آیا کنکور باید حذف شود؟ / نخبه‌کُشی با حذف کنکور
اواخر دهه ٧٠ تا اواسط دهه ٨٠ بود که جمعیت قابل‌توجهی متقاضیان کنکور بودند؛ آن روزها کمتر کسی سراغی از دانشگاه آزاد یا غیرانتفاعی می‌گرفت. داوطلبان کنکور اگر پسر بودند و رتبه خوبی به دست می‌آورند، به دانشگاه می‌رفتند، اگر نه مجبوربودند بار و بندیل را ببندند و راهی سربازی شوند، انگار که کنکور گذرگاهی از سربازی بود. گذرگاهی که برای دختران رنگ و شکل دیگری داشت.
اگر درحال‌حاضر با افزایش دانشگاه‌های غیردولتی و کاهش تعداد داوطلبان، کرسی‌های دانشگاه برای متقاضیان افزایش پیدا کرده، اما هنوز هم هستند پشت‌کنکوری‌هایی که شنیدن نامش لرزه بر اندام‌شان می‌افکند؛ دانش‌آموزانی که پس از ١٣سال عزم تجربه مرحله جدیدی از زندگی را دارند و می‌خواهند این تجربه تکرار نشدنی را در یکی از بهترین دانشگاه‌ها رقم بزنند.
همهمه‌های حذف کنکور
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند ، کنکور چیز عجیبی نیست، چراکه این آزمون در جای‌جای جهان و به صورت‌های متفاوت برگزار می‌شود. اما ارتباط مستقیمی با شرایط روحی و روانی دانش‌آموزان و خانواده‌های‌شان دارد. شرایطی که معمولا همه جوان‌ها آن را تجربه می‌کنند. تجربه‌ای به درازای استفاده از تجربه ١٢ساله، اما آیا به استفاده از چنین آزمونی با وجود دانشگاه‌های غیردولتی لازم است؟ یا آن‌که چنین آزمونی معیار صحیحی برای سنجیدن افراد است؟ این موضوع تا جایی از اهمیت برخوردار بوده که چند سالی است صحبت از حذف کنکور به میان آمده، اما متاسفانه تاکنون به نتیجه قاطع و به اتفاق نظر پیرامون این موضوع دست پیدا نکرده‌اند. این موضوع تا جایی ادامه پیدا کرد که سال گذشته عبدالرسول عمادی، رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش‌وپرورش در این رابطه گفت: سازمان سنجش از مخالفان حذف کنکور است.
سازمان سنجش مخالف
به‌نظر می‌رسد تجربه ناکام دهه ٥٠ برای حذف کنکور دلیلی شده است تا این روزها سازمان سنجش از مخالفان سر سخت کنکور باشد. البته شاید نگرانی در این زمینه امری طبیعی باشد، اما مخالفت با آن جای تعجب دارد. رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش‌وپرورش استدلال این سازمانمان جهانی را چنین تبیین می‌کند، درحال حاضر در رشته محل‌های زیرگروه‌های ریاضی، فنی و حرفه‌ای، علوم انسانی و هنر می‌توانیم کنکور را حذف کنیم و مبنای پذیرش دانشجو براساس نمرات مدارس باشد، اما در رشته‌هایی که متقاضی زیادی دارند نظیر دندانپزشکی، پزشکی و... این امکان فراهم نیست مگر با رتبه‌بندی مدارس البته باید توجه داشت در کشور ما انواع و اقسام مدارس وجود دارد، به همین جهت رتبه‌بندی مدارس کمی دشوار به نظر می‌رسد و به پروسه زمانی طولانی مدت نیاز دارد.
