کشاورزان اصفهانی بارهای خیار را به خیابان ریختند
کشاورزان اصفهانی در اعتراض به قیمتشکنی دلالها بارهای خیار را به خیابان ریختند
به گزارش اقتصادآنلاین ، شهروند نوشت : کشاورزان اصفهانی که بارهای خیار را برای فروش به میدان اصلی میوه و ترهبار شهر آورده بودند، بعد از مواجهه با قیمتشکنی دلالها، پشت رل وانت بارهایشان نشستند و به سمت خیابان تغییر مسیر دادند. آنها در یک حرکت اعتراضی و هماهنگ تمام بارهای خیار را کف خیابانها ریختند و البته از این صحنه فیلمبرداری کردند تا فیلم اعتراضشان را در فضای مجازی منتشر کنند. آنها به میگویند؛ درحالی که در بازار تهران انواع خیار هر کیلوگرم بین ١٥٠٠ تا ٤هزار تومان فروخته میشود. دلالان حداکثر قیمتی که برای محصول کشاورزان تعیین میکنند، کیلویی ٢٠٠ تومان است. این موضوع در شرایطی رخ میدهد که دولت بارها کشاورزان را به کشت خیار در گلخانهها ترغیب کرده و معتقد است؛ کشت خیار در گلخانهها میزان مصرف آب را تا یکسوم کاهش میدهد اما کشاورزان میگویند، هزینه گلخانهداری در ایران بسیار بالاست و قیمت تمام شده هر کیلوگرم خیار گلخانهای برای کشاورزان ١٠٠٠ تومان است. با این شرایط دلالان نهتنها محصول گلخانهداران را به یکپنجم قیمت میخرند، بلکه کشاورزانی که بیتوجه به خشکسالی خیار را در عرصههای آزاد کشت میکنند، محصولشان را با قیمت پایینتر برداشت میکنند و با حاشیه سود بیشتر میفروشند.
افغانها بازار اصفهانیها را اشباع کردهاند
«کشاورزان افغانی بازارمان را به هم ریختهاند» این موضوعی است که اصفهانیها در میان میگذارند و میگویند؛ افغانها زمینهای وسیعی در شاهینشهر، مبارکه و مورچهخورت زیر کشت گلخانهای بردهاند و همین مسأله موجب شده است که میزان تولید از میزان تقاضا پیشی بگیرد و دلالها قیمتشکنی کنند.
یکی از کشاورزان مبارکه که مایل به درج نام خود نیست، میگوید که هزینه تمامشده تولید هر کیلو خیار در گلخانه بیشتر از هزار تومان است اما مازاد تولید از یک طرف و وجود دلالها از طرف دیگر باعث شده تا محصول تولیدی را به یکپنجم هزینه تولید از آنها بخرند.
حالا اعتراض کشاورزان به بازار کشاورزی به فضای مجازی کشیده شده است. پارسال بوشهریها گوجهفرنگیهایشان را در جاده ریختند و چندی پیش کشاورزان فلاورجان اصفهان گوجهفرنگی و گل کلمهایشان را در آغل گوسفندان ریختند و فیلمش را در فضای مجازی منتشر کردند. این سناریو حالا به گلخانهداران خیار در اصفهان رسیده است. گلخانهداران اصفهانی در اعتراض به پایینبودن قیمت خرید خیار، محصولات خود را دورریز کردند. به گفته کشاورزان معترض، درحالی که قیمت هر کیلو خیار در شهرهایی مانند تهران ١٥٠٠ تا ٣٠٠٠ تومان به دست مصرفکننده میرسد، این محصول را از گلخانهداران کیلویی ٢٠٠ تومان میخرند. درحالی که این ٢٠٠ تومان اصلا بهصرفه نیست و حتی هزینههای تولید را پوشش نمیدهد.
دلالها ارزان میخرند و گران میفروشند
درهمین حال حسین محمدرضایی، رئیس انجمن حمایت از کشاورزان اصفهان تأکید میکند که در مورد محصولات کشاورزی، همواره پول بیشتری نصیب دلالان میشود و کشاورزان و تولیدکنندگان متضرر میشوند.
به گفته محمد رضایی، امسال میزان تولید خیار در اصفهان مازاد بر نیاز است و به این ترتیب باید این محصول همانگونه که به قیمت پایینی از کشاورزان خریداری میشود، به قیمت پایینی هم به دست مصرفکنندگان برسد، اما واسطهها ارزان میخرند و گران میفروشند. در این شرایط هم گلخانهداری که چندین ماه زحمت کشیده، متضرر میشود و هم مصرفکننده نهایی که مردم باشند.
اما موضوعی که کارشناسان کشاورزی بر آن تأکید دارند، این است که هزینه تولید محصولات گلخانهای در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار بالاست. درهمین حال، صاحبنظران معتقدند که احداث گلخانه و تولید محصول در بسیاری از مناطق آن هم بدون مطالعه و کارشناسی حالا گریبانگیر کشاورزان شده و هم هزینههای بالای تولید را به آنها تحمیل کرده و هم برای بازاررسانی تولیدات خود با مشکلات جدی مواجهاند.
به گفته رئیس انجمن حمایت از کشاورزان اصفهان، در مناطقی مانند بندرعباس و گیلان خیار خارج از گلخانه تولید میشود و این محصول به بازار اصفهان میآید. کشاورزانی که با هزینههای بالا در گلخانه خیار تولید کردهاند، نمیتوانند با محصول کشاورزانی که در فضای باز تولید کردهاند، رقابت کنند و در نتیجه مشکلاتی مانند پایینبودن قیمت خرید برای آنها به وجود میآید.
