لزوم انحصارشکنی در بازار ارتباطات

مهدی غیبی - کارشناس حوزه فناوری اطلاعات - با بیان این که بسیاری از اقدامات زیرساختی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از نظر عوام و کاربران عادی ممکن است قابل درک نباشد، اظهار کرد: برای نمونه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حوزه کارآفرینی‌های مرتبط با ICT استارت آپ‌ها حمایت‌های ویژه‌ای انجام داده است. همچنین دولت درباره رضایت‌مندی مردم از وضعیت اپراتورها اقدامات زیرساختی انجام داده است، اما چون جنس این اقدامات زیرساختی است و به مرور رخ داده است در چشم مردم خیلی عادی نیست.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وی درباره اقدامات شاخص وزارت ارتباطات دولت یازدهم، گفت: از جمله مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به افزایش پهنای باند اینترنت و نظارت دقیق بر کار اپراتورهای تلفن همراه اشاره کرد که در خصوص این نظارت نیز باید گفت چون سهم استفاده از دیتاها در درآمد اپراتورها به نسبت مکالمات صوتی افزایش یافته است. اگر نظارت دقیقی از ابتدا بر اینها اعمال نمی‌شد، به دلیل انحصاری بودن بازار اپراتورها مردم باید شاهد هزینه‌های هنگفت اینترنت می‌بودند.

این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات ادامه داد: اقدام دیگر دولت که خیلی محسوس نیست افزایش پهنای باند است که در دسترسی آسان مردم به اینترنت و افزایش حجم اینترنت خود را نشان می‌دهد. اساسا دولت در این زمینه به افزایش پهنای باند معتقد است.

غیبی با تاکید بر این که کارکرد اصلی وزارت ارتباطات در حوزه فناوری اطلاعات کارکرد تسهیل‌گری است، اظهار کرد:  تصور بسیاری از مجموعه‌ها و شرکت‌های خصوصی از وزارت ارتباطات یک تصور حمایتی است و شرکت‌های ناموفق و کم کارکرد در حوزه فناوری اطلاعات ضعف خود در این زمینه را به گردن دولت می‌اندازند، در حالی که بسیاری دیگر از شرکت‌ها که فعال‌تر بوده یا توانسته‌اند طرح اصلی را در این حوزه ارائه دهند، توانسته‌اند از حمایت مادی و معنوی دولت و وزارت ارتباطات برخوردار شوند.

وی با بیان این که وزارت ارتباطات امکانات و بستر فعالیت‌ها را در حوزه فناوری اطلاعات فراهم کرده است، خاطر نشان کرد: وزارت ارتباطات اقدامات مثبتی را در این حوزه انجام داده است و از جمله مرکز توانمندسازی و تسهیل گری کسب و کارهای فاوا و ICT استارت‌ آپ‌ها را در شهرهای بزرگ راه اندازی کرده است که بسیار مفید فایده بوده است. نقطه قوت دیگر وزارت ارتباطات دولت یازدهم اعطای وام و حمایت زیرساختی از شرکت‌های فعال بوده است کاری که قبلا از پارک‌های علم و فناوری انتظار می‌رفت.

این کارشناس با تاکید بر این که وزارت ارتباطات متولی ایجاد اشتغال در جامعه نیست، تصریح کرد: ظرفیت اشتغال نرم و حوزه برنامه نویسی‌های تحت شبکه و نرم افزارها بسیار زیاد است که در حال حاضر نیز شاهدیم بسیاری شرکت‌ها به دلیل هزینه‌ی کمتر کارکنان ایرانی، در کشور سرمایه‌گذاری‌ کرده و حتی محصول خود را به دنیا نیز صادر می‌کنند.

