«تلگرام» در کشاکش با امنیتی های روسیه

«تلگرام» این شبکه پیام رسان موبایلی محبوب و پرطرفدار در جهان بازهم هدف حمله روسیه قرار گرفت و یک گام دیگر به فیلتر شدن در این کشور نزدیک‌تر شد. رابطه بین روسیه و خالق روسی تلگرام دچار تنش‌های متعددی شده و پس از کش و قوس فراوان و اتهام زدن‌های گاه و بیگاه به این شبکه پیام رسان موبایلی، این بار سرویس امنیت فدرال روسیه اعلام کرده که در ماجرا و حمله تروریستی به متروی سن پترزبورگ در سوم آوریل سال‌جاری میلادی ردپای تلگرام دیده می‌شود و در واقع مهاجمان پشت این شبکه پیام رسان موبایلی پنهان شده و از آن، به عنوان وسیله‌ای برای ارتباط گرفتن با یکدیگر و به سرانجام رساندن حمله تروریستی خود بهره گرفته‌اند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، سرویس امنیت فدرال روسیه اعلام کرد که در تحقیقات و بررسی‌های خود دریافته است عامل انتحاری این حمله تروریستی و همدستانش با شخصی در خارج از کشور در ارتباط بوده‌اند و درباره طرح‌ها و برنامه‌های خود از تلگرام استفاده می‌کردند و حتی از این طریق با هم قرار ملاقات می‌گذاشتند بدون اینکه نگران پلیس باشند. در این حادثه «اکبر جان جلیل اف» قرقیزستانی تبار عامل انفجار در متروی سن پترزبورگ یک کیف پر از مواد منفجره را در ایستگاه مترو قرار داد و درنهایت هم این حمله تروریستی منجر به کشته شدن 15 نفر و زخمی شدن دهها نفر دیگر شد.

سرویس امنیت فدرال روسیه همچنین مدعی شده است که این، تنها مورد استفاده تروریست‌ها از این پلتفرم نیست و درواقع این شبکه پیام رسان موبایلی به محلی برای جولان تروریست‌ها تبدیل شده و حالا دیگر این گروه‌های افراطی با خیال راحت برنامه‌های خرابکارانه تروریستی خود را در قالب این پلتفرم با یکدیگر رد و بدل می‌کنند بدون اینکه دولت‌ها یا مأموران امنیتی کشورها براحتی متوجه این اتفاقات شوند و بتوانند از این اتفاقات ممانعت کنند؛اتهامی که با واکنش «پاول دورف» مدیرعامل تلگرام مواجه شد و عنوان کرد که این مسأله دلیل موجهی برای فیلتر یک شبکه پیام رسان موبایلی پرطرفدار محسوب نمی‌شود.

۶میلیون کاربر تلگرام در روسیه

خبر سرویس امنیت فدرال روسیه چندروزی پس از آن منتشر شده که مقامات روسیه تلگرام را تهدید کرده بودند در صورتی که تدابیری اتخاذ نکند تا روسیه بتواند به اطلاعات مورد نظر کاربران دسترسی داشته باشد این شبکه اجتماعی را مسدود خواهد کرد.گفتنی است که تلگرام بیش از 6 میلیون کاربر روس دارد و این کشور بارها درخواست کنترل برتلگرام را داشته است اما پاول دورف برای محافظت از کاربران خود هرگز به خواسته دولت روسیه تن نداده است. طبق قانونی که اول سپتامبر سال 2015 در روسیه تصویب شد، کمپانی‌های فناوری‌های خارجی موظف شدند اطلاعات شهروندان روس که کاربر این شرکت‌ها در هر زمینه‌ای از جمله شبکه‌های اجتماعی هستند را در این کشور ذخیره کنند. گفته می‌شود این کار برای حفاظت از شهروندان روسیه در مقابل حملات احتمالی آژانس امنیت ملی امریکا صورت گرفته که البته حالا حمله‌های تروریستی نیز به آن افزوده شده است. مقامات روس معتقدند تلگرام باید یک سرور در روسیه داشته باشد تا دولت این کشور بتواند به گفت‌و‌گوهای کاربرانی که از نظر آنها دردسرساز هستند و ممکن است با گروهک تروریستی داعش همکاری داشته باشند نظارت داشته باشد. آنها همچنین معتقدند که تروریست‌ها با کمک تلگرام فرصتی به دست آورده‌اند تا در چت روم‌های اختصاصی حضور داشته باشند و با توجه به اینکه احساس امنیت کامل در محلی با رمزگذاری بالا دارند، بدون هیچ مشکلی به طرح برنامه هایشان بپردازند همان‌طور که در حمله تروریستی ماه آوریل به متروی سن پترزبورگ نیز از این قابلیت استفاده شده بود پس باید با هر روش ممکن مانع این احساس امنیت شد.  از اول ژانویه سال‌جاری میلادی هم در روسیه، قانونی تصویب شد که کمپانی‌های فناوری خارجی باید اطلاعات فردی 6 ماه گذشته کاربران روس و کلید رمزگذاری‌ها در کشور را در اختیار آنها قرار دهند. مقامات روسیه معتقدند بیشتر شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده تروریست‌ها قرار می‌گیرند ولی مهم است که برای مقابله با این مشکلات تلاش داشته باشند. به عنوان مثال توئیتر هم متهم است که تروریست‌ها از این پلتفرم استفاده می‌کنند ولی تلاش زیادی داشته تا اکانت‌های منتسب به این گروه‌ها را تعلیق کرده و مانع ساخت مجدد اکانت توسط آنها شود. همچنین مدیران توئیتر برای یافتن اکانت‌های حامی تروریست‌ها یا تبلیغاتی این گروه از کاربران استفاده می‌کنند یعنی کاربران افرادی که به تبلیغ و عضوگیری برای گروه داعش می‌پردازند را پیدا کرده و به اطلاع مدیران توئیتر می‌رسانند ولی به نظر می‌رسد تلگرام در این زمینه هیچ تلاش ویژه‌ای نداشته است درحالی که تنها کافی است این اطلاعات را به روسیه بیاورد و به ما اجازه دهد اطلاعات مشکوک را بررسی کنیم تا مانع اتفاقات تلخ بعدی شویم. گفتنی است که روسیه در ماه نوامبر نیز طبق این قانون، شبکه اجتماعی «لینکدین» را در این کشور مسدود کرد.