تولید گلخانهای در شرایط غیراستاندارد
درهمین حال، حسن احمدی گلخانهدار چند دلیل را برای بالابودن هزینه تولید محصول در گلخانهها برمیشمرد. به گفته او، یکی از دلایل اصلی غیراستانداردبودن اغلب سازههای گلخانهای است و در شرایطی که سازههای گلخانهای چوبی سالهاست که در اروپا منسوخ شده، کشاورزان همچنان انتظار دارند که تولیدی مشابه کشورهای اروپایی داشته باشند ولی این موضوع اصلا امکانپذیر نیست.
آنگونه که این گلخانهدار میگوید، سازههای گلخانهای جدیدی هم که آمده، مطابق با شرایط آب و هوایی کشورهای اروپایی طراحی شده و بومیسازی نشده است.
احمدی با اشاره به تنوع آب و هوایی ایران و چهار فصلبودن آن میگوید: کشورمان به حدی تنوع آب و هوایی دارد که باید سازههای متفاوتی را برای هر یک از این اقلیمها طراحی کرد تا هم بهرهوری افزایش بیابد و هم هدررفت انرژی نداشته باشد.
او با انتقاد از جدی گرفتهنشدن مشاور تغذیه در گلخانهها معتقد است که هم کشاورزان توجهی به این موضوع مهم ندارند و هم دانشگاهها متخصصان خوبی را در این رشته تربیت نکردهاند و به نوعی باید گفت که فاصله بین دانشگاه و کشاورزی بسیار بیشتر از سایر بخشهاست.
این گلخانهدار بستهبندی نامناسب و نبود بازاریابی را از دیگر مشکلات تولیدکنندگان محصولات گلخانهای میداند و میگوید: کیفیت خیار ایران بسیار بهتر از خیار ترکیه است اما ترکها روی نگهداری، حملونقل، بستهبندی و بازاریابی کارهای بسیار خوبی انجام دادهاند ولی ما در کشورمان به این موارد بیتوجه هستیم.
تولید خیار غیراقتصادی است
اما در این میان افرادی هم هستند که معتقدند گلخانهداری بسیاری از کشاورزان برای خاک و آب ضرر دارد و هزینههای بسیاری را بر دولت و کشور تحمیل میکند. محمد ثالثی، توزیعکننده بذر و از فعالان عرصه کشاورزی در اصفهان توضیح میدهد که تولید یک کیلو خیار برای اقتصاد کشور ٢٠هزار تومان و برای کشاورزان حداقل ٨٠٠ تا ١٢٠٠ تومان تمام میشود. به گفته او، گلخانهداری که ٣٠ تن خیار در سال تولید کند، بهطور متوسط ٣٠میلیون تومان هزینه جاری خواهد داشت.
ثالثی معتقد است؛ در این میان هزینهای که دولت و کشور برای تولید محصولی مانند خیار گلخانهای میدهد، مهمتر از هزینه کشاورزان است. زیرا برای تولید یک کیلو خیار ١٠ لیتر آب و یک لیتر گازوییل مصرف میشود که قیمت این ١٠ لیتر آب بیشتر از ٥هزار تومان و هر لیتر گازوییل ٣هزار تومان است. برای برق گلخانهها هم که دولت سوبسید میدهد و در این میان خاک هم از بین میرود.
راننده کامیون هم گلخانه زده است
او به بیاطلاعی و بیمطالعه کارکردن بسیاری از کشاورزان اشاره میکند و میگوید: بدون مطالعه به بسیاری از افراد مجوز و وام بانکی داده میشود و نتیجه این میشود که بهعنوان مثال فردی که راننده کامیون است و از شغلش خسته شده، به احداث گلخانه و تولید محصول رو میآورد، بدون اینکه هیچگونه اطلاعاتی از آن داشته باشند.
به گفته این کشاورز، درحالی این اتفاق در کشور ما رخ میدهد که در دنیا گلخانه یک صنعت بسیار پیشرفته است و در نتیجه در کشوری مانند هلند که چندین برابر ما بارندگی دارد، برای تولید یک کیلو گوجهفرنگی ٤ لیتر آب مصرف میشود و در ایران ٢٥ تا ٣٠ لیتر آب.
ثالثی با بیان اینکه عوامل بسیاری در بالارفتن هزینه تولید محصولات گلخانهای در کشورمان موثر است، به وضع گلخانهداری در کشوری مانند ترکیه اشاره میکند و میگوید: در این کشور گلخانهها بسیار ساده است اما اطلاعات کشاورزان ترکیه بسیار بیشتر از کشاورزان ایرانی است و در ترکیه از هر هزار مترمربع در هر سهماه ٢٥ تن گوجهفرنگی برداشت میکنند ولی در گلخانههای ایران در یکسال این حجم محصول برداشت میشود. جالب اینجاست که ترکها سوخت بسیار کمی را برای تولید مصرف میکنند اما ما ٣٠هزار لیتر شوخت مصرف میکنیم.
این فعال بازار کشاورزی تأکید میکند که در ایران گلخانهها در ایران در مناطق مناسبی احداث نشده است و کماطلاعی و بیاطلاعی کشاورزان هم مزید بر علت شده تا هزینههای تولید افزایش بیابد. درعین حال، پیشرفتی در مراحل مختلف گلخانهداری و ازجمله کاشت، داشت و برداشت نداشتهایم و به بومیسازی این صنعت توجه نکردهایم.