حال معارضان سوری فاجعه بار است
روز سه‌شنبه نشست کارشناسی درباره سوریه با حضور کارشناسانی از روسیه و ترکیه در تهران آغاز به کار کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، این نشست بناست زمینه را برای دور تازه‌ای از گفت‌وگوهای آستانه درباره سوریه که گفته شده در سوم و چهارم ماه مه برگزار می‌شود، فراهم کند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد روسیه تلاش می‌کند که بعد از برگزاری گفت‌وگوهای آستانه دور تازه‌ای از مذاکرات صلح سوریه در ژنو برگزار شود و در همین راستا می‌خواهد نشستی مقدماتی با حضور مسوولان روسی، امریکایی و بین‌المللی در سوییس برگزار شود. روزنامه «العربی الجدید» گزارش داده که به نظر کارشناسان، تلاش مستمر روسیه برای برگزاری دور تازه‌ای از گفت‌وگوهای بین‌المللی برای حل بحران سوریه برای این است که مسکو می‌خواهد دید روشن‌تری از مواضع روسیه در خصوص سوریه داشته باشد. با توجه به ناپایداری مواضع واشنگتن نسبت به دمشق، حمله شیمیایی مشکوک خان‌شیخون، اقدامات کشورهای اروپایی علیه سوریه و حمله خودسرانه امریکا به پایگاه نظامی الشعیرات، روسیه می‌خواهد بداند سیاست واقعی دولت «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور امریکا در خصوص بحران سوریه چیست.
بسته پیشنهادی روسیه به معارضان سوری
شبکه خبری راشا تودی در گزارشی اعلام کرده که روسیه چهار پیشنهاد مورد نظر خود پیش از آغاز گفت‌وگوهای آستانه را به نماینده معارضان سوری مسلح ارایه داده که این پیشنهادات در مسیر منطقی توافق برای آتش بس که در روزهای پایانی سال ٢٠١٦ ایجاد شده بود، قرار داد. بر اساس این خبر بسته پیشنهادی روسیه به معارضان سوری پیش‌درآمدی بر تشکیل کمیته‌ای برای تدوین قانون اساسی سوریه، سازوکاری برای مبادله اسرا و خنثی‌سازی مناطق مین‌گذاری شده و مسائل اداری مناطقی که در آنها درگیری صورت نمی‌گیرد، است. با این وجود روزنامه الشرق الاوسط به نقل از معارضان سوری اعلام کرد که آنها هنوز مواضع دقیق خود نسبت به گفت‌وگوهای آستانه را بیان نکرده‌اند اما با طرح مبادله اسرا و خنثی‌سازی مناطق مین‌گذاری شده موافقند. از سوی دیگر این گروه با دو پیشنهاد دیگر روسیه مخالفت کرده و معتقدند که حمله خان‌شیخون و پیامدهای نظامی آن معارضان را در خصوص ادامه رایزنی‌های سیاسی برای حل بحران سوریه با شک و تردید مواجه کرده است. در همین راستا «الکساندر ایگناتینگو» شرق شناس و رییس اندیشکده دین و سیاست به راشا تودی گفته که ایالات متحده امریکا با حمله نظامی به سوریه، روند گفت‌وگوهای آستانه را متضرر کرده است. به گفته او در آستانه زمینه و مقدمات حل سیاسی بحران سوریه شکل پیدا کرده بود که با این اقدام امریکا معارضان مسلح بار دیگر از عدم حضور در گفت‌وگوها سخن می‌گویند که به این ترتیب مشارکت دیگر گروه‌ها در گفت‌وگوهای آستانه معنای خود را از دست می‌دهد.
