اصلاحطلبان و آینده مبهم اصلاحطلبی/نامه سرگشاده جبهه اصلاحات به رییس قوه قضاییه

درست در روزهایی که مکانیسم ماشه فعال شده و برجام به پایان خود رسیده، جبهه اصلاحات ایران در نامهای از سرگشاده از برخوردها با برخی فعالان سیاسی اصلاحطلب خبر داده است. در این نامه که خطاب به رییس قوه قضاییه نوشته شده آمده که در روزهای گذشته برخی اعضای هیات رییسه این تشکل مدنی احضار شدند و تلاش شده تا بیانیه مرداد ماه جبهه اصلاحات به این افراد نسبت داده شود. بیانیهای که هیچ یک از پیشنهادهای آن نیز مورد توجه حاکمیت قرار نگرفت.
به گزارش اقتصاد آنلاین، در نامه سرگشاده جبهه اصلاحات تاکید شده که «اگر قرار باشد بهدلیل انتشار این بیانیه پیگردی صورت گیرد، همه ما در قبال آن مسئولیم و حاضر به پاسخگویی هستیم؛ چرا که این مواضع حاصل تصمیمی جمعی است و نمایانگر دیدگاه مجموعه جبهه اصلاحات ایران.»
از بازتابهای بیانیه جبهه اصلاحات تا برخورد امنیتی
اواخر مرداد ماه، جبهه اصلاحات در بیانیه یازده مادهای با بیان بخشی از مخاطرات و تهدیدهای جدی پیش روی، برقراری آشتی ملی و ترک تخاصم در داخل و خارج از کشور را تنها راه نجات کشور و فرصتی طلایی برای تغییر و بازگشت به مردم اعلام کرد. همچنین جبهه اصلاحات براى خروج از بحران و جلوگیری از فعالسازی مکانیزم ماشه خواهان انجام مذاکره جامع و مستقیم با آمریکا و اعلام آمادگی تعلیق داوطلبانه غنیسازی و پذیرش نظارت آژانس انرژی اتمی در قبال رفع کامل تحریمها شد. این پیشنهادات البته مورد توجه حاکمیت قرار نگرفت، مذاکره با آمریکا انجام نشد، مذاکرات با اروپا ناکام ماند و با فعالشدن مکانیسم ماشه، توافق هستهای پس از ده سال به آخر خط رسید.
با این همه، این بیانیه، در یک ماه گذشته منشاء بازتابهای داخلی بسیاری میان طیفهای مختلف سیاسی کشور شد. اصولگرایان مواضع کلی بیانیه را زیر سوال بردند و طیفهای تندروتر نیز آن را به نقد کشیدند و حتی برخی چهرهها آن را «خیانت» دانستند. در مقابل، اصلاحطلبان از بیانیه حمایت کردند و آن را تنها راه نجات کشور از شرایط کنونی و مخاطرات پیشرو دانستند. پس از آن بود که اخباری مبنی بر احضار برخی چهرههای سیاسی اصلاحطلب در ارتباط با این بیانیه منتشر شد که حالا نامه سرگشاده جبهه اصلاحات بر آن صحه گذاشته است.
نامه سرگشاده اصلاحطلبان چه میگوید؟
در نامه سرگشاده جبهه اصلاحات درباره بیانیه مرداد ماه آمده: «این بیانیه، گفتوگویی صادقانه و انتقادی، اما سازنده با مردم و حاکمیت است؛ مجموعهای از پیشنهادهای مشخص برای پیشگیری از وقوع جنگ جدید و بحرانهای ناشی از آن و در جهت اصلاح ساختارهای ناکارآمد، تقویت نهادهای منتخب، تضمین حقوق اساسی ملت، شفافسازی سازوکارهای حکمرانی و بازسازی اعتماد عمومی. رویکردی که نه تنها تهدیدی برای امنیت ملی محسوب نمیشود، بلکه میتواند زمینهساز تحکیم وحدت ملی، تقویت سرمایه اجتماعی و افزایش کارآمدی نظام باشد.» در ادامه این نامه نیز نسبت به برخوردهای اینچینی با فعالان مدنی انتقاد شده است: «جای تأسف است که در شرایط سخت و پیچیده کنونی—از منظر اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی—بهجای استقبال از پیشنهادهای اصلاحطلبانه و ملی، شاهد برخوردهایی هستیم که جز محدودتر ساختن فضای نقد و گفتوگو، دستاوردی در بر ندارد. ما معتقدیم کشور نیازمند بهرهگیری از همه ظرفیتهای خود، از جمله جریان اصلاحطلبی است. خاموش کردن صدای منتقدان دلسوز، نه به سود نظام است و نه به نفع مردم؛ بلکه شنیدن، تحلیل کردن و بهرهگیری از این صداها، گامی برای حل مشکلات کشور خواهد بود.»
پیش از انتشار این نامه نیز، آذر منصوری رییس جبهه اصلاحات در کانال تلگرامی خود نوشته بود: «اصلاحطلبی جرم نیست؛ بلکه فرصتی برای بازسازی است. اگر امروز به این فرصت پشت کنیم، فردا شاید دیگر امکانی برای گفتوگو باقی نمانده باشد.»
پرسش بزرگ پیش روی اصلاحطلبان
به بنبست رسیدن روابط ایران با اروپا و آمریکا، تحریمهای فزاینده و آثار احتمالی آن، شرایط پیچیدهای را پیش روی فعالان سیاسی و به ویژه چهرههای اصلاحطلب قرار داده است. چراکه هیچیک از پیشنهادهای آنان و به طور مشخص بیانیه یازده مادهای، مورد توجه حاکمیت قرار نگرفت. در مقابل، اصلاحطلبان با احضار و برخوردهای اینچینی مواجه شدند. آن هم در حالی که مسعود پزشکیان نامزد مورد حمایت جبهه اصلاحات در انتخابات ریاستجمهوری بود. احمد زیدآبادی، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی در همین زمینه نوشته که اکنون «پرسشی بزرگ» پیش روی اصلاحطلبان قرار دارد. او نوشت: «یا از این به بعد، سیاستورزی اصلاحطلبانه به معنای متعارفِ آن، چه در درون ساختار حاکم و چه بیرون از آن، چه در تعریف رادیکال و چه در مفهوم معتدل و یا محافظهکارانۀ آن، چه به عنوان یک کنش سیاسی معطوف به کسب قدرت و چه به عنوان یک کنش مدنی و اجتماعی، ممکن و مثمرثمر خواهد بود؟». باید دید که پاسخ اصلاحطلبان با توجه به تحولات پیشرو به این پرسش چه خواهد بود.