تاثیر روانی آزمون
هرچه به روز سرنوشت‌ساز نزدیک‌تر می‌شویم بیش از هرچه در میان دانش‌آموزان استرس حاکی از کنکور دیده می‌شود، چراکه از ابتدای سال پدر و مادر این روز مهم را به او گوشزد کرده‌اند؛ گوشزد کرده‌اند که اگر قبول نشوی از هر نوع تفریحی محرومی تا سال دیگر در آزمون قبول شوی که همین امر باعث می‌شود دانش‌آموزان روزهای پر از دلهره را پشت‌سر بگذارند. روزها یکی از پس از دیگری طی می‌شود و هرچه به روز آزمون نزدیک‌تر می‌شوند، به نگرانی‌ها دامن زده می‌شود، نگرانی‌هایی که باعث شده در بسیاری از دانش‌آموزان نشانه‌هایی از افسردگی دیده شود. دانش‌آموزان بالفعل که قرار است به دانشجویانی فرهیخته و بالقوه تبدیل شوند. البته نباید پنداشت که تنها خانواده بر استرس جوانان و نوجوانان اضافه می‌کنند، چراکه داوطلبانی که در کنکورهای سراسری شرکت می‌کنند، هدف خود را نه‌تنها کسب صندلی در دانشگاه‌های باکیفیت می‌بینند، بلکه رقابت داوطلبان کنکورهای سراسری در سال‌های اخیر بر سر کسب صندلی‌های باکیفیت در دانشگاه‌های مادر است. همین امر موجب شده تا رقابت در بین دانش‌آموزان نسبت به سال‌های گذشته بیشتر دیده شود.
رابطه مستقیم افسردگی و کنکور
کنکور مانند یکی از مهم‌ترین رویدادهای جوانان به شمار می‌آید، با این وجود به گفته برخی از روانشناسان ٤٠درصد از جوانانی که دچار افسردگی شده‌اند، ریشه در کنکور دارند. همین امر موجب شده فشارهای روانی که جامعه، خانواده و محیط به دانش‌آموزان وارد می‌کند، مانع از این شود که جوان تمام قوای خود را برای رسیدن به موفقیت به کار گیرد. دغدغه اصلی جوانانی که از دیرباز و ابتدای تحصیل در دوره متوسطه به همراه آنهاست. اما آنچه مسلم است علت افسردگی در جوانان از یکسو فشار والدین و از سوی دیگر گرفتن مدرکی دهان پرکن است. حال شاید این سوال به اذهان متبادر شود که آیا نیازی به کنکور داریم؟ برای ملموس‌ترشدن این موضوع با کارشناسان امر به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
پیشینه
گذری بر تاریخ کنکور
جالب است بدانیم از بدو تاسیس دانشگاه‌ها کنکور نیز به همراه آن وجود داشت، اما تا سال ١٣٤٢ کنکور به شکل سراسری وجود نداشت و هر دانشگاه برای جذب دانشجو به صورت مستقل عمل می‌کرد و آزمون خاصی را در نظر می‌گرفت. اما در طول یک دهه تعداد دانشگاه‌ها به ١٤ دانشگاه رسید که این امر موجب افزایش متقاضیان ورود به دانشگاه شد که این موضوع یکی از دلایل تاسیس آموزش عالی بود تا مسئولان بتوانند از این طریق پاسخگوی داوطلبان ورود به دانشگاه باشند و جرقه‌ای برای تاسیس وزارت علوم و راه‌اندازی مرکز آزمون‌شناسی در سال١٣٤٧ به حساب می‌آید. همین امر موجب برگزاری آزمون سراسری شد که در ایران برای نخستین بار در سال ١٣٤٨ اتفاق افتاد و ٤٧٧٠٣نفر داوطلب در آن شرکت کرده بودند. آزمونی بین ١٢دانشگاه و با ٣٠ رشته تحصیلی که داوطلبان تنها حق انتخاب ١٠رشته را داشتند. اگرچه این آزمون در ابتدا به شکل امروزی نبود و شروع آزمون به دو نوبت صبح و بعدازظهر تقسیم می‌شد، نوبت صبح در تهران و
بعدازظهر برای شهرستان‌ها بود که این امر نشان‌دهنده عدم انسجام کنکور در آن زمان بود. جالب است بدانیم در ابتدا کنکور به صورت سوال و جواب‌های کوتاه بوده که گذر زمان آن را دستخوش تغییر قرار داده است. اما دیری نپایید که با تشکیل سازمان سنجش و آموزش کشور در سال ١٣٥٤ کنکور جایگاه منسجم‌تری را به خود اختصاص داد و در این سال‌ها عوامل بسیاری بر نتایج کنکور تاثیرگذار بود که می‌توان به معدل امتحانات نهایی ششم متوسطه و ضوابطی ازجمله نوع مدرک، سهمیه منطقه، جنسیت و نظام وظیفه اشاره کرد. اما سال ١٣٥٧، سالی متفاوت بود، چراکه دیگر این عوامل در قبولی کنکور تاثیرگذار نبودند و قبولی مشروط به نتایج