با ضربات و صدمات مغزی چه باید کرد؟

با پیشرفت زندگی ماشینی و افزایش مسافرت‌ها در بین مردم، احتمال بروز این صدمات، به نسبت گذشته بیشتر شده است. دکتر عبدالرسول صداقت، متخصص رادیولوژی و رئیس شورای سیاستگذاری انجمن رادیولوژی ایران، شما را با ضربه مغزی و اقداماتی که بعد از آن باید انجام دهید، آشنا می‌کند.

چرا ضربه به سر مهم است؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم ، درون جمجمه، عضوی حساس به نام مغز وجود دارد که همین مساله، اهمیت توجه به صدمات و ضربه‌های وارده به سر را افزایش می‌دهد. چنانچه به مغز آسیبی وارد شود، فرد می‌تواند از حالت هوشیاری خارج شده و بیهوش شود و حتی احتمال مرگ نیز وجود دارد. ساختمان مغز، پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد و پوست سر و شریان‌ها و ورید‌های کوچک و بزرگ و استخوان جمجمه، نقش محافظت‌کننده از مغز را دارند. چنانچه پارگی در پوست سر و خونریزی در شبکه عروقی پوست سر ایجاد نشود، شکستگی به استخوان جمجمه نرسد یا داخل جمجمه آسیب نبیند، از نظر پزشکی، فرد با مساله مهمی روبه‌رو نیست و در چنین شرایطی باید به حالات و حرکات فرد بعد از صدمه و ضربه مغزی توجه کرد.

وقتی مشکل جدی می‌شود

در صورتی‌ که ضربه مغزی منجر به صدمات داخل مغز شده باشد و علائمی را برای فرد به وجود بیاورد، باید آن را جدی گرفت. ضربه مغزی ممکن است در مراحل اولیه، علائم واضحی در آزمایشاتی مانند سی‌تی‌اسکن (CT Scan) یا ام‌‌آر‌آی (M.R.I) نداشته باشد و بعد از گذشت چند روز خود را نمایان کند. آنچه برای پزشک و مراکز پزشکی اهمیت دارد، حالات بیمار و علائمی است که در وی ظاهر می‌شود که در برخی موارد، علائم اولیه نیز به وجود نمی‌آید.

علائم هشداردهنده را بشناسید

خونریزی‌ها می‌‌توانند روی لایه سطحی مغز، بین مغز و استخوان جمجمه یا درون ساختمان مغز ایجاد شوند. گاهی نیز خونریزی‌ها داخل سیستم بطنی مغز راه پیدا می‌کنند که یکی از بدترین خونریزی‌ها محسوب می‌شود.

خونریزی‌‌های داخل جمجمه بسته به میزان و حجم خونریزی، می‌تواند اثر فشاری متفاوتی را روی مغز بیمار ایجاد کند. هر چه حجم خونریزی بیشتر باشد، این اثر فشاری نیز بیشتر است و همین مساله، می‌تواند به افزایش فشار داخل جمجمه‌ای بیشتری منجر شود. با افزایش فشار داخل جمجمه‌، علائم بیمار شدیدتر و حالات بیمار خطرناک‌تر می‌شود. افراد در صورت مشاهده علائمی چون سردرد، سرگیجه، تاری دید، حالت تهوع و استفراغ باید حتما به پزشک مراجعه کنند.

کمک گرفتن از فناوری

امروزه با پیشرفت فناوری، به خصوص دستگاه‌هایی مثل سی‌تی‌اسکن و ام‌آر‌آی، می‌توان از اتفاقات داخل جمجمه و حتی بیرون جمجمه مطلع شد.

برای همه صدماتی که به سر وارد می‌شود، الزاما سی‌‌تی‌‌اسکن یا ام‌‌آر‌آی توصیه نمی‌شود، البته تشخیص به‌عهده پزشک است. سی‌تی‌‌اسکن، در صورت نیاز، بهترین وسیله ارزیابی و تشخیص محسوب می‌شود که ممکن است با ماده حاجب یا بدون ماده حاجب انجام شود که این مساله را متخصص رادیولوژی تعیین می‌کند. اگر نتیجه سی‌تی‌‌اسکن طبیعی، ولی بیمار علائم شدید داشته باشد، در این صورت از ام‌آر‌آی باید کمک گرفت.