سهامداران از زمستان بترسند!‍/ گسترش بیکاری با شدت یافتن ناترازی انرژی

اقتصاد آنلاین، آرمان هنرکار: در بین همه شرکت‌های فعال در ایران، ناشران بازار سرمایه مورد توجه دقیق‌تر این گزارش است چراکه درآمد‌ها و هزینه‌های این شرکت‌ها نه تنها برای مدیران آنها حائز اهمیت بوده بلکه سهامداران خرد آنها که در انتهای سال مالی آنها منتظر دریافت سود تقسیمی و گزارش‌ عملکرد‌های موفق هستند نیز ناترازی برایشان تبدیل به یک دغدغه اصلی شده است. همچنین طبق اعلام بسیاری از مقامات مسئول وضعیت ذخایر گازی کشور در شرایط نامساعدی قرار دارد و کمتر کسی احتمال می‌دهد که صنایع بتوانند در تمام روز‌های زمستان فعال باشند که این مورد موجب نگرانی بیش از پیش سرمایه‌گذاران بازار سرمایه شده است. برای اینکه مشخص شود آینده ناشران در سایه سنگین ناترازی‌های احتمالی چگونه خواهد بود اقتصاد آنلاین به سراغ کارشناسان بازار سرمایه و تولید رفت و از آنها پاسخ این مسئله را جویا شد.

سود دلاری ریخت

سعید مومنی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با اقتصاد آنلاین بر کاهش سود دلاری شرکت‌ها بر اثر این اتفاق تاکید کرد و گفت: این موضوع بیشترین تاثیر را بر پتروشیمی‌‌های تولید کننده خوراک مانند فعالان صنعت اوره و متانول دارد که «زاگرس»، «شپدیس» و «شبریز» از این دسته از شرکت‌ها هستند.

وی افزود: صنعت بعدی که تاثیرپذیری بسیاری از ناترازی دارد فولادی‌ها هستند به ویژه تولیدکنندگان آهن اسفنجی و بعد از آن تولید کنندگان شمش و در همین راستا نماد‌هایی مانند «فسبزوار»، «فصبا» و «فخوز» از این موضوع تاثیرپذیری بسیار بالایی دارند. ضمن اینکه سومین صنعتی که در این زمان شاهد قطعی برق خواهد بود شرکت‌های سیمانی هستند که از برج ۹ اعلامیه قطعی برایشان صادر می‌شود به ویژه آنهایی که در نقاط سردسیر کشور واقع شده‌اند.

مومنی توضیح داد: در بخش اوره ساز‌ها و در سال‌های گذشته شاهد این بودیم که سود دلاری این شرکت‌ها بر خلاف سود ریالی آنها کاهش محسوسی پیدا کرد و میزان تولید آنها نیز به طور میانگین با کاهش ۱۰ درصدی روبه‌رو شد. البته که فولادی‌ها نیز از این منظر شرایط مشابهی را در سال‌های گذشته از سر گذرانده‌اند.

سود خالص صرفا تولید نیست

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به سوال خبرنگار اقتصاد آنلاین مبتنی بر اینکه «چنین پدیده‌ای در جهان وجود دارد؟» بیان کرد: نکته مهم اینکه در جهان سود خالص این شرکت‌ها صرفا منشعب از میزان تولید نیست و به عواملی متعدد از جمله بهای تمام شده و کنترل هزینه‌ها وابسته است. وی ادامه داد: اینطور نیست که با کم شدن تولید ما شاهد کاهش سود شرکت‌ها باشیم چراکه هم راستای این اتفاق بهای تمام شده نیز کاهش پیدا می‌کند، اما در شرکت‌های ایرانی عواملی مانند افزایش دستمزد و هزینه‌های جاری عامل کاهش سود می‌شود.

سیمانی‌ها قصر دررفتند

مومنی با اشاره به اینکه سیمانی‌ها از این قاعده مستثنا هستند، توضیح داد: این شرکت‌ها با وجود کاهش تولید شاهد افزایش سود دلاری بودند که این اتفاق منشعب از افزایش جلوتر نرخ تولیدات سیمانی‌ها در تناسب با تورم بوده است. نکته بسیار مهم دیگر اینکه شرکت‌های فولادی سعی داشتند در تابستان و با خرید برق سبز تولیدات خود را ثابت نگهدارند، اما قیمت بسیار بالای این برق که در بورس انرژی عرضه می‌شود عامل کاهش سود دلاری آنها بوده است که از جمله این شرکت‌ها می‌توان به «ارفع» اشاره کرد.