حال بد معارضان سوری
بعد از گذشت ٦ سال از بحران سوریه هنوز گروه‌های معارض سوری که در قالب گروه‌های سیاسی و نظامی خواستار سقوط دولت سوریه و تغییر نظام حاکم این کشور شده بودند نتوانسته‌اند به نخستین خواسته خودشان که برکناری بشار اسد رییس‌جمهور سوریه از قدرت است، دست پیدا کنند. حالا که بر خلاف تبلیغ‌های رسانه‌ای دست گروه‌های معارض مسلح سوری برای افکار عمومی رو شده، به نظر می‌رسد حتی متحدان و حامیان مالی و تسلیحاتی معارضان دیگر حساب چندانی روی این گروه‌ها باز نمی‌کنند و به جای حمایت مالی از این گروه‌ها به سهم‌خواهی از پرونده سوریه در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای روی آورده‌اند. در همین راستا اخیرا «محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی» وزیر خارجه قطر یکی از کشورهایی که تمام قد از معارضان سوری حمایت تسلیحاتی و مالی کرده در دیدار با «سرگئی لاوروف» همتای روسی خود تاکید کرده بود با وجود اختلاف نظر در مواضع دوحه و مسکو درباره بشار اسد اما دو کشور در بیشترین موارد مربوط به بحران سوریه اتفاق نظر دارند. وزیر خارجه قطر همچنین اعلام کرده بود کشورش از گفت‌وگوهای آستانه که مقدمه‌ای برای مذاکرات ژنو خواهد بود، حمایت می‌کند. از طرف دیگر به نظر می‌رسد معارضان سوری کم‌کم دیگر متحد و حامی خود یعنی عربستان را نیز از دست می‌دهند. «والنتینا ماتوینکو» رییس شورای فدراسیون روسیه که به عربستان سفر کرده و با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور دیدار داشته، تاکید کرده با وجود اینکه از خواسته ریاض برای لزوم برکناری بشار اسد از قدرت در سوریه آگاهی دارد اما مسکو با براندازی نظام در سوریه به وسیله قوای خارجی مخالف است و افزود اگر نظرات متفاوتی داشته باشیم این به معنای این نیست که در دو جبهه مختلف قرار گرفته‌ایم. در همین راستا وقتی به اظهارات اخیر «ریاض حجاب» رییس کمیته عالی مذاکرات معارضان سوری دقت می‌کنیم درک وضعیت بد معارضان سوری و جایگاهی که در آن قرار گرفته‌اند چندان دشوار به نظر نمی‌رسد. حجاب در نشستی که در دوحه برگزار شده بود به عنوان یکی از عالیرتبه‌ترین معارضان دولت بشار اسد حال معارضان سوری را زار و فاجعه بار توصیف کرده است. در ارتباط با این موضوع تحلیلگر روزنامه العربی الجدید با تاکید بر ایرادات و اشکالات پیدا و پنهانی که به معارضان سوری وارد است تاکید می‌کند بیان این مساله از زبان حجاب که یکی از مهم‌ترین چهره‌های اپوزیسیون سوریه به شمار می‌رود مساله قابل تامل و با اهمیتی است. این اظهارنظر از فردی است که خود در بدنه معارضان و فعالیت‌های آنها حضور دارد نه مثلا یک خبرنگار یا نویسنده که دیدگاه‌های شخصی خود را بیان می‌کند. ریاض حجاب اعتراف کرده که ١٠٦ گروه و تشکیلات نظامی مخالف دولت و ارتش ملی سوریه در این کشور وجود دارد که هرکدام از آنها برای خود امیر جنگی دارد که این مساله روحیه قدرت‌طلبی را در میان معارضان مسلح بیشتر کرده و به ایجاد قطب‌های مختلف نظامی که هرکدام وفادار به یک کشور و جریان هستند، منجر خواهد شد. بر اساس این گزارش وقتی ریاض حجاب به عنوان رییس هیات عالی مذاکره‌کنندگان معارضان سوری بعد از حدود سه سال لب گشوده و از بیان ایرادهای معارضان ابایی ندارد نشان می‌دهد که دیگر مساله اینکه چه کسی جایگزین بشار اسد بشود اهمیت چندانی ندارد، اینکه چه اپوزیسیون و با چه شاکله‌ایی به دنبال به دست گرفتن قدرت در سوریه است از هر چیز دیگری مهم‌تر است.
تحلیلگر العربی الجدید تاکید می‌کند که در طول ٦ سال گذشته معارضان سوری نتوانسته‌اند چهره مشروع و قابل اتکایی از خود ارایه دهند که بتواند به عنوان گزینه جایگزین بشار اسد در نظر گرفته شود. سال گذشته فایلی صوتی از میشل کلیو، نویسنده مسیحی سوری و از معارضان این کشور منتشر شده بود که علیه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و نقش آنها در سوریه افشاگری کرده بود. او که در کنار دیگر معارضان سوری در طول چندسال بحران این کشور همواره از سوی ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان و قطر حمایت مالی شده‌اند اعتراف کرده بود که کشورهای عربی به دنبال ایجاد دموکراسی در سوریه نبودند بلکه آنها می‌خواستند سوریه را به پرتگاه هرج و مرج بکشانند. کلیو اعتراف کرده بود که دخالت کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در سوریه و حمایت از هرج و مرجی که در این کشور ایجاد شده بود تلاش برای مدیریت این آشفتگی و نابودی یکی از بهترین کشورهای خاورمیانه بود اما همچنان هشدار داده بود بلایی که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بر سر سوریه آوردند روزی گریبان خودشان را هم خواهد گرفت.
