به ناشناخته‌ترین روستاهای پلکانی ایران سفر کنید
ایران سرزمینی چهارفصل با تمدنی چندهزارساله است که تاریخ، فرهنگ و آداب و رسوم غنی و منحصربه‌فردی دارد. تاریخ و طبیعت غنی از ایران سرزمینی رمزآلود و صد البته جذاب برای گردشگری ساخته است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون، روستاهای بی‌نظیر با چشم‌اندازهای خارق‌العاده اما گمنام، در گوشه و کنار کشور همچون گنجی نهفته هستند و کمتر ایرانی از وجود آن‌ها اطلاع دارد؛ روستاهایی که درصورت توجه به آن‌ها می‌توانند انقلابی در صنعت گردشگری ایران به‌وجود بیاورند. بوم‌گردی شاخه‌ای از صنعت گردشگری است که می‌تواند در روستاهای ایران گردشگری و اقتصاد را دوباره احیا کند. درمیان هزاران روستای کشور، بعضی از روستاها همچون نگینی بر آسمان بی‌فروغ گردشگری ایران می‌درخشند. روستاهای پلکانی از آن دسته روستاهایی هستند که گردشگران بسیاری را به‌خود جذب میکنند اما متاسفانه واژه روستاهای پلکانی در ایران مترادف با ماسوله است و ده‌ها روستای پلکانی این سرزمین مهجور و ناشناخته مانده‌اند. در این گزارش 10 روستای پلکانی زیبای ایران را معرفی می‌کنیم که باهم می‌خوانیم.
بوژان؛ مروارید نیشابور
نخستین روستای پلکانی این گزارش از دیار نیشابور است. می‌توان از جاده آسفالتی در نیشابور وارد روستایی زیبا با آب‌و‌هوایی خاص و زیبایی‌هایی منحصر به‌فرد شد. اینجا بوژان است؛ روستایی که مروارید گردشگری نیشابور معروف است. آبشار بسیار زیبا و رودخانه‌ای که حواشی آن را باغ‌های میوه پوشانده و چشم‌اندازی رویایی را برای گردشگران رقم زده است. رشته‌کوه‌های بینالود با انواع گل‌های دارویی و صنعتی توانسته رونق خوبی برای گردشگری نیشابور به ارمغان بیاورد. بافت این روستا به شکل پلکانی است و از معماری سنتی و خاصی الهام گرفته است که دیدنش خالی از لطف نیست. مردم این روستا بسیار شاد و مهمان‌نوازند و از گردشگرانی که به روستای‌شان می‌آیند، به بهترین شکل پذیرایی میکنند. پس یادتان نرود به مروارید این شهر سفر کنید.
اشتیبن؛ زمرد آذربایجان شرقی
آذربایجان شرقی تکه‌ای از بهشت خداوند بر روی زمین است و مناظر حیرت‌انگیزی دارد. در حاشیه سواحل ارس و در دل کوه‌های سربهفلککشیده زمرد سبز قرار گرفته است. آسمان آبی، رود و جنگل و حتی مارال‌ها همگی باعث شده‌اند تا اشتبین به روستای شگفتی ایران مشهور شود؛ روستایی که قدمتش به زمان شاه طهماسب صفوی باز می‌گردد. تولید ابریشم در این روستا از قدیم رونق بسیاری داشته و گردشگران زیادی را به‌سوی خود جذب کرده است. گورستان قدیمی، کتیبه‌های مرمرین قرن‌های ۹ و ۱۰ هجری حکایت از دیرینگی این روستا دارد. یادتان نرود نانی را که زنان روستایی در اجاق‌های خانگی می‌پزند، امتحان کنید.
پالنگان؛ نگین کردستان
پالنگان همچون نگین در کردستان می‌درخشد و چشم هر گردشگری را به‌خود خیره می‌کند. جاذبه این روستا به سنگ‌چین بودن ساخت خانه‌هایش است و بس. روستای پالنگان در ۴۵ کیلومتری شهر کامیاران و ابتدای اورامان کردستان است. روستایی با قدمتی از پیش از اسلام با چشمه‌های پرآب و دره زیبای تنگیور در فاصله ۸۰۰ کیلومتری آن که همگی جلوه خاصی به روستا بخشیده است. تابستان گرم و معتدل پالنگان، قلعه زیبا و تاریخی آن و چشمه‌های دایمی آب معدنی و آبشارهای پلکانی این روستا از جاذبه‌های گردشگری به حساب می‌آید. هیچ وسیله نقلیه‌ای اجازه ورود به روستا را ندارد.