کنکور بود. این مقولات برای قبل از انقلاب است، چراکه پس از انقلاب در سال١٣٥٨ نخستین آزمون سراسری برگزار شد و پس از آن همزمانی با انقلاب فرهنگی موجب تعطیل‌شدن کنکور به مدت سه سال شد، تا سال ١٣٦١ که برگزاری کنکور منحصر به رشته‌های پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی، الهیات و معارف اسلامی بود. این روند تا سال ١٣٧١ به همین شکل ادامه پیدا کرد و داوطلبان سه نوع سهمیه آزاد، منطقه‌ای و نهادهای انقلاب اسلامی داشتند که به مرور زمان و با افزایش متقاضیان شاهد به وجود آمدن تحصیلات از نوع پیام‌نور، شبانه، مراکز تربیت معلم و غیرانتفاعی بوده‌ایم. اما پس از مدتی طرح سنجش و پذیرش دانشجو که بعدها به طرح حذف کنکور معروف شد، مطرح شد. این طرح توسط سازمان سنجش مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت. همزمان با آن این طرح در مجلس درحال بررسی بود. براساس طرح مجلس، تا پایان سال نخست برنامه ۵ ساله، کنکور در سال‌های دوم و سوم دبیرستان و پیش‌دانشگاهی ادغام می‌شود و هر‌سال از ۱۰درس به صورت سراسری و تشریحی امتحان گرفته شده و معدل نمرات، ملاک ورود داوطلبان به دانشگاه می‌شد. البته باید دانست در سال‌های اخیر با تغییرات جدیدی در این زمینه روبه‌رو بوده‌ایم.
نگاه موافق
به سبک‌سازی کنکور نیاز داریم
محمدرضا بادامچی، نماینده مجلس| چندسالی است همهمه‌های حذف کنکور به گوش می‌رسد، اما نزدیک به یک‌سال پیش رئیس سازمان سنجش خبر از حذف‌نشدن کنکور داد که در این راستا با موافقان و مخالفانی روبه‌رو شد. محمدرضا بادامچی، نماینده مجلس در این زمینه معتقد است: «حذف کامل کنکور امری بدهی است، زیرا ما در ابتدا به اصلاح سیستم‌های آموزشی نیاز داریم تا ما دیگر به کنکور نیاز نداشته باشیم. درحال حاضر، سیستم آموزشی ما یکسان است و بهتر است به این سیستم‌ها توجه شود که در پی این توجه ما متوجه این مهم می‌شویم که نیازی به کنکور نداریم. به همین جهت سیستم‌های آموزشی باید اقدام به هدایت تحصیلی دانش‌آموزان کند و قدم‌به‌قدم دانش‌آموزان را مورد ارزیابی قرار دهد.» این نماینده مجلس در این راستا ادامه می‌دهد: «با وجود چنین شرایطی افراد ضعیف برای ورود به دانشگاه با عدیده‌ای از مشکلاتی که دارند، به نظر نمی‌رسد به دانشگاه رفتن اقدام کنند.» بادامچی ضمن اشاره به هدایت تحصیلی از مقطع راهنمایی در این زمینه ادامه داد: «اگر ما در دوره ابتدایی اصول صحیح آموزشی را پیاده کنیم و سپس در مقطع راهنمایی علایق فردی را تشخیص و هدایت تحصیلی را انجام دهیم ، به نقطه‌ای دست پیدا می‌کنیم که نیازی به کنکور نداریم.»
این نماینده مجلس با اشاره به این‌که در اکثر نقاط جهان آزمونی برای ورود به دانشگاه‌ها وجود دارند، بیان کرد: «البته با توجه به این‌که کنکور در بسیاری از کشورها وجود دارد، به همین دلیل نمی‌توان از خوب یا بدبودن آن سخنی به میان آورد، همچنین باید دانست نمی‌توان کنکور را حذف کرد، زیرا موجب هرج‌ومرج می‌شود، به همین جهت ما نیاز داریم تا به جای کنکور دانش‌آموزان را با مباحث تخصصی مورد سنجش قرار دهیم و این سنجش با توجه به دانشگاه و رشته مربوطه انجام پذیرد.»
بادامچی ضمن اشاره به در اولویت قرارگرفتن سیستم‌های آموزشی بیان کرد: «در حال حاضر نیازمند توجه به سیستم‌های آموزشی هستیم تا به کنکور. یکی از مواردی که نباید از آن غافل شد، مسیری است که کشورهای توسعه‌یافته آن را طی کرده‌اند؛ این جوامع یکی از الزامات خود را این مسأله قرار داده‌اند که زمانی که کودک به یک رده سنی می‌رسد، سعی در کشف علایق کودک به روش‌های علمی دارند. واقعیت جهان امروز این است که تمام مشاغل در مهندسی و پزشکی خلاصه نمی‌شود، بلکه صنایع و نیازهای جوامع سبب شده افراد با طیف وسیعی از مشاغل روبه‌رو شوند.»