گواهی صرفه جویی قدرت مقابله دارد؟

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سبدگردان فارابی نیز درمورد تاثیرات ناترازی‌ها بر تولید شرکت‌های بورسی با نگاهی متفاوت به موضوع به اقتصاد آنلاین گفت: صنایع منحنی یادگیری دارند و در این چند سال اخیر که درگیر این مشکل بودند توانستند راهکار‌هایی را برای مقابله با این بحرانت پیدا کنند.
محمدرضا بیک‌زاده افزود: یکی از این راهکار‌ها گواهی صرفه جویی گاز اوج است تا بتوانند نیاز‌های ورودی گاز خود را برطرف کنند به همین علت مقدار اندکی امسال وضعیت بهتر می‌‌شود. در زمینه برق نیز این موضوع صدق می‌کند و با توجه به افزایش پنل‌های خورشیدی، این ناترازی در آینده و به ویپه در تابستان بعدی کاهش پیدا می‌کند.
وی تصریح کرد: این قطعی گاز عمدتا در صنایع بزرگ مانند فولادی‌‌ها خود را نشان خواهد داد. به عنوان مثال «فخوز» از سال ۱۳۹۹ به بعد و تا به امروز شاهد کاهش تولید نسبت به سال‌های گذشته بوده که علت اصلی آن کاهش روز‌های فعالیت کارخانه بوده است.

اصراف را بزرگ کردیم!

خبرنگار اقتصاد آنلاین در ادامه روند تهیه گزارش پیش‌ رو به سراغ یکی از فعالان فعلی حوزه تولید و سابق نهاد‌های مالی رفت و از وی خواست تا مشکلاتی که وی در این حوزه به چشم دیده و تجربه کرده است را شرح دهد. علی بهشتی‌ روی نیز ضمن تشریح وضعیت به پیش‌بینی آینده پرداخت و گفت: حقایق مرتبط با وضعیت ناترازی در زمستان پیش رو در همان بازه زمانی عیان می‌شود، اما نکته حائز اهمیت اینکه دولتمردان و وزرا از همین لحظه پیش بینی می‌کنند که با ادامه دادن رویه فعلی در حوزه مدیریت انرژی، قطعی برق و گاز برای صنایع را در این فصل خواهیم داشت.

وی افزود: اگر بخواهیم این موضوع را ریشه یابی کنیم، کم اهمیت‌‌ترین و کوچک‌ترین بخشی که عامل چنین اتفاقی شده است اصراف در بخش مصرف انرژی است که‌ به خاطر پایین بودن هزینه انرژی داخل ایران، مردم خیلی صرفه جویی نمی‌کنند، اما اگر در سبد خانوار، انرژی سهم بیشتری از هزینه‌ها را تشکیل دهد قطعا به سمت صرفه جویی میل می‌کنند.

مصرف بهینه وجود ندارد

بهشتی‌روی با بیان اینکه در حال حاضر مردم ایران در تناسب با مردم کشور‌های توسعه یافته سطح کمتری از صرفه جویی را انجام می‌دهند، تصریح کرد: بخش مهم‌تر در این حوزه، مدیریت بهینه مصرف و در واقع هدر‌رفت انرژی در صنایع است که علت آن نیز استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی و نداشتن تخصص کافی در حوزه تولید انرژی و حتی تولید خود صنایع است که به علت تحریم‌ها بر ما تحمیل شده و ما نمی‌توانیم از دستگاه‌ها به بهترین نحو استفاده کنیم.
این کارشناس همه این موارد را منجر به ناترازی در فصل گرما و سرما دانست و تاکید کرد: در حال حاضر به این نکته بسیار مهم توجه نمی‌شود که بنگاه‌های اقتصادی مسئول ارتزاق نیرو‌های انسانی هستند و در ادامه روند فعلی در بخش تعطیلی صنایع، این اتفاق می‌تواند منجر به بحران‌های اجتماعی گسترده مانند بیکاری، دزدی و اعتصابات شود.