رمز دارایی یا رمز پول؟/ معاملات در ایران دچار چالش رمزداراییها

تعاریف کلاسیک می گویند هر موجودیت رقومی (دیجیتال) رمزنگاریشدهای که نشاندهنده ارزش یا حقی باشد و در بستر دفترکل توزیعشده بتواند تولید، نگهداری، انتقال و معامله شود،رمز دارایی نامیده می شود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اطلاعات آنلاین، رمزداراییها نوعی دارایی دیجیتال هستند که طی یک دهه اخیر محبوبیت فراوانی پیدا کردهاند. این دارایی بر پایه فناوری بلاک چین ایجاد میشود. بلاک چین یک پایگاه داده توزیع شده است که امکان انتقال ارزش یک دارایی را بدون نیاز به واسطه فراهم میکند.
انواع مختلفی از رمزداراییها وجود دارند مانند بیت کوین، اتریوم، تتر و ... که هرکدام کاربردها و ویژگیهای خاص خود را دارند. رمزداراییها عمدتاً به عنوان سرمایهگذاری بلند مدت یا ابزاری برای حفظ ارزش پول مورد استفاده قرار میگیرند. البته بایدگفت رمزارزشها تغییرات قیمتی شدیدی دارند و همیشه ریسکهایی را به همراه خواهند داشت.
مهمترین نکته در رمزدارایی، غیرقابل نسخهبرداری بودن و استقلال آن از تعریف پولی متعارف است.
درایران نیز باافزایش نرخ تورم وتغییر ذائقه سرمایه گذاری، استفاده از انواع رمز دارایی رواج گستردهای یافته وبسیاری افراد برای مقاصد مختلف از آن استفاده میکنند.
بااین وجود، استفاده از داراییهای دیجیتال درایران با چالشهای مختلفی روبروست که به گفته کارشناسان، تهدیدهای سایبری، نبود قوانین ومقررات حقوقی لازم ومخصوص آنها ونبود تنظیم گری هوشمند (رگولاتوری) از مهمترین آن به شمار میرود.
به علاوه، جنگ سایبری که همزمان با جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران آغاز شد وبر برخی صرافیهای آنلاین اثرگذاشت، ضرورت پرداختن به
چالشهای رمز دارایی دراقتصاد کشور با توجه به گستردگی استفاده از آن را مشخص کرد. حامد نیکو نهاد، کارشناس حقوقی دراین باره به ایرنا میگوید:بااینکه اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با تهدیدات سایبری و هجمههای دشمنان پیش بینی شده بود، اما جنگ گسترده و ترکیبی دشمن در جنگ ۱۲ روزه، فراتر از پیش بینیها بود.
وی با تشریح حملات سایبری دشمن در جنگ ۱۲ روزه به صرافی ها، ادامه میدهد: در روزی که به مقر پلیس فتا حمله موشکی شد، نوبیتکس و صرافیهای رمز ارز ایرانی نیز مورد حمله سایبری قرار گرفت که نشاندهنده برنامهریزی دشمن برای هجمه سایبری همزمان با حمله به پلیس فتا با هدف اخلال در عرصههای اقتصادی و سایبری بود.
وی خاطر نشان میکند: پلیس فتا با وجود اینکه مورد حمله قرار گرفته بود، به صرافیهای کشور برای مقابله با حملات سایبری کمک کرد.
نیکونهاد ادامه میدهد: برای مقابله با هجمههای سایبری و حفظ داراییهای کاربران ایرانی، تمهیدات لازم مانند انتقال رمز ارزها از کیف پول گرم (متصل به اینترنت) به کیف پولهای سرد انجام شد و توصیههای امنیتی برای آنها اعلام شده، بااین حال، کسب و کارها باید ملاحظات امنیتی را برای مقابله حملات سایبری و هک در نظر بگیرند.
این کارشناس با اشاره به بروز برخی مشکلات برای کاربران رمز ارز در کشور، میگوید: بسیاری از افراد بدون داشتن دانش کافی وارد این عرصه میشوند و بدین ترتیب مشکلاتی را برای خود و دیگران ایجاد میکنند.
وی با اشاره به دخالت بانک مرکزی در حوزه تنظیم گری رمز دارایی، تصریح میکند: بانک مرکزی از حوزه صلاحیت خود فراتر رفته و از حوزه تنظیم گری رمز پول وارد تنظیم گری رمز دارایی شده است. با نگاه خوش بینانه، بانک مرکزی با این گونه اقدامات در پی ساماندهی عرصه نوظهور رمز داراییها بوده، اما در عمل این هدف تحقق نیافته است.
این کارشناس حقوقی اضافه میکند: متاسفانه، مسئولان بانک مرکزی معتقد هستند که رمزپول و رمز دارایی یک ماهیت دارند که این نگاه اشتباه باعث شده است که بانک مرکزی وارد این حوزه شود و چالشهایی را برای فعالان این صنعت ایجاد کند.