پاسخ مدیرعامل تلگرام

اما تاکنون پاسخ «پاول دورف» مدیرعامل تلگرام به این درخواست‌های روسیه چه بوده است؟ «پاول دورف» در این باره گفت: درخواست روسیه مبنی بر اجازه دادن به سرویس‌های امنیتی برای رمزگشایی از پیام‌های کاربران، نه تنها نقض حریم شهروندی و خصوصی است بلکه این موضوع یعنی دسترسی مقامات به رمزهای تلگرام از نظر تکنیکی نیز امکان پذیر نیست ازسوی دیگر اگر به فرض تلگرام در روسیه ممنوع شود، مطمئناً تروریست‌ها برای برنامه‌ریزی‌ها و ارتباط‌های خود با دیگر اعضای این گروه‌ها از سایر اپلیکیشن‌های پیام رسان ازجمله واتس اپ استفاده می‌کنند که آن هم از رمزگذاری بسیار محکم و گسترده‌ای برخوردار است پس اگر می‌خواهید با این شیوه با تروریست‌ها بجنگید باید کل اینترنت کشورتان را مسدود کنید چون این تنها راه چاره شماست و به هرحال با بستن هریک از این پیام رسان‌ها، اپلیکیشن دیگری جایگزین آن خواهد شد.

وی افزود: رمزگذاری قوی در پلتفرم تلگرام برای محافظت از همه کاربران و اطلاعات خصوصی آنهاست.این که در یک کشور این رمزگذاری‌ها بازگشایی شوند بدان معناست که ده‌ها میلیون نفر در سراسر جهان ممکن است هدف حمله هکرها قرار بگیرند یا از آنها اخاذی شود.

البته ماجرای تلگرام و درخواست‌های متعدد دولت‌ها فقط به روسیه ختم نمی‌شود و پیش از این نیز «پاول دورف» اعلام کرده بود که دولت امریکا قصد داشته است به او و گروهش رشوه دهد تا یک در پشتی در این شبکه پیام رسان داشته باشند و با ضعیف شدن سیستم رمزگذاری آن، بتوانند به اطلاعات کاربران و چت روم‌های آنها دسترسی داشته باشند که البته مدیرعامل تلگرام اعلام کرد هرگز این درخواست را نپذیرفته است.

«پاول دورف» در سال 2013 به همراه برادرش «نیکلای دورف» تلگرام را پایه‌گذاری کردند. پلتفرمی که حالا دیگر با داشتن قابلیت‌های مختلف از ایجاد کانال گرفته تا تماس صوتی و ویدئویی، ارسال استیکرهای مختلف، قابلیت چت مخفی، استفاده از روبات‌های تلگرام و... به یکی از پرطرفدارترین شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است و روزانه بیش از 15میلیارد پیام در آن رد و بدل می‌شود.پاول دورف پیش از این نیز سابقه مدیریت شبکه اجتماعی Vkontakteرا در روسیه داشت و به عنوان یک کارآفرین جوان و صاحب ایده بسیار مورد توجه مقامات این کشور قرار داشت ولی به دلیل فشار مقامات روسیه برای در اختیار داشتن اطلاعات خصوصی کاربران و مقاومت در برابر این خواسته مجبور شد این شبکه اجتماعی را در روسیه رها کرده و از این کشور کوچ کند. ولی این بار برای پلتفرم محبوبش تلگرام با بیش از 100میلیون کاربر فعال ماهانه در جهان چه تصمیمی خواهد گرفت؟