گران‌فروشی به توریست، ممنوع

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، مهدی حجت، قائم‌‌مقام سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره گران‌فروشی به گردشگران خارجی  می‌گوید: گران‌فروشی به گردشگران خارجی مانند این است که شما یکی دو مرتبه به پزشکی مراجعه کنید و داروهای نامناسب با دستورالعمل اشتباه به شما ارائه شود. قطعا برای مرتبه سوم از رفتن پیش او اجتناب می‌کنید. توریست هم به همین شکل است. اگر با او رفتارهای نامناسبی اعم از کلاهبرداری، گران‌فروشی و بی‌احترامی داشته باشیم، وقتی که به کشور خود باز می‌گردد، هیچ‌کس را برای سفر به ایران تشویق نمی‌کند.

گاهی دیده شده که برخی مغازه داران به گردشگران خارجی به مثابه افرادی که سودآور هستند، نگاه می‌کنند. برای مثال وقتی یک فرد خارجی قصد خرید دارد با گران‌فروشی مواجه می‌شود. ارزیابی شما از این نحوه رفتار چیست؟

در واقع گردشگران خارجی مهمان ما هستند. در ابتدا باید رفتار خودمان را بررسی کنیم، یعنی به اصالت ها، ریشه ها، فرهنگ و سنت خودمان برگردیم تا اگر گردشگران خارجی به ایران آمدند ما را همان گونه که باید باشیم، ببینند. به عبارت دیگر گردشگران نمی‌خواهند افرادی مانند خودشان را ببینند. آنها وقتی برای سفر خرج می‌کنند و با زحمت به سمت کشور دیگری می‌روند قصد دارند با معماری، غذا، موسیقی و کیفیت زندگی مردم آن کشور آشنا شوند. بنابراین هر قدر رفتار ما تصنعی باشد و فکر کنیم که حالا باید چگونه رفتار کنیم، بیشتر اشتباه می‌کنیم. بر همین اساس قطعا وضعیت گردشگری مان شاید در کوتاه‌مدت نه، ولی در بلندمدت بد خواهد شد. از این رو اگر منش تاریخی، مهمان نواری، صداقت و رعایت حقوق دیگران را سرلوحه کار خود قرار دهیم و مانند یک انسان متدین، مسلمان و با اخلاق رفتار کنیم در جذب گردشگران موثر عمل خواهیم کرد. به قول یکی از دوستان اگر یک ایتالیایی به ایران بیاید و برای او ماکارونی درست کنیم، هر قدر هم که خوب درست کرده باشیم برای او بدترین غذایی است که می‌خورد، چون ما رفتار او را بلد نیستیم، ولی اگر یک قورمه سبزی متوسط درست کنیم برای او غذای مطلوبی است، چون به ایران آمده که ما را ببیند نه اینکه خود را نظاره گر باشد. اگر برخی مغازه داران با کلاهبرداری و گران‌فروشی از گردشگران خارجی سوء استفاده می‌کنند این یعنی اینکه از ریشه‌های خودمان فاصله گرفته و آن اصولی را که متعلق به فرهنگ ایرانی و اسلامی است، رعایت نکرده‌ایم. برای مثال وقتی به سیاه چادرهای عشایر سفر می‌کنید، نمی‌خواهید که آنها برای شما ادا در بیاورند. دوست دارید که از نزدیک با نحوه زندگی آنها آشنا شوید. این یک اصل است. ما باید به ریشه‌های خودمان بازگردیم. هر قدر از آن دور شویم، به همان اندازه به گردشگران داخلی و خارجی لطمه می‌زنیم. از سوی دیگر، هر قدر هم به این اصول نزدیک‌تر شویم و آنها را بیشتر رعایت کنیم، طبیعتا گردشگران از ملاقات با ما سود بیشتری می‌برند. در این مورد نمونه‌های زیادی است که یکی از آن نیز رسانه‌ای شد و ماجرا از این قرار بود که سال‌ها پیش در یک شب بارانی دو گردشگر موتور سوار آلمانی در راه ماندند و برای اینکه بتوانند در یک جای امن شب را به صبح برسانند به خانه یک روستایی پناه بردند. فرد روستایی به همراه خانواده‌اش تلاش کرد تا به شیوه خودش از مهمانان خارجی به خوبی پذیرایی کند. سبک پذیرایی ساده، شام دم پختک و چای آتشی موجب شد که آلمانی‌ها وقتی به کشور خودشان بازگشتند، مردم کشور خود را به رفتن به خانه فرد روستایی تشویق کنند. به عبارت دیگر آن مرد روستایی بدون تظاهر همان چیزی را که داشته با اخلاق اسلامی و ایرانی به مهمان خود عرضه کرده و آنها هم لذت بردند. این راه درست برخورد با مهمانانی است که از داخل و خارج به ایران سفر می‌کنند.

