مکانیسم ماشه چه تاثیری روی قیمت ارز و طلا خواهد داشت؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تابناک؛ اما فعال‌سازی این مکانیزم اثرگذاری آن بر دارایی‌هایی همچون ارز و طلا بالاتر از سایر دارایی‌ها است. در ادامه به بررسی تاثیر فعال‌سازی مکانیزم ماشه روی نرخ ارز و طلا می‌پردازیم.

مکانیزم ماشه چیست و چگونه فعال می‌شود؟

در سال 2015 کشورهای 1+5 (شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه) با ایران به توافق هسته‌ای رسیدند. یکی از بندهای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) این بود که اگر یکی از طرف‌های قرارداد احساس کند که ایران تعهدات برجامی خود را اجرا نمی‌کند یا در اجرای برخی از شروط مهم کم کاری می‌کند، می‌تواند بصورت یک طرفه تمامی تحریم‌های سازمان را برگرداند. البته باید توجه داشت یکی دیگر از نکات مهم در این برنامه جامع، این است که بازگشت تحریم‌های سازمان ملل برای رای گیری به شورای امنیت باز نمی‌گردد. به این مفهوم که حتی کشورهای دارای حق وتو نمی‌توانند مانع از بازگشت تحریم‌ها شوند.

تحریم‌های سازمان ملل فروش نفت، تسویه مالی بانکی و تجارت دریایی را شامل می‌شود. هرچند در حال حاضر بدون فعال‌سازی اسنپ‌بک، تحریم‌های نفتی و بانکی فعال هستند. اما با فعال سازی اسنپ‌بک تجارت دریایی ایران ممکن است گرفتار مشکلات عدیده‌ای شود که خود بر اقتصاد کلان ایران فشار می‌آورد.

ارتباط مکانیزم ماشه با اقتصاد ایران

مکانیزم ماشه اثرات منفی زیادی بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت. زیرا تمامی تحریم‌های نفتی، بانکی و تجارت دریایی دوباره با شدت بیشتری فعال می‌شوند. حجم زیادی از ارز کشور از طریق صادرات نفت و میعانات گازی تامین می‌شود. اگر تحریم‌های نفتی و تجارت دریایی فعال شوند، ایران به سختی می‌تواند برای نفت و فرآورده‌های نفتی خود مشتری پیدا کند. زیرا هرکشوری با ایران تجارت نفتی و دریایی داشته باشد مشمول تحریم خواهد شد.

از طرفی، اگر ایران با سختی‌های فراوانی بتواند تحریم‌ها را دور بزند و نفت خود را صادر کند، با یک مشکل بزرگتری روبه‌رو می‌شود. این مشکل بزرگ تحریم بانکی است. یعنی ایران نمی‌تواند ارزهای حاصل از صادرات نفتی و... خود را به آسانی وارد چرخه‌ی اقتصاد کشور کند. این اتفاق باعث می‌شود ایران از لحاظ اقتصادی در تنگنای شدیدی قرار بگیرد که منجر به مشکلاتی عدیده‌ای خواهد شد.

تاثیر فعالسازی مکانیزم ماشه بر نرخ ارز

اثرگذاری مکانیزم ماشه بر اقتصاد ایران انکار ناپذیر است. اما فشار روانی این اتفاق حتی ممکن است بالاتر از اثر واقعی آن باشد. همانگونه که گفته شد مکانیزم ماشه منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های سازمان ملل از جمله تحریم نفتی و بانکی بر کشور می‌شود. این تحریم‌ها باعث می‌شود که دولت در تامین بودجه‌ی خود دچار مشکل شود. اگر دولت در تامین بوجه‌ی خود دچار مشکل شود، کسری بودجه پیدا می‌کند. برای جبران کسری بودجه با توجه به وجود تحریم‌ها، تنها کاری که می‌تواند انجام دهد، چاپ پول و افزایش نقدینگی است.

افزایش نقدینگی در سیستم اقتصادی باعث می‌شود خانوارهای کشور قدرت خرج کردن آن‌ها بالا برود. با افزایش قدرت خرج کردن، تقاضا در بازار به شدت افزایش پیدا می‌کند و کالا و دارایی‌های سرمایه‌ای رشد قیمت پیدا می‌کنند. دلار  به عنوان یک دارایی مهم برای حفظ ارزش پول، همواره از گزینه‌های اصلی سرمایه‌گذاران برای مصون ماندن در برابر تورم بوده است. در نتیجه در چنین حالتی قیمت دلار در بازار آزاد به رشد چشمگیری مواجه خواهد شد.

