش مالیات خوشه‌های درآمدی، ممکن است همزمان، شاخص دلار را تضعیف و ریسک افزایش کسری بودجه را بیشتر کند. در صورتی که این سناریو محتمل تحقق یابد و ارز آمریکایی بیش از این (افت بیش از ۶ درصدی در ۱۲ ماه گذشته) افت کند، قیمت کالاهای وارداتی برای واردکنندگان گران‌تر تمام خواهد شد. این سناریو به سود صادرکنندگان است؛ چراکه ارز‌های خارجی قدرت خرید بیشتری به‌دست خواهند آورد و کالاهای آمریکایی مورد استقبال بیشتری قرار خواهند گرفت. اما پارادوکس مالیاتی درست همینجا بروز می‌کند. بیشتر شرکت‌های صادرکننده در آمریکا، همان شرکت‌های چندملیتی هستند که با این طرح به چالش رقابتی با شرکت‌های داخلی کشیده شده‌اند؛ بنابراین در حالتی که طرح ترامپ از فیلتر سنا عبور کند، بازار سهام آمریکا دچار رقابتی بین شرکت‌های داخلی و چندملیتی خواهد شد. به‌رغم اینکه نتیجه این رقابت مبهم است، بازار سهام بدون توجه به پیامد‌های نامناسب طرح ترامپ، نیمه روشن قصه مالیاتی را مد نظر قرار داده است. کارشناسان، خوش‌بینی افراطی بازار سهام را عامل تشکیل حباب عنوان کرده‌، زنگ خطر ترکیدن حباب تولید‌شده را به صدا درآوردند.