چرا دایرکت دبیت هنوز جایی در نظام پرداخت ایران ندارد؟

به گزارش اقتصادآنلاین، در استیج اینوتکس ۲۰۲۵، یکی از نقدی‌ترین سخنرانی‌ها به ابزار مالی‌ای اختصاص داشت که نبود آن در نظام بانکی ایران، هر روز هزینه بیشتری به فین‌تک‌ها و کاربران تحمیل می‌کند. مهدی معرفتی، مدیرعامل پیمان، با ارائه‌ای تحلیلی از شکاف‌های ساختاری در زیست‌بوم پرداخت آنلاین، دایرکت دبیت را به‌عنوان راهکاری ضروری برای سرمایه‌گذاری هوشمند و مدیریت جریان نقد معرفی کرد.

معرفتی در آغاز ارائه خود، با اشاره به تجربه بانک Citizens در ایالات متحده گفت: «این بانک پس از راه‌اندازی API بانکداری باز، توانست استفاده از روش‌های ناامن مانند Screen Scraping را ۴۵ درصد کاهش دهد.» او با تکیه بر همین تجربه، تأکید کرد که بانکداری باز تنها یک شعار فناورانه نیست، بلکه در عمل زیرساخت حیاتی برای تولد سرویس‌های کارآمدی مانند دایرکت دبیت است.

او در ادامه با برشمردن سرویس‌هایی مانند کیف‌پول‌های دیجیتال، اپلیکیشن‌های مدیریت هزینه، رمزارز‌ها و فین‌تک‌های اعتباری، این نکته را برجسته کرد که اغلب آنها بدون اتصال به زیرساخت‌هایی، چون دایرکت دبیت، یا ناکارآمد می‌مانند یا مجبورند به روش‌های سنتی متوسل شوند. به گفته معرفتی، «دایرکت دبیت تجربه‌ای سریع، بدون اصطکاک و کاملاً اتوماتیک برای پرداخت‌های تکراری فراهم می‌کند؛ پرداخت‌هایی که فقط در دو ثانیه انجام می‌شوند و نیازی به یادآوری یا ورود دستی اطلاعات ندارند.»

او نقش دایرکت دبیت را در مدل‌های اشتراکی کسب‌وکار‌های دیجیتال هم مهم توصیف کرد و گفت این سرویس نه‌تنها نرخ موفقیت پرداخت را افزایش می‌دهد، بلکه ماندگاری مشتری، پیش‌بینی‌پذیری درآمد و وفاداری کاربر را به‌شکل چشم‌گیری بهبود می‌بخشد. معرفتی همچنین اشاره کرد: «این ابزار می‌تواند خطوط درآمدی جدیدی در مدل کسب‌وکار‌ها ایجاد کند که پیش از این اصلاً وجود نداشتند.»

یکی از داده‌های قابل‌توجه ارائه‌شده در سخنرانی او، مربوط به علت تراکنش‌های ناموفق بود. طبق آمار پیمان، ۹۵ درصد از این شکست‌ها به‌دلیل کسری موجودی رخ می‌دهد. راهکار پیشنهادی او برای این مسئله، ترکیب دایرکت دبیت با سرویس Overdraft یا اعتبار افزوده بود. او گفت: «وقتی این دو کنار هم قرار بگیرند، هم تجربه کاربری بهبود پیدا می‌کند و هم کسب‌وکار‌ها می‌توانند بازپرداخت موفق‌تری داشته باشند و جریان نقد پایدارتری بسازند.»

در بخش پایانی ارائه، معرفتی زاویه‌ای تازه به موضوع داد. او از دایرکت دبیت نه فقط به‌عنوان ابزار پرداخت بلکه به‌عنوان موتور خودکار سرمایه‌گذاری یاد کرد. به باور او، اگر این ابزار در پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری مانند طلا، رمزارز یا بازار سهام فعال شود، کاربران می‌توانند بخشی از درآمد ماهانه خود را به‌صورت منظم و بدون تصمیم‌گیری تکرارشونده وارد چرخه سرمایه‌گذاری کنند. او گفت: «این مدل به رشد پایدار دارایی‌های کاربران کمک می‌کند، تجربه سرمایه‌گذاری را ساده می‌سازد و باعث می‌شود فین‌تک‌ها ارزش بلندمدت‌تری به مشتریان ارائه دهند.»

ارائه معرفتی در اینوتکس ۲۰۲۵ یکی از معدود سخنرانی‌هایی بود که به‌جای امیدفروشی، واقع‌گرایانه به شکاف‌های بانکی و مالی کشور نگاه انداخت. نقدی که هم داده داشت، هم راه‌حل، و مهم‌تر از همه، هشدار می‌داد که ادامه ندادن مسیر زیرساخت‌های باز در پرداخت، یعنی عقب‌ماندن کامل از آینده فین‌تک.