این نماینده مجلس ضمن ابراز امیدواری از گذر از این مرحله و کشف استعداد در این زمینه توضیح داد: «اگر بتوانیم سیستم آموزسی را ساماندهی کنیم، سپس از این مرحله گذر کنیم و به کشف استعدادها در یک رده سنی دست یابیم، می‌توانیم در همه طیف‌ها متخصصانی را تربیت کنیم و درنهایت متوجه می‌شویم که جامعه‌شناس، روانشناس، پزشک، معلم و... را داریم، آن هم با فاکتور علاقه‌مندی. حتی در ادامه این مسیر ما از کارگران متخصص نیز بهره خواهیم برد».
محمدرضا بادامچی در ادامه می‌افزاید: «نمی‌توان اذعان کرد که سیستم کنکور امروزی ما، سیستم خوبی نیست، البته از برخی تبعات آن نمی‌توان غافل شد، برای همین استعدادیابی در مراحل پایین‌تر ضروری می‌نماید، چون در این شرایط بار سد کنکور سبک‌تر می‌شود. این نماینده مجلس بر این باور است که سیستم آموزشی ما نیازمند بازنگری است تا جایی که شرایطتش بهبود بیابد و در این میان از سهم کنکور کاسته شود.»
این نماینده مجلس در خاتمه بیان کرد: «واقعیت این است که کنکور به شکلی که ما پیاده می‌کنیم در نقاط دیگر پذیرفته نیست، چون در جوامع دیگر دانشگاه‌ها آزمون ورودی دارند، آن هم با مشخصه‌های خاص خود. اما ما با وجود داشتن مقوله‌ای به کنکور شاهدیم که دانشجویان در ادامه مسیر آموزش خود تغییر رشته می‌دهند و بعد از اتلاف هزینه و وقت به علاقه خود پی می‌برند. به همین جهت بهتر است به جای کنکور از آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها استفاده شود.»
کارشناس بی‌طرف
حذف کنکور برای دوره کارشناسی معضل است
محمود فتوحی فیروزآباد، رئیس دانشگاه صنعتی شریف| اگر چه حذف کنکور موافقان و مخالفانی دارد، اما محمود فتوحی فیروزآباد، رئیس دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه نظری متفاوت دارد و معتقد است: «اگر کنکور بخواهد حذف شود به کارشناسی طولانی‌مدت نیاز دارد و در وهله نخست، ورود به دانشگاه‌ها باید بر مبنای سوابق تحصیلات دانش‌آموزان در دوره متوسطه باشد. به همین جهت سوابق تحصیلی دانشجو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.»
فیروزآبادی ضمن انتقاد از نامشخص بودن سوابق تحصیلی دانش‌آموزان در این زمینه ادامه داد: «اما درحال حاضر با وجود معدل‌های بالایی که در دبیرستان‌های مختلف وجود دارد چنین معدل‌هایی نمی‌تواند برای ورود به دانشگاه قابل اکتفا باشد. به همین جهت به‌نظر می‌رسد بررسی واقعی سوابق تحصیلی دانش‌آموزان در این دوره کمی مشکل باشد و با وجود مشکلاتی از این قبیل، ورود به دانشگاه بدون کنکور امکان‌پذیر نیست.»
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در ادامه گفت: «در مرحله کنونی حذف کنکور برای دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری می‌تواند مفید واقع شود و ورود به دانشگاه تنها بر مبنای سوابق تحصیلی دوره کارشناسی انجام شود. اما برای ورود به دوره‌های کارشناسی حذف کنکور نیاز به بررسی دقیق و ریزبینانه‌ای دارد. زیرا درحال حاضر اکثر دانش‌آموزان از معدل‌های بالایی برخوردارند و تشخیص برتری یکی نسبت دیگری دشوار است.»
