درمان سرطان پستان با روشی ترکیبی توسط محققان‌ایرانی
محققان ایرانی در طرحی تحقیقاتی، سامانه‌ای ترکیبی از نانوذرات و نوعی واکسن را طراحی کرده‌اند که می‌تواند سرطان پستان را در مقایسه با روش‌های درمانی متداول با کارایی بالاتری کنترل و درمان کند.
سرطان پستان یا سرطان سینه به نوعی سرطان گفته می‌شود که از بافت پستان آغاز می‌شود. متأسفانه در کشور ما اوج فراوانی سرطان پستان در بین زنان در دهه چهار و پنج عمرشان است که طبق گفته بسیاری از پزشکان یک دهه پایین‌تر از آمارهای جهانی است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از میزان، روش‌های درمان سرطان پستان به دو نوع اصلی درمان کلی و درمان موضعی تقسیم‌بندی می‌شوند. اثربخشی ضد توموری روش‌های ایمنی درمانی و یا درمان‌های متداول به‌طور قابل‌توجهی تحت اثر ریزمحیط سرکوب‌کننده سیستم ایمنی تومور قرار دارد. اما عموماً حضور چند عامل تضعیف‌کننده سیستم ایمنی در ریز محیط تومور مانع اصلی نتیجه مطلوب در شیوه‌های درمان سرطان است.
از آنجا که آدنوزین یکی از عوامل اصلی در سرکوب سیستم ایمنی تومور است، لذا با هدف قرار دادن مولکول‌های تولید آن مانند CD۷۳ می‌توان به یک نتیجه بالینی بهتر دست یافت.
دکتر فرهان جدیدی نیارق، مجری طرح در معرفی سامانه دارویی طراحی شده عنوان کرد: باتوجه به عدم وجود روش‌های درمانی مؤثر برای درمان سرطان پستان تصمیم گرفته شد که یک سیستم ترکیبی ایجاد شود تا به درمان هرچه بهتر این بیماری نزدیک‌تر شویم.
وی افزود: این سیستم با استفاده از واکسن سلول دندرتیک بارگیری شده با لیزات تومور به همراه نانوذرات کیتوزان-لاکتات بارگیری شده با مولکول‌های siRNA ضد مولکول CD۷۳ طراحی شده است. این سیستم ترکیبی جهت درمان موش‌های مبتلا به سرطان پستان مورد ارزیابی قرار گرفته است.
به گفته جدیدی نیارق، مطالعات آزمایشگاهی در فاز حیوانی حاکی از این است که استفاده از نانوذرات بارگیری شده با مولکول‌های siRNA منجر شده میزان مهار پاسخ‌های ایمنی ضد تومور در ریزمحیط تومور کاهش یابد.
وی عنوان کرد: در نتیجه این امر واکسن سلول‌های دندرتیک توانسته‌اند با کارایی بیشتری پاسخ‌های ایمنی ضدتومور را تحریک کند. در مجموع این روش درمان ترکیبی به طور مؤثری رشد سرطان پستان در موش‌های آزمایشگاهی را کاهش داده است.
مجری این طرح تحقیقاتی افزود: همچنین طبق نتایج حاصل شده این درمان ترکیبی توانسته حتی در برخی موش‌ها تومور ایجاد شده را به طور کامل پاک‌سازی کند. علاوه بر این، درمان ترکیبی به صورت قابل توجهی طول عمر موش‌ها را افزایش داده است. درعین‌حال، بایستی خاطرنشان کرد که درمان ترکیبی پیشنهادی هیچ اثر جانبی نیز بر روی موش‌ها به جا نگذاشته است.
وی افزود: با توجه به این نتایج مثبت، امید می‌رود که پس از انجام مطالعات گسترده در کارآزمایی‌های بالینی و تأیید کارایی این روش در انسان، بتوان از این روش درمان ترکیبی در درمان سرطان پستان استفاده کرد.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های فرهاد جدیدی نیارق- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز- دکتر فاطمه اطیابی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران- علی رستگاری- دانشجوی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران- و همکارانشان است.
نتایج این کار در مجله Journal of Controlled Release با ضریب تأثیر ۷/۴۴۱ (جلد ۲۴۶، سال ۲۰۱۷، صفحات ۴۶ تا ۵۹) به چاپ رسیده است.