با پیشرفت فناوری گردشگران خارجی پس زمینه ذهنی از هزینه‌های کشور مقصد دارند، ولی مجبورند که اجناس را به قیمت بالاتر خریداری کنند. تبعات گران‌فروشی به گردشگران خارجی چیست؟

گران‌فروشی به گردشگران خارجی مانند این است که شما یکی دو مرتبه به پزشکی مراجعه کنید و داروهای نامناسب با دستورالعمل اشتباه به شما ارائه شود. قطعا برای مرتبه سوم از رفتن پیش او اجتناب می‌کنید. توریست هم به همین شکل است. اگر با او رفتارهای نامناسبی اعم از کلاهبرداری، گران‌فروشی و بی احترامی داشته باشیم وقتی که به کشور خود باز می‌گردد هیچ‌کس را برای سفر به ایران تشویق نمی‌کند. از سوی دیگر، اگر در کوتاه‌مدت هم بتوانیم کلاهی بر سر گردشگران خارجی بگذاریم در بلندمدت جواب نمی‌گیریم. آنها قوه تشخیص دارند و ترجیح می‌دهند به کشور دیگری سفر کنند. بنابراین قطعا در بلندمدت متضرر می‌شویم. پس اگر بخواهیم که توریسم پایدار داشته باشیم باید نحوه رفتارمان از هر جهت با گردشگران مناسب باشد. به عبارت دیگر اصلی‌ترین چیزی که باید رعایت کنیم برگشتن به اصالت ها، ارزش‌ها و رعایت اصول اخلاقی است.

چگونه میزبانی مطلوب برای گردشگران خارجی باشیم؟ آیا چگونگی رفتار با گردشگران خارجی نیازمند آموزش جدی است؟

آموزش مناسب است، اما این آموزش باید ما را به اصالت‌های خودمان بازگرداند. باید یاد بگیریم در گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی و مثنوی مولوی یک ایرانی کیست و چه خصوصیاتی دارد. آیا یک ایرانی دزد و متقلب است و با دیدن یک فرد خارجی با چابلوسی سرش کلاه می‌گذارد؟ باید ببینیم این ویژگی‌ها در ذات ایرانی هاست یا اخلاق ما به این گونه نیست؟ بنابراین اگر ما ادعای مسلمانی و ایرانی بودن را داریم باید بسیاری از مسائل را رعایت کنیم. رفتار بر پایه‌های فرهنگ همان شکلی است که باید رعایت شود؛ چه گردشگران داخلی باشد چه خارجی، ولی اگر به روستایی‌ها آموزش دهیم که با مهمان داخلی و خارجی این گونه رفتار کنند، موجب ریا و تظاهر می‌شود و از اصالت برخوردار نیست، چرا که وقتی افراد به نقطه‌ای سفر می‌کنند، می‌خواهند اصالت آن منطقه را مورد توجه قرار دهند و از آن لذت ببرند. در واقع می‌خواهند به کشفیات خود در آن نقطه برسند. اگر این اصول رعایت شود حتما همه چیز خوب پیش می‌‌رود. بنابراین جای اینکه بگوییم چه رفتاری با توریست‌ها داشته باشیم باید بگوییم که ما به عنوان یک فرد مسلمان و ایرانی باید چگونه رفتار کنیم.

برخی بر این باورند که چون میزان گردشگران داخلی و خارجی زیاد نیست برخی از مغازه داران می‌خواهند این خلأ را با سودآوری غیر منطقی پر کنند. نظر شما در این باره چگونه است؟

اصلا این گونه نیست، چرا که گران‌فروشی مختص ایران نیست. بسیاری از نقاط دنیا سر توریست‌ها کلاه می‌گذارند و به کاسبی و جیب بری از توریست‌ها معروف هستند. من نمی‌خواهم اسم کشوری را به زبان بیاورم، ولی وقتی می‌خواهیم به برخی کشورها سفر کنیم، آنهایی که تجربه داشته اند توصیه می‌کنند که مراقب جیبتان باشید و حواستان به پرداخت هزینه باشد. از این رو اگر ما هم گران‌فروشی کنیم جزو همان کشورها می‌شویم که پشت سرشان بدگویی می‌کنند. بنابراین باید صداقت، سلامت و صحت ملاک عمل ما باشد تا خود به خود توریست‌ها به کشورمان جذب شوند.