کاترین شکدم از چه مسیری در ایران نفوذ کرد؟ / ادعای جنجالی کواکبیان چقدر واقعیت دارد؟

به گزارش اقتصادآنلاین، کاترین شکدم، روزنامه‌نگار فرانسوی‌تبار و تحلیلگری که سال‌ها در رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران با ظاهری مذهبی و مواضعی همسو با سیاست‌های کشور ظاهر می‌شد، در سال‌های اخیر به یکی از چهره‌های پرحاشیه فضای رسانه‌ای و سیاسی ایران تبدیل شده است. انتشار مقاله‌ای از سوی او در یک رسانه اسرائیلی که محتوای آن علیه جمهوری اسلامی ایران بود، موجی از تردیدها و گمانه‌زنی‌ها را در مورد سابقه و اهداف فعالیت او در داخل کشور برانگیخت.
این موضوع در روزهای اخیر، با ادعای جنجالی مصطفی کواکبیان، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، درباره روابط غیراخلاقی شکدم با برخی مسئولان ایرانی، بار دیگر به تیتر یک رسانه‌ها تبدیل شده است. در این گزارش، به بررسی کامل پیشینه، مسیر فعالیت‌ها و واقعیت ادعاهای اخیر درباره این پرونده می‌پردازیم.

کاترین شکدم کیست؟

کاترین شکدم متولد ۱۹۸۱ در انگلستان و از خانواده‌ای یهودی‌تبار است. او در دوران جوانی به دین اسلام و مذهب تشیع گروید و پس از ازدواج با یک مرد یمنی مسلمان، مدتی را در یمن سپری کرد. تحصیلاتش در رشته‌های روانشناسی، ارتباطات و مدیریت مالی در دانشگاه‌های بریتانیا انجام شده است.
پس از جدایی از همسر یمنی‌اش، شکدم به انگلستان بازگشت و فعالیت‌های رسانه‌ای خود را با تمرکز بر مسائل خاورمیانه آغاز کرد. توانایی او در تحلیل‌های سیاسی، تسلط به چند زبان و ارائه تصویری مذهبی و همدل با سیاست‌های ضدغربی، توجه برخی رسانه‌های فارسی‌زبان را به خود جلب کرد.

فعالیت‌های کاترین شکدم در ایران

از حدود سال ۱۳۹۴، شکدم به‌صورت فعال در رسانه‌های اصولگرای ایران از جمله پرس تی‌وی، افق، العالم، خبرگزاری تسنیم، فارس و مشرق‌نیوز حضور یافت. او در این رسانه‌ها به تحلیل مسائل بین‌المللی، سیاست‌های ایالات متحده، اسرائیل، محور مقاومت و بحران‌های منطقه‌ای می‌پرداخت.
ظاهر مذهبی، پیشینه‌ای متفاوت و مواضع تند علیه غرب موجب شد او در افکار عمومی، خصوصاً نزد جریان اصولگرا، چهره‌ای قابل اعتماد جلوه کند. برخی نهادها حتی او را نماد «تأثیرگذاری رسانه‌ای در جنگ نرم» معرفی کرده بودند و وی در چند همایش رسمی نیز به‌عنوان کارشناس دعوت شد.
اما انتشار ناگهانی مقاله‌ای از او در سال ۱۴۰۰، که محتوایی تند علیه جمهوری اسلامی داشت، مسیر نگاه‌ها را تغییر داد و به یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های رسانه‌ای سال‌های اخیر تبدیل شد.

مسیر نفوذ کاترین شکدم در ایران

شکدم در مقاله‌ای که در روزنامه اسرائیلی Jerusalem Post منتشر کرد، صراحتاً اعلام کرد که سال‌ها در ایران و در رسانه‌های رسمی این کشور فعالیت داشته و به اطلاعاتی حساس دست یافته است. او در این مقاله جمهوری اسلامی را متهم به یهودی‌ستیزی و خشونت منطقه‌ای کرد و از تغییر دیدگاهش نسبت به ایران گفت.
پس از انتشار این مطلب، برخی کارشناسان و نهادهای امنیتی در ایران اعلام کردند که شکدم پیش از ورود به رسانه‌های داخلی، با مؤسسه‌ای به نام Wikistrat همکاری داشته؛ نهادی که به نهادهای اطلاعاتی غربی و اسرائیلی نزدیک است و در حوزه تحلیل‌های امنیتی فعالیت می‌کند.
اگرچه شکدم در مصاحبه‌هایی مدعی شد که فعالیتش صرفاً رسانه‌ای بوده، اما تغییر ناگهانی مواضع، همکاری با نهادهای حساس غربی، و ورودش به بطن رسانه‌های استراتژیک ایران، موجب شد تا برخی آن را به‌عنوان یک نمونه از نفوذ نرم و پیچیده اطلاعاتی تعبیر کنند.

جنجال جدید کواکبیان درباره کاترین شکدم

در تیرماه ۱۴۰۳، مصطفی کواکبیان، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده پیشین مجلس، در یک برنامه زنده تلویزیونی سخنانی جنجالی بر زبان آورد. او مدعی شد:
«من شرمم می‌آید بگویم، ولی این زن با ۱۲۰ نفر از افراد مهم کشور همخوابی داشته. خودش این را در توییتر نوشته و همه دیدند.»
این سخنان به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد و موجی از واکنش‌ها را در فضای رسانه‌ای، سیاسی و افکار عمومی به همراه داشت. گروهی از کاربران این ادعا را شوکه‌کننده خواندند، در حالی که برخی دیگر، صحت آن را زیر سوال بردند و خواستار ارائه مدارک شدند.

 واقعیت ماجرا چیست؟

در پی اظهارات جنجالی کواکبیان، منابع رسمی و رسانه‌های معتبر از جمله خبرگزاری فارس، خبرآنلاین و روزنامه فرهیختگان به بررسی این ادعا پرداختند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که کاترین شکدم تنها در پنج سفر کوتاه‌مدت به ایران، مجموعاً حدود ۱۸ روز در کشور حضور داشته است.
بر اساس اطلاعات رسمی، نه تنها هیچ سند معتبری برای ادعای ارتباط وی با مقامات عالی‌رتبه وجود ندارد، بلکه متن مورد استناد کواکبیان نیز یک رشته‌توییت جعلی بوده که پیش‌تر توسط خود شکدم و رسانه‌های غربی تکذیب شده بود.
روابط عمومی صداوسیما نیز در واکنش اعلام کرد: «اظهارات بیان‌شده توسط آقای کواکبیان برگرفته از یک محتوای جعلی و تأییدنشده در فضای مجازی است که در هیچ رسانه رسمی منتشر نشده و صحت ندارد.»
در همین راستا، گزارش‌ها حاکی از آن است که دستگاه قضایی برای بررسی صحت ادعاها، از کواکبیان خواسته است مستندات خود را ارائه دهد. طبق اعلام برخی منابع، در صورت عدم ارائه مستندات، احتمال پیگیری قضایی به دلیل نشر اکاذیب وجود دارد.