طارم ، هندوستان ایران

شهرستان طارم یکی‌از مناطق زیبا و دیدنی کشور است که به‌خاطر استعدادهای کشاورزی و دامپروری، حاصلخیزی اراضی و برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب، به‌عنوان «هندوستان ایران» نامیده می‌شود.این شهرستان که در قسمت شمال زنجان واقع شده، استان‌های زنجان و گیلان را به‌یکدیگر متصل و نقش مهمی در تامین محصولات باغی و زراعی مردم این استان‌ها ایفا می‌کند.این شهرستان علاوه‌بر محصولات زراعی و باغی، درخصوص جاذبه‌ها و پتانسیل‌های طبیعی و گردشگری نیز حرفی برای گفتن دربین مناطق دیدنی کشور دارد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، آتشکده‌ها ، غار خرمنه‌سر ، یخچال طبیعی و دایمی ولی‌در ، درختان کهنسال، آب وهوای مطبوع و دلنشین، مناظر و آبگیرهای طبیعی بکر و دست‌نخورده‌ای مانند سد طبیعی «کردکندی »، از جمله ثروت‌های خدادادی منطقه است که توجه علاقه‌مندان به آثار طبیعی را به‌خود جلب می‌کند.

طارم از شمال به استان اردبیل و گیلان، از شرق به استان قزوین و از جنوب به شهرستان زنجان و سلطانیه محدود است. شهرستان طارم دارای ناهمواری‌های بسیار بوده و رودخانه پرآب و خروشان قزل اوزن، دره عمیقی را در آن ایجاد کرده است. عبور رودخانه قزل اوزن به‌عنوان شاهرگ حیاتی از این شهرستان، توانمندی‌های کشاورزی را دو چندان کرده است و باعث رشد، توسعه و رونق اقتصادی منطقه شده است؛ تاحدی که به‌عنوان قطب کشاورزی معرفی می‌شود. زبان و گویش اکثر مردم، ترکی آذربایجانی بوده و از لحاظ نزدیکی به استان‌های گیلان و قزوین، آمیختگی خاصی از زبان فارسی را نیز پیدا کرده است. همچنین در هشت روستا از شهرستان طارم، زبان تاتی رایج است.

آبشار هشترخان طارم

این آبشار در دره‌ای سرسبز میان کوه‌های ناحیه طارم، در شرق شهر زنجان در نزدیکی روستای لار واقع شده است. سرچشمه آبشار هشترخان، چشمه جوشان است و آبشار پس از ریزش، رودخانه هشترخان را تشکیل می‌دهد. ارتفاع آبشار حدود ۳۰ متراست. برای دیدن آبشار زیبای هشتر خان باید از جاده زنجان- طارم وارد راه خاکی و ناهمواری شد و پس از عبور از امامزاده حسن مثنی و روستای امام، به‌آبادی لار رسید و از آنجا تا آبشار را درحدود دو ساعت پیاده پیمود. از سایرروستاهای نزدیک آبشار نیز می‌توان به تماشای آبشار رفت. کوه‌های بلند و سرسبز، دره‌ای بسیار عظیم، رودخانه‌ای خروشان و پرآب، جنگل درختان فندق، هوای خوب و طبیعت بکر، آبشار و ناحیه هشترخان یا هشت چشمه را به یکی از نواحی زیبا و مناسب برای گردشگری، کوهنوردی و دوچرخه‌سواری در کوهستان تبدیل کرده است. این آبشار حاصل تلاقی هشت چشمه جوشان است که منظره بدیعی را به وجود آورده است. در طول مسیر، جنگل درختان فندق متعلق به روستاییان، زیبایی خاصی به منطقه داده است. منظره عمومی رودخانه قزل‌اوزن و باغ‌های زیبای زیتون از جاده زنجان به طارم و قبل از سرخه دیزج، بسیار جذاب و دیدنی است. ارتفاعات جالب منطقه، باعث پدید آمدن این مناظر بدیع برای مسافران عبوری شده است.

رود آب‌بر طارم

رودخانه آب‌بر از قله‌های سر سبز ییلاق آب بر در منطقه دیزاب و گرداب سرچشمه گرفته و از کنار شهر آب‌بر عبور می‌کند و دارای مناطق سر سبز گردشگری مانند چشمه خانسر، باغات سر سبز جور کان و پیر همدان بوده و محوطه سر سبز امامزاده جعفر و هاشم و عوف (ع) در جوار این رودخانه واقع شده است.