اورامان؛ بهشت گمشده
اورامان‌تخت اسمی بسیار شناخته شده است. این روستای توریستی هر ساله میزبان شمار بسیاری گردشگر ایران و خارجی است. اورامان در دل رشته کوه‌های زاگرس و ابتدای حوضه آبریز یکی از بزرگ‌ترین رودخانه‌های کردستان واقع شده است. معماری خاص و ویژه این روستا آوازه جهانی دارد. این روستا در میان جاده‌های پرپیچوخم که نه تنها تخت نیست، بلکه با شیب تند و وجود کوه‌های بلند چشمان هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. روستای اورمان در ۶۵ کیلومتری مریوان و ۱۷۰کیلومتری سنندج است. اورامان تخت در گذشته مرکز سلطنت حکومت اورامی‌ها بوده و به‌معنی تخت سلطنت است. اما گذشته از زیبایی ظاهری و خاص این روستا یکی از دلایلی که هر ساله گردشگران بسیاری را به این روستا می‌کشاند، دو مراسم است که در آخرین چهارشنبه منتهی به ۱۵ بهمن و ۱۵ اردیبهشت با نام «کمسای» با آیین‌های خاص و ویژه‌ای در این روستا انجام می‌شود.درکنار این مراسم خاص، نوع لباس‌پوشیدن مردمان و معماری ویژه آن، روستای اورامان‌تخت را به مکانی زیبا تبدیل کرده است که نظیر آن را هیچ گردشگری نمی‌تواند در ایران ببیند.
کنگ؛ سرزمین چشمه‌ها
روستایی با چشم‌اندازهای کوهستانی زیبا و چشمه‌های روان که در دامنه کوه‌های بینالود قرار گرفته است و می‌توان آن را از جاذبه‌های دیدنی و طبیعی اطراف شهر مشهد به حساب آورد. کنگ در لغت به معنای پرنده‌ای قوی‌پنجه یا دژی مستحکم است. این روستا در ۱۹ کیلومتری غرب طرقبه و ۲۹ کیلومتری مشهد است و ماسوله‌ای دیگر را از دوران قبل از اسلام به جا گذاشته است. رباط پای‌کوه کنگ یا رباط شاه عباسی که در انتهای دره کنگ و روی دامنه‌ای مشرف به رودخانه کنگ قرار دارد، از دو مسیر قابل دسترسی است که یکی از سمت دره و دیگری از سمت کوهستان است. اگر بخواهید این رباط را پیاده طی کنید، باید توان حدود یک‌ساعت‌و‌نیم پیاده‌روی را داشته باشید. این روستا نیز مانند هر روستای دیگری دارای قبرستان است؛ البته با یک تفاوت جالب که سنگ‌قبرهای باارزش این قبرستان از جنس شیست است و روی هر قبر، دو سنگ‌قبر قلوه‌ای‌شکل وجود دارد. نکته جالب‌تر درباره این قبرها این است که روی هر قبر علامت مخصوص هر متوفی حک شده است. مسجد و تکیه ۱۵۰ ساله‌ای که در این روستا قرار دارد، از دیگر بناهای کهن این روستاست. اگر به این روستا رفتید، حتما آش دست‌پخت اهالی این روستا را میل کنید که با نوعی سبزی کوهی و سیب‌زمینی پخته می‌شود.
سفر در تاریخ با اسفیدان
روستایی توریستی در خراسان شمالی از توابع شهرستان بجنورد با آب‌و‌هوایی خوش که یکی از روستاهای بزرگ این استان محسوب می‌شود و حدود هشت قرن قدمت دارد. زیارتگاه امامزاده «محمدباقر» و بافت کهن روستا نشانگر این قدمت تاریخی است؛ روستایی که نمادش درختان صندل با قطر تنه حدود ۲/۶۵ متر است. اسفیدان روستایی با دره‌ها، آبشارها و قلعه‌های زیبا و نادری است که در کمتر جایی می‌توان مشابهش را یافت. اسپیدان در میان دره‌ای زیبا واقع شده و پیرامون آن را کوه‌های مرتفعی فراگرفته است. این روستا از جنوب‌غربی به کوه «آق‌قیه» و از شمال‌غربی به کوه «اسب» و از جنوب‌غربی به تنگه «دهیر مزه» محدود می‌شود. چشمه آب معدنی و آبشار «هنرور» در فاصله سه‌کیلومتری اسپیدان، طبیعت و سرزندگی فراوانی را برای این روستا ارمغان آورده و به مکانی مناسب برای گردشگران تبدیل شده است. «تاش‌قلعه» در غرب اسفیدان دیواری صخره‌ای را نمایان می‌کند که نشان از گذشته‌ای بسیار قدیمی دارد. برج «قاری مالاق» و «قارقه» برج‌های سنگی قدیمی در اطراف روستا بوده که هنوز قسمتی از پایه‌های آن باقی‌مانده است.