فیروزآبادی با اشاره به تجربه ناموفق سال‌های گذشته در این زمینه بیان کرد: «البته لازم به ذکر است اگر سوابق تحصیلی به همراه امتحاناتی که دانشگاه‌ها مدنظر قرار می‌دهند، انجام شود که در گذشته شاهد آن بوده‌ایم، با نگاهی به اوایل انقلاب متوجه این مهم می‌شویم که دانشگاه‌ها به‌طور مستقل به برگزاری آزمون اقدام می‌کردند و می‌تواند به عنوان راه حلی دقیق‌تر از کنکور مورد استفاده قرار گیرد و منجر به گزینش بهتر دانشجو برای ورود به دانشگاه‌ها شود.»
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه ادامه داد: «لازم به ذکر است اجرای این پروسه هزینه بسیاری را نیز می‌طلبد که هر دانشگاه باید آن را تقبل می‌کند، به همین جهت می‌توان این راه حل را دشوار ولی جوابگو دانست. البته در وضع فعلی حذف کنکور برای دوره‌های کارشناسی می‌تواند معضل‌ساز باشد، چرا که همه دانش‌آموزان معدل‌های بالا دارند، به همین دلیل در گزینش دانشجو مشکل ایجاد می‌کند.»
فیروزآبادی با اشاره به این‌که سطوح علمی مدارس و دانش‌آموزان مانند دانشگاه‌ها متفاوت است، در این زمینه بیان کرد: «همان‌طور که سطوح دانشگاه مختلف است، باید بتوانیم دانش‌آموزان را براساس توانمندی برای دانشگاه انتخاب کنیم و معدل دوره دبیرستان قابل‌اکتفا نیست و این امر میسر نمی‌شود مگر با مشخص شدن سطح علمی مدارس که نیازمند زمان طولانی است. از دیگر سو، نیازمند سنجش سوابق تحصیلی هستیم تا برتری یک دانش‌آموز را نسبت به دانش‌آموز دیگر بیابیم که این موضوع محقق نمی‌شود مگر با برگزاری سراسری امتحانات در یک سطح که امکان بررسی و جذب دانشگاه‌ها می‌تواند دقیق‌تر باشد.»
فتوحی فیروزآبادی در خاتمه با بیان این‌که اگر کنکور در مقاطع ارشد و دکتری حذف شود، می‌توانیم در جذب دانشجو بهتر عمل کنیم و ورودی دانشگاه‌ها با دقت نظر بیشتری انجام می‌پذیرد، در این زمینه توضیح داد: «ورودی ارشد و دکتری باید بر مبنی سوابق تحصیلی باشد و کنکور نمی‌تواند گزینش مناسبی برای دانشجو و دانشگاه باشد که این مسأله در دوره دکتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه این امکان وجود دارد که دانشجو با نزدیک شدن به کنکور سرانه مطالعه‌اش را بیفزاید و سنجش براساس چند سوال تستی معیاری صحیح نیست، بنابراین گزینش دانشجو در این مقاطع باید براساس پرونده و سوابق تحصیلی باشد و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر دانشگاه‌ها نظارت داشته باشد.»
نگاه مخالف
محمـدجــواد کولیوند، نماینده مجلس| اگر چه کنکور همواره یکی از دغدغه‌های فکری جوانان بوده اما چند سالی است که زمزمه‌های حذف این آزمون مهم و سرنوشت‌ساز جوانان به گوش می‌رسد. آزمونی که اگر حذف شود آن روی سکه را نیز نشان می‌دهد و تاکنون موافقان و مخالفان بسیاری را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. محمدجواد کولیوند، نماینده مجلس در این زمینه معتقد است: «اگر چه می‌توان کنکور را برای برخی از رشته حذف کرد، اما حذف آن برای یکسری رشته‌های تخصصی و قابل اتکا امکان‌پذیر نیست.»
این نماینده مجلس با ابراز نگرانی در این زمینه ادامه داد: «حذف کنکور برای برخی از رشته‌های تخصصی اعم از علوم‌انسانی، ریاضی و فیزیک و تجربی موجب ضرر است. اگر چه با نگاهی به تعدد رشته‌هایی که وجود دارد می‌توان برای ٧٠درصدشان به حذف کنکور اقدام کنیم؛ اما حذف کنکور برای ٣٠درصد باقیمانده خطرناک است چرا که از بین ٣٠درصد باقیمانده می‌توانیم با برگزاری کنکور نخبگان رشته‌ها را انتخاب کنیم.»
