بازارهای صادراتی غلات نیازمند تسهیل روابط ایران و همسایگان شمالی

به گزارش اقتصادآنلاین، در كنفرانس بین المللی ایران گرین، سفیر قزاقستان، مسئولان اتاق هند، تعدادی از بازرگانان روسیه و برزیل، جمعی از تأمین‌کنندگان تکنولوژی از کشور آلمان و همچنین مدیران کنفرانس غلات ژنو سوئیس در جمع سخنرانان بین‌المللی این رویداد حضور دارند. پنل‌های مدیریت ریسک در زنجیره واردات غلات، پنل دانه‌های روغنی، پنل خوراک دام، پنل تجارت ایران و روسیه، پنل فرآورده‌های غلات و پنل بنادر و لجستیک غلات، از بخش‌های علمی کنفرانس بودند.

در ابتدای این مراسم، محمدرضا مرتضوی رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی کشور در خصوص چشم انداز غلات ایران بیان کرد: وجود راه‌های ارتباطی در شمال و جنوب ایران و سرزمین‌های وسیع کشت غلات در کشور‌های روسیه و قزاقستان از ظرفیت‌های مشترک ما برای همکاری‌های بیشتر خواهد بود. ضمن اینکه برای بانک‌های ایرانی امکانی فراهم شده تا با بانک‌های روسی تبادلات پولی داشته باشند. در دو سه روز گذشته بانک‌های ایرانی اعلام کردند که آمادگی پذیرش ال سی را دارند. بانک‌هایی مانند بانک سپه که این خط اعتباری برایشان فراهم است. به دلیل مدل تجارت در ایران و محدودیت‌های تأمین ارز، دو شرکت بزرگ دولتی ایران و شرکت پشتیبانی دام هنوز جزو بازیگران اصلی بخش غلات هستند، اما دخالت دولت همچنان در تجارت غلات ادامه دارد.

وی با بیان اینکه بخش خصوصی در تأمین شکر، جو، کشو، برنج، و… نقش پررنگ‌تری نسبت به بخش دولتی داشته است، تصریح کرد: من نظر شما را از کشور‌های مختلف خصوصا کشور‌های منطقه که اینجا حضور دارند از روسیه و قزاقستان به این نکته جلب می‌کنم که ظرفیت بزرگی در صنایع تبدیلی ایران وجود دارد و در بخش آرد کشور هم ۱۵ میلیون ظرفیت خالی برای صنایع وجود دارد؛ بنابراین اگر راه حل‌هایی پیدا کنیم که گندم ایران به آرد تبدیل شود این مهم برای صادرات به کشور‌هایی مثل عراق و افغانستان انجام می‌شود. اگر ما در قالب معاهداتی با روسیه و قزاقستان تعرفه ورود گندم به ایران و فروش آرد به کشور‌های هدف توافق تجاری کنیم که دو پایه این توافق ایران و روسیه هستند، شاهد انقلاب بزرگ در بخش گندم و آرد و تسهیل بازار‌های صادراتی به عراق و افغانستان هستیم.

رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی کشور بیان کرد: اگر بتوانیم خطوط تأمین مناسبی ایجاد کنیم که کشور‌های منطقه بتوانند از تولید لبنیات در ایران و گوشت مرغ و تخم مرغ به توافقاتی در چارچوب معاهدات دولتی برسند، ظرفیت بزرگی در این زمینه وجود دارد. خصوصا در بخش صنایع تبدیلی ایران اگر روی این مسائل کار کنیم نتایج بهتری خواهیم گرفت. به نظرم بزرگ‌ترین دستاورد این همایش آگاهی است؛ آگاهی از حمل و نقل صحیح‌تر، تضمین تجارت روان و استفاده از ظرفیت‌های مغفول.

شریف نظام مافی رئیس اتاق ایران و سوییس و مدیراجرایی ایران گرین هم سخنران دیگر مراسم بود که بیان کرد: ایران کشور چهارفصلی است که سالیانه ۱۲۰ میلیون تن محصولات کشاورزی اعم از محصولات زراعی و باغی در آن تولید می‌شود و ظرفیت‌های بی‌نظیری در کشور وجود دارد، به خصوص در بخش صنایع تبدیلی برای گندم و آرد و مشتقات مربوط به آن. ۳۰ میلیون تن ظرفیت تولید آرد در کشور وجود دارد. از نظر ظرفیت گندم و سیلو هم ۲۲ میلیون تن ظرفیت ذخیره سازی وجود دارد که ۱۷ میلیون تن از آن با فعالیت بخش خصوصی راهبری خواهد شد و اینها ظرفیت‌هایی است که می‌توانیم با استفاده از پتانسیل کشور‌های منطقه و مزیت‌های داخل کشور رونق بخش صادراتی را بیشتر کنیم.