تاثیر فعالسازی مکانیزم ماشه بر نرخ طلا

طلا از دیگر دارایی‌هایی است که سرمایه‌گذاران در شرایط نا اطمینانی به آن علاقمند هستند. زیرا طلا در طول تاریخ جزو بهترین دارایی‌هایی است که توانسته است قدرت خرید سرمایه‌گذاران را در برابر تورم حفظ کند. از سوی دیگر قیمت طلا در ایران به دو عامل اصلی قیمت ارز و قیمت اونس وابسته است. فعال سازی مکانیزم ماشه همانگونه که گفته شد منجر به افزایش شدید قیمت دلار در بازار آزاد خواهد شد.

از طرفی، قیمت طلا در کشور همبستگی شدیدی به قیمت دلار در بازار آزاد دارد. یعنی افزایش قیمت دلار باعث رشد قیمت طلا می‌شود. اما چیزی که باید مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار بگیرد این است که، رشد قیمت طلا همواره بالاتر از تورم و قیمت دلار در بازار آزاد بوده است. اگر برای مصون ماندن از تورم به فکر سرمایه‌گذاری هستید، بهترین کار سرمایه‌گذاری در صندوق طلا است.

حال سوال مهمی که ممکن است سرمایه‌گذاران با آن مواجه باشند، این است که صندوق طلا یا دلار، کدام بهتر است و بازدهی بیشتری دارد؟ صندوق طلا بخریم یا طلای فیزیکی؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که همواره رشد قیمت طلا بالاتر از رشد قیمت دلار بوده است. از سوی دیگر صندوق‌های طلا به دلیل مزایای فراوانی که دارند گزینه بسیار بهتری نسبت به طلای فیزیکی هستند.

چون خرید طلای فزیکی هزینه‌های اضافی همانند اجرت ساخت طلا، مالیات بر ارزش افزوده، سود فروشنده و مالیات بر عایدی سرمایه دارد. اما صندوق‌های طلا این هزینه‌های اضافی را ندارند و معاف از مالیات بر عایدی سرمایه طلا هستند. همچنین صندوق‌های طلا به دلیل اینکه تمامی معاملات آن‌ها بصورت آنلاین است، هرگز گرفتار ریسک فیزیکی به سرقت رفتن نمی‌شوند و امنیت بالایی دارند. اما طلای فیزیکی هر لحظه ممکن است مورد سرقت قرار بگیرد. برای خرید طلای فیزیکی سرمایه‌گذاران باید پس‌انداز چندده میلیونی در اختیار داشته باشند، اما برای خرید صندوق طلا حداقل به 500 هزار تومان وجه نقد نیاز است.

راهکارها و توصیه‌ها برای سرمایه‌گذاران در رزوهای پیش رو!

در شرایط وجود تورم و تنش‌های سیاسی، خانوارها باید بگونه‌ای سرمایه‌گذاری کنند که ریسک سرمایه‌گذاری آن‌ها به حداقل برسد. در بدترین شرایط نباید تمام دارایی در یک بازار سرمایه‌گذاری شود، چون در این حالت ریسک سرمایه‌گذاری تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در چنین شرایطی، فرد باید سبد دارایی تشکیل دهد. در نتیجه بهترین گزینه تقسیم دارایی بین صندوق‌های طلا، صندوق‌های درآمد ثابت و صندوق‌های سهامی است.

سرمایه‌گذاران در چنین حالتی می‌توانند 50 درصد از دارایی خود را در صندوق‌های طلا سرمایه‌گذاری کنند و برای اینکه ریسک سرمایه‌گذاری آن کاهش پیدا کند، 30 درصد از سرمایه‌ خود را در صندوق‌ درآمد ثابت قرار دهند. صندوق‌های درآمد ثابت در برابر نوسانات قیمتی بازار در امان هستند و سالانه سود مشخصی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند. برای تنوع بخشی به سبد دارایی، صندوق‌های سهامی در بازه بلند مدت گزینه خوبی هستند. باتوجه به اینکه بازار سهام در یک ماه اخیر اصلاح قابل توجهی را تجربه کرده است، می‌تواند نقطه ورود خوبی برای سرمایه‌گذاران باشد.