هجیج؛ نهفته در کنار رود سیروان
روستایی در دل دامنه‌های کوه با گیاهان خودرو، گل‌های رنگارنگ و درختان سر‌به‌فلک‌کشیده‌اش که هر گردشگری را به سمت خود می‌کشاند. هجیج در استان کرمانشاه و در دره‌ای زیبا قرار گرفته است. این روستا از جمله پرجاذبه‌ترین نقاط استان و از مناطق دیدنی اورامانات است و در ۲۵ کیلومتری شهرستان پاوه قرار دارد. روستایی پلکانی، پرپیچوخم با خیابان‌های نیم‌دایره‌ای و ساختمان‌های رو‌به‌دره و رودخانه سیروان که این روستا را به یکی از شگفت‌انگیزترین روستاهای ایران تبدیل کرده است. خانه‌های هجیج همگی از سنگ و به صورت خشکه چین و پلکانی ساخته شده که به دلیل کمبود جا این‌گونه بنا شده‌اند. چشمه بل که آب آن به رودخانه سیروان می‌ریزد، از جاذبه‌های آن است. آب این چشمه در هیچ فصلی از سال کم نمی‌شود و از بهترین آب معدنی‌های جهان به حساب می‌آید.
رویین؛ روستای شکوفه‌های سیب
کوچه‌های پیچ در‌پیچ، بافت قدیمی خانه‌ها و شیب کوچه‌به‌کوچه نظر هر تازه‌واردی را در این روستا به خود جلب می‌کند. روستای پلکانی رویین در ۲۴ کیلومتری شمال اسفراین و ۵۲ کیلومتری جنوب‌شرقی بجنورد، در یکی از دره‌های دامنه جنوبی کوه «آلاداغ» قرار دارد و به روستای شکوفه‌های سیب شهرت دارد، در میان کوه‌های سربهفلککشیده آلاداغ، زیبایی مسحورکننده این روستا در کنار خانه‌های پلکانی، باغ‌های انبوه میوه و دره‌های آن، زیبایی رویین را دوچندان کرده است. در ارتفاع قرار گرفتن این روستا و همچنین عبور رودخانه‌ای از میان آن که دلیل سرسبزی آن است، سبب شده این روستای زیبا «رویین» نام بگیرد. رویین با قدمتی ۵۰۰ ساله، بارگاه امامزاده اسحاق و تپه‌های باستانی، توانسته است جزو برترین روستاهای پلکانی ایران و پرگردشگرترین آن‌ها قرار گیرد.
روستای سرآقا سید؛ جا مانده در تاریخ
پس از عبور از مسیر پرپیچ و خم و کوهستانی چهارمحال‌و‌بختیاری، روستای زیبای سرآقاسید کوهرنگ در میان کوه‌ها خودنمایی می‌کند. سرآقاسید در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شهرکرد با خانه‌هایی تمام خشت و معماری پلکانی به ماسوله زاگرس معروف شده است. در معماری خانه‌های این روستا (مثل تمام روستاهای پلکانی ایران) پشت‌بام حیاط پایینی، حیاط منزل بالایی است. این روستا علاوه بر معماری زیبا دارای چشمه‌سارها، باغ‌های میوه و طبیعت سرشار از زیبایی منحصربه‌فرد در استان است. وجه تسمیه این روستا با امامزاده‌ای به همین نام است که پیرامونش را چند درخت گردوی کهنسال و چشمه‌هایی زیبا فراگرفته است. گویی در این روستا زمان متوقف شده است و روستاییان همان ساختار و شکل سنتی خود را حفظ کرده‌اند؛ روستایی که گویش، فرهنگ، آداب و رسوم‌شان دست‌نخورده باقی‌مانده است. از مدرنیته و زندگی شهری در این روستا خبری نیست. فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان برای رفتن و پیدا کردن خلوتی برای آرامش در این روستاست تا بتوان چند روزی از زندگی شهری رها شد و به گذشته‌های شیرین دور برگشت.
زنوزق؛ بزرگ‌ترین روستای پلکانی
در آذربایجان شرقی روستایی زیبا و سرسبز با خانه‌های پلکانی در دل کوه‌ها وجود دارد. زنوزق نام روستایی است با همه زیبایی‌هایی که در تصور آدمی می‌گنجد.
علاوه بر زیبایی محسورکننده و مردمان مهربان و مهمان‌نوازش این روستا عنوان بزرگ‌ترین روستای پلکانی ایران را در اختیار دارد. این روستا با قدمتی ۸۰۰ ساله همچنان پابرجا و استوار است و مأمن مردمان خوب. گورستان قدیمی با سنگ‌نوشته‌های مربوط به قرن نهم هجری، قلعه و مسجد زنوزق، آبشار «دامجی قیه» و سد قلعه از جاذبه‌های خاص و تاریخی این روستاست.
علاوه بر تمامی این جاذبه‌ها می‌توانید به خوشمزه‌ترین قسمت این روستا بروید، پشت‌بام خانه‌های این روستا در تابستان پر می‌شود از برگه‌های آلو قیسی که رو به‌آفتاب خشک میکنند و راهی برای امرار معاش اهالی روستاست.