نیکونهاد اظهارمی کند: فعالان صنعت رمز دارایی و بلاکچین باید با قوانین و حقوق خود، آشنا شوند و آنها را پیگیری کنند.
امین کلاهدوزیان، نماینده مرکز ملی فضای مجازی هم درباره ریسکهای معاملات رمز داراییها درایران واز جمله ارزهای پایه ثابت (استیبل کوین)، میگوید: باید بین استیبل کوینهای متمرکز مانند تتر و ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز، تمایز گذاشت.
وی ادامه میدهد: با توجه به شرایط فعلی، ریسکها جدی برای استیبل کوین متمرکز تتر وجود دارد.
نماینده مرکز ملی فضای مجازی خاطر نشان میکند: حاکمیت و دولت قصد ندارد که معاملات رمز داراییها مانند تتر را محدود کند، اما توصیه میکند و هشدار میدهد تا صرافیها و فعالان رمز ارز، خودشان راهکارهای مدیریت ریسک را شناسایی و اجرا کنند.
کلاهدوزیان اظهار میکند: مشکلاتی برای برخی دارندگان تتر و برخی صرافی رخ داده که پیش بینی میشود این ریسک در آینده با شدت و دفعات بیشتری تکرار شود.
نماینده مرکز ملی فضای مجازی میافزاید: کاربران و دارندگان رمز دارایی باید مدیریت سبد دارایی خود را مورد توجه قرار دهند تا ریسک آنها کاهش یابد.
وی درباره نوع نگاه بانک مرکزی در خصوص یکسان دانستن رمز دارایی و رمز پول میافزاید: بر اساس قوانین موجود، چنین برداشتی از سوی بانک مرکزی وجود دارد که رمز دارایی همان رمز پول است و بر این اساس، خود را مسئول رمز دارایی میداند.
کلاهدوزیان با بیان اینکه به نظر کسب و کارها این موضوع دارای ابهام است و باید رفع شود، ادامه میدهد: قانون موجود، غیرشفاف است و باید شفاف سازی شود که این کار از سه طریق "توافق بین نهادهای مسوول"، "اصلاح قانون" و "استفساریه از مجلس" امکان پذیر است.
مهکامه شریف زاد، رئیس هیات مدیره انجمن بلاکچین ایران هم درخصوص چالشهای معاملات رمز داراییها درایران به ایرنا اظهار میکند: متاسفانه محدودیتهای زیادی در مرحله اجرای قوانین مربوط به کسب و کارهای مجازی واز جمله رمز داراییها وجود دارد و اعمال میشود.
وی ادامه میدهد: به حدی، عرصه را برای کسب و کارهای مجازی تنگ کردهایم که آنها با چالشها و مشکلات مواجه میشوند و در فضای بلاتکلیفی عملا همه کارها قفل میشود. درواقع بهخاطر کندی در قانونگذاری و معرفی کسبوکارهای شفاف، وضعیت کسبوکارها پیچیده شده و بعضیها بدون قوانین مشخص فعالیت میکنند.
این مقام صنفی خاطر نشان میکند: امروزه، بیش از خود کسبوکارها، کاربران رمز داراییها نیاز دارند که کسبوکارهای قابل اعتماد و شفاف را بشناسند. به همین دلیل، قانونگذار به جای ممنوع کردن فعالیت بعضی بخشها، باید بهطور واضح مشخص کند کدام کسبوکارها در چارچوب قوانین و مورد اعتماد هستند و اجازه فعالیت دارند.
شریف زاد با تاکید بر اینکه باید تنظیم گری هوشمند اجرا شود، اظهار میکند: سخت گیریهای بی مورد و نابجا باعث میشود که کسب و کارها از حالت قانونی به صورت زیرزمینی که غیرقابل رصد است، فعالیت کنند همانطور که در چند ماه گذشته شاهد تعلیق کسب و کارها و روانه شدن فعالان حرفهای به بازارهای زیرزمینی بودیم.
وی خاطر نشان میکند: این وضعیت نشان میدهد که تنظیم گری ما درحوزه رمز داراییها به جای شفافیت و قانونمند کردن کسب و کارها در حال سوق دادن آنها به سوی فعالیتهای زیرزمینی است.
رئیس هیات مدیره انجمن بلاکچین در پاسخ به سوالی درباره ارایه "وایت لیست" اینترنت در دوران جنگ ۱۲ روزه، تصریح میکند: چیزی به نام"وایت لیست" نداریم، فقط در دوران جنگ ۱۲ روزه و اخلال شدید اینترنت در کشور، برای محافظت از کیف پولهای گرم و نجات داراییهای کاربران ایرانی و جلوگیری از زیان آنها، این طرح به صورت محدود اجرا شد.
شریف زاد ادامه میدهد: باید از کسب و کارهای مجازی ومعاملات قانونی رمز داراییها حمایت کرد تا جوانان کارآفرین و صاحبان کسب و کارهای نوپا از کشور خارج نشوند و ارزش افزوده و اعتمادی که صرافیهای داخلی در کشور ایجاد نمودهاند، در ایران باقی بماند.