رود قزل اوزون

رود قزل اوزون که از کوه‌های چهل چشمه در کردستان سرچشمه می‌گیرد، با طی مسیری طولانی وارد طارم شده و پس از عبور از آن در منجیل با شاهرود پیوند می‌خورد. سد بزرگ منجیل در محل پیوند این دو رود احداث شده‌است که پیونداین دو، رودخانه سفیدرود را تشکیل می‌دهد.

چشمه‌های آب معدنی، رودخانه‌های متعدد دایمی و فصلی، جنگل‌ها و آبشارهای زیبای داخل جنگل‌ها، روستاهای ییلاقی و زیبایی که در دره های ارتفاعات طارم واقع شده اند، این منطقه را به پر جاذبه ترین ناحیه طبیعی استان زنجان تبدیل کرده است.

خرم‌دره، نگین طارم

 شهرستان خرم دره نیز که از آن به‌عنوان یک باغ شهر یاد می‌شود، با اتکا به سرسبزی و باغ های پرشمار خود، یکی دیگر از مناطق گردشگری این استان محسوب می‌شود.

آتشکده الزین

آتشکده الزین مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان طارم، بخش چورزق، روستای الزین واقع شده و این اثر در تاریخ اول مهر ۱۳۵۳ با شماره ۹۸۵ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در زمان ساسانیان مقدس بود و به عنوان عبادتگاه مورد استفاده قرار می گرفت. آتشکده الزین از سنگ و گچ ساخته شده و روی چهار طاقی سنگی در محوطه ای به نام قبرستان قرار داردکه قدمت آن به دوره‌های اسلامی باز می‌گردد. آتشکده الزین تنها بنای باستانی این منطقه است که تقریبا سالم مانده و گنبد آن فرو نریخته است.

آتشکده پیرچم

بنای معروف به آتشکده در حدود ۱۰۰متری روستای پیرچم، روی تپه‌ای بزرگ، مشرف بر رود خانه قزل اوزن قرار دارد. بخش‌های زیادی از تپه ای که بنا در آن واقع است، گورستانی احتمالا از دوران متاخر اسلامی است. تپه از جنوب به رودخانه قزل اوزن منتهی و از شمال و شرق با خانه‌های روستا همجوار است و از غرب به رود خانه و کشتزارهای حاشیه آن محدود می‌شود. بنا دقیقا در منتهی‌الیه جنوب تپه قرار دارد. بنای پیرچم از دو بخش ساختمان مربع شکل گنبد دار و سازه ای تقریبا چلیپایی در شمال آن تشکیل شده است. بنای اصلی، ساختمان کوچک مربع شکلی است که با مصالح لاشه و قلوه سنگ و ملاط آهک ساخته شده است.

آتشکده تشویر

آتشکده‌ تشویر در روستای تشویر در شهرستان طارم در مسیر جاده سرخه دیزج به گیلوان قرار دارد. این آتشکده با پلان چهار طاقی به ابعاد ۴×۴ مترمربع و پوشش گنبدی شکل، از سنگ و ساروج ساخته شده است و برخلاف آتشگاه‌های عظیم دوران ساسانی که جنبه دولتی و تشریفاتی داشته‌اند، تنها به عنوان آتشکده محلی مورد استفاده ساکنان منطقه قرار می‌گرفته وبه علت قداست این محل، اطراف آن به قبرستان تبدیل شده است. عده‌ای از محققان، کلمه تشویر را به معنای جایگاه آتش معرفی کرده و وجود این دو بنا را از دوران قبل از ورود اسلام به این منطقه ذکر می‌کنند . از این دو بنا نیز فقط چهار جرز آن باقی مانده است.

آبشار وزنه سر

آبشارهای وزنه سر در روستای وزنه سر در ۱۷ کیلومتری آب‌بر شهرستان طارم نرسیده به درام و ۹۵ کیلومتری شهر زنجان قرار دارد. آبشارهای وزنه سر از سه آبشار زیبا تشکیل شده است که برای دسترسی به آبشار اول از روستا، در حدود یک ساعت پیاده‌روی لازم است و از آبشار اول تا آبشار دوم نیز ۳۰ دقیقه فاصله است. مسیر آبشارهای وزنه‌سر از میان انواع باغ‌های میوه از جمله زیتون، گردو، فندق، انگور، تمشک و … عبور کرده و مناظر زیبایی به نمایش می گذارد.

لازم به ذکر است که نام این روستا در اصل «ورنه سر» بوده که در راستای تغییر نام‌های ترکی به فارسی، به صورت «وزنه سر» درآمده که هیچ گونه ارتباط معنایی با مکان مورد نظر ندارد.