غیبی ادامه داد: چون حوزه فناوری اطلاعات ایجاد اشتغال مولد می‌کند، در کوتاه مدت اجرای برخی پروژه‌ها باعث بیکار شدن عده‌ای می‌شود، اما در دراز مدت در این حوزه می‌توان بهترین عملکرد را مطابق با موازین منهدم اقتصاد مقاومتی مدنظر مقام معظم رهبری داشت، لذا وزارت ارتباطات در این حوزه رسالت مستقیمی برای ایجاد اشتغال ندارد، اما می‌تواند بستر ساز ایجاد اشتغال باشد.

این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات همچنین در خصوص اقدامات و عملکرد وزارت ارتباطات در حوزه استقرار سامانه‌های ایمنی زیرساخت نیز اظهار کرد: حوزه زیرساخت ایمنی به دلیل چند متولی بودن به وزارت ارتباطات محدود نمی‌شود. ما در این حوزه نیازمند توجه به حوزه زیرساخت «های تکت» یا سخت افزارها با ایمنی بالا هستیم، اما در کل به لحاظ کنترل حملات سایبری اوضاع خوبی داریم.

وی افزود: در حوزه زیرساخت‌های ایمنی جدای از زیرساخت‌های امنیتی موجود دراین حوزه، مشکل بزرگ، عدم سواد امنیتی کاربران است، یعنی کاربران رفتار غلطی دارند که باعث ایجاد مخاطره امنیتی برای خود می‌شوند. به نظر می‌رسد با توجه به این که چند سالی است جنگ سایبری بین کشورها علنی شده است، علاوه بر تمهیدات زیرساختی در حوزه امنیت نیاز به آموزش فراگیر کاربران و مردم داریم. در مجموع وزارت ارتباطات در این حوزه یک رسالت سازمانی دارد که آن را انجام می‌دهد، اما تا زمانی که قطعات دیگر این پازل تکمیل نشود، کفایت نمی‌کند.

این کارشناس همچنین در خصوص ضرورت حمایت از فناوری‌های بومی، اظهار کرد: در این حوزه شاید اقداماتی انجام شده است، اما خیلی چشم‌گیر نیست و هنوز جای کار دارد. از نظر من نگاه به این حوزه باید عوض شود، چرا که حوزه فناوری اطلاعات یک دانش کاملا وارداتی است که در این دانش نمی‌توانیم خیلی مولد باشیم حداقل تا زمانی که بتوانیم بخش‌هایی از آن را علمی و بومی کنیم. در این راستا باید به حوزه‌های مختلف ضریب بدهیم و بر مبنای آن حرکت کنیم.

غیبی توضیح داد: برای مثال ما در حوزه نرم افزاری توان بالایی داریم، چرا که در این حوزه زیرساخت‌ها و سخت افزارهای لازم وجود دارند. در این حوزه باید ضریب بیشتری به توسعه سخت افزارها داده شود. وقتی ما در حوزه نرم‌افزار صادرات داریم، در حوزه نرم‌افزار نیز می‌توانیم موفق باشیم، لذا باید این مساله از نظر اهمیت و اهتمام به بخش مورد نظر باز طراحی شود.

وی در ادامه در خصوص رابطه وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات نیز اظهار کرد: اساسا رابطه وزارت ارتباطات با شرکت مخابرات همانند رابطه بانک مرکزی با سایر بانک‌ها است که به دلیل قدرت زیاد و فراگیر بودن سرویس مخابرات، وزارت ارتباطات در خیلی از موارد نمی‌تواند از یک حدی بیشتر تغییر ایجاد کند. در حال حاضر به دلیل این که سرویس تلفن ثابت و همراه در اختیار مخابرات است و جایگزینی برای آن وجود ندارد. در مواقعی خصوصا در حوزه ترابرد و شرکت‌های اینترنتی به رای وزارت ارتباطات تمکین نمی‌کنند.

این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با تاکید بر ضرورت انحصارشکنی در بازار ارتباطات انحصار در این حوزه را باعث عدم پیشرفت و تکامل این بازار عنوان کرد.