کولیوند با اشاره به این‌که در صورت حذف کنکور تفاوتی بین نخبگان و عوام وجود ندارد، در این زمینه بیان کرد: «برگزاری کنکور حتی برای ٣٠درصد از رشته‌ها می‌تواند به نوعی نخبه‌پروری باشد؛ زیرا برخی از رشته‌های خاص نیاز به کنکور دارند و در صورت برداشتن کنکور موجب پولی‌شدن می‌شود که این امر می‌تواند ضربه مهلکی را به نظام آموزشی وارد کند.»
این نماینده مجلس با ابراز تاسف در این زمینه بیان کرد: «در صورتی که کنکور برای ٣٠درصد باقیمانده رشته‌ها حذف شود، تحصیل در آن رشته مشروط به داشتن پول است و قابلیت سایرین دیگر در نظر گرفته نمی‌شود. به همین جهت هر که پول بیشتری داشته باشد، از این فرصت استفاده می‌کند که در این صورت قابلیت‌ها به دست فراموشی سپرده می‌شود.»
تجربه دیگران
نگاهی به سایر کشورها
کنکور مسأله‌ای است که در کشوری یکی از مهم‌ترین مسائل برای دانش‌آموزان و در دیگر کشور به دلیل عدم وجود آن موضوعی تعریف نشده است، همین امر موجب شده تا برخی از کشورها را مورد بررسی قرار دهیم. به‌عنوان مثال در پرجمعیت‌ترین کشور دنیا یا همان چین ورودی دانشگاه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اگرچه در این کشور ورود به دانشگاه همچون رویایی برای دانش‌آموزان به شمار می‌آید، چراکه مردم چین بر این باورند که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی فرصت‌های بیشتری برای ورود به مشاغل دولتی دارند.
ژاپن
ژاپن با وجود آن‌که به‌عنوان یکی از کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌شود، تنها راه ورود به دانشگاه، کنکور است، البته ناگفته نماند که تمامی شرکت‌کنندگان در آزمون پذیرفته می‌شوند. اما جالب است بدانیم، امروزه به دلیل وجود فرصت‌های شغلی گسترده، کهنسال‌شدن هرم سنی جامعه ژاپن و کاهش متقاضیان ورود به دوره‌های آموزش عالی، دانشگاه‌های این کشور نیز دارای ظرفیت‌های خالی شده‌اند، اما نباید پنداشت که این موضوع پایان راه دانشگاه‌های این کشور است، چراکه هنوز هم رقابت برای ورود به دانشگاه‌های مطرح دولتی در بین دانش‌آموزان ژاپنی وجود دارد، به گونه‌ای که دانش‌آموزان ژاپنی برای ورود به دانشگاه‌های دولتی باید ابتدا حداقل نمرات را در آزمون سراسری کسب کرده و سپس در آزمون اختصاصی دانشگاه شرکت کنند.
ترکیه
ترکیه دیگر کشور آسیایی است که دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه‌ها موظف به شرکت در آزمون ورودی یا همان کنکور هستند. اما جالب است بدانیم در سال‌های اخیر در ترکیه مانند ایران مراکز آموزش عالی غیردولتی از رشد بسیاری برخوردار بوده، با این وجود آمار قبولی در کنکور برای ورود به دانشگاه‌های دولتی قابل‌توجه است.
کره‌جنوبی
دانش‌آموزان در کره‌جنوبی گذرگاهی دشوار را برای قبولی در کنکور طی می‌کنند، چراکه قبولی در کنکور از اهمیت ویژه‌ای برای مردم برخوردار است، زیرا حضور در دانشگاه‌ها موجب تثبیت موقعیت اجتماعی و اقبال عمومی می‌شود. البته دولت کره‌جنوبی در سال‌های اخیر تلاش کرده است در نوع نگرش مردم به این مسأله تغییراتی به وجود بیاورد تا این‌که جوانان کره‌ای به فکر شیوه‌های دیگری از ادامه زندگی هم باشند و فکر نکنند رفتن به دانشگاه، تنها راه ادامه زندگی و ساختن آینده کاری و حرفه‌ای است.
کنکور در اروپا
اگرچه بسیاری از مردم بر این باورند که در کشورهای اروپایی کنکور برگزار نمی‌شود، اما جالب است بدانیم که فرانسه یکی از کشور‌هایی است که از بیشترین قدمت برگزاری کنکور برخوردار است. روسیه از دیگر کشور‌هایی است که به برگزاری کنکور اقدام می‌کند. در اسپانیا نیز دانشگاه‌ها برای مقطع لیسانس امتحان ورودی دارند، به عبارت دیگر کنکور برگزار می‌کنند.