نظام مافی ادامه داد: ۱۵ کشور همسایه ایران، ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارند که می‌توان مبادلات تجاری را در بین این کشور‌ها که جمعیت و تقاضای قابل توجهی دارند، سیال و روان کرد. می‌توانیم توسعه صادرات ایران به کشور‌های هدف را بیشتر کنیم و با هدف‌گذاری به اعداد بالاتر برسیم که قطعا می‌تواند ره‌آورد بالایی برای کشور داشته باشد. دولت خودش را مکلف می‌داند وظیفه تسهیل‌گری و روان سازی را انجام دهد. در دولت چهاردهم بخش خصوصی پیش‌قراول امنیت غذایی است و ما از این موضوع استقبال خواهیم کرد. 

مدیراجرایی ایران گرین بیان کرد: ما اکنون در ایران ۱۵ میلیون تن ظرفیت خالی آرد داریم که می‌توانیم برای تأمین آرد کشور‌های منطقه فعالیت کنیم. نکته دوم بحث هاب غلات است. با توجه به هم مرزی ما از نظر خشکی و دریایی با همسایگان خود می‌توانیم یک هاب غلات داشته باشیم که از آن استفاده کنیم و این به نفع تولید ناخالص ملی است؛ بنابراین با رویکرد‌های تسهیلگری و رفع موانع و تجارت آزاد خصوصا بین ایران و روسیه می‌توانیم به این مهم برسیم. مورد بعدی کشت فراسررمینی است. یکی از مشکلات کشور‌ها در حال حاضر موضوع آب است و بنابراین مجبورند در جا‌هایی که برایشان مزیت دارد به کشت فراسرزمینی بپردازند. پس بهتر است ما هم به سرمایه‌گذاری در این بخش فکر کنیم. نیاز آخر ما هم در مسیر سوآپ غلات است که باید آن را فعال کنیم. سال‌های اول باید مسیر‌ها را طوری طراحی و تسهیل کنیم که تجار و بازیگران اصلی بر روی این قضیه کار کنند. لازم است ما با تقویت کریدور شمال، روان سازی مبادلات ارزی و پولی و تسهیلگری برای بخش خصوصی مبادلات تجاری در حوزه غلات افزایش دهیم.

در ادامه مراسم به مدیریت کاوه زرگران، پنل مدیریت ریسک تجارت غلات برگزار شد. در این پنل زرگران با همراهی همکاران پنل، اطلاعاتی در خصوص وضعیت تولید و صادرات غلات ارائه کردند.
در بخش‌هایی از این پنل گفته شد: ایران ۷.۵ میلیون هکتار اراضی گندم و حدود ۱۰ هکتار اراضی کشت غلات دارد. همچنین ۷.۵ هکتار از اراضی به روش آبیاری و مابقی به روش دیم کشت می‌شوند. میزان نیاز کل خاورمیانه به گندم ۶۳ میلیون تن است و ایران و مصر بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آن هستند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ کفه ترازو به سمت دریای سیاه و روسیه و قزاقستان باشد و این مناطق به مصرف‌کننده عمده گندم دنیا تبدیل شوند. علاوه بر این پیش‌بینی شده جنوب شرق آسیا و آفریقا و خاورمیانه به دلیل افزایش جمعیت و رشد اقتصادی به قطب‌های مصرف دنیا تبدیل شوند.

در ادامه مهرداد جمشیدی عضو هیات مدیره ایران گرین در خصوص پروژه آرد گندم کامل برای حاضران سخنرانی کرد. وی ابتدا به مزایا و مشکلات محصول گندم پرداخت و همچنین از چالش‌های بنیادی در اجرای طرح تولید آرد گندم سخن گفت.
دکتر احمد بهاروندی مدیرعامل بانک کارآفرین دیگر سخنران مراسم در خصوص نقش صنعت بانکداری در ثبات امنیت غذایی سخنرانی کرد. وی افزود: تامین غذا و خورک مردم در شرایطی که کشور در شرایط تحریم هست تلاش دو‌چندان می‌خواهد. تامین غذایی از طریق مسیر غیررسمی بانکی روی قیمت مصرف‌کننده تاثیر می‌گذارد. بر این اساس وجود قیمت تعادلی در اقتصاد مثل نان شب واجب است. وی با اشاره به مزیت‌های بانک کارآفرین از منظر شبکه بانکی و سوددهی، مزایای تسهیلات ارزی و ریالی برای تجار و فعالان حوزه گندم و غلات، به تلاش‌های این بانک در حوزه برندینگ غذا و سلامت پرداخت.

همچنین خانم نوشین شاهین‌فر از شرکت زرین غله در خصوص بهینه‌سازی زنجیره تامین غلات و نهاده‌های دامی در شرایط نوسانات بازار جهانی به ایراد سخن پرداخت. چالش‌های زنجیره تامین و هوشمندسازی لجستیک و کاهش هزینه‌ها، هم‌افزایی اشتراک اطلاعات بازار از طریق اتحادیه‌ها و پلتفرم‌های دیجیتال از دیگر مباحث مطرح شده توسط وی بود. همچنین مسایل داخلی از جمله مجوزهای ثبت سفارش و ترخیص کالا، نقل و انتقال پول، تسهیل در اسناد مالی و توزیع عادلانه از دیگر مباحثی بود که مطرح شد.