در کاهش اخیر قیمت نفت اوپک بیتقصیر است
براساس تحلیل بنده، آنچه اکنون در بازار در حال اتفاق افتادن است (که پیشتر نیز پیشبینی آن را کرده بودم) هیچ ارتباطی به اوپک ندارد و تماما مربوط به پایان دوران عملیات حمایت امریکا از قیمت در بازار نفت است که در دوران ریاستجمهوری اوباما و با بودجه عربستانسعودی انجام میشد.
هر چند از نگاه بنده، عربستان با توجه به جایگاهی که در بازارهای فیزیکی و مالی برای خود ایجاد کرده بود این امکان را پیدا کرده بود که پیش از نهایی شدن توافق کاهش تولید و با پالایش نفت انبار شده خود در امریکا (از طریق پالایشگاه موتیوا امریکا که نیمی از سهام آن دراختیار آرامکوست و بهزودی شرکت ملی نفت عربستان مالک تمام آن خواهد شد) تقلب خود را انجام دهد.
به عبارت دیگر، کاهش تولید نفت عربستانسعودی بیشتر از اینکه جنبه واقعی داشته باشد، ظاهرسازانه بوده است.من معتقدم که از سال 2009 به بعد دولت اوباما بسیار هوشمندانه و عامدانه و با استفاده از پول عربستان اقدام به مهندسی قیمت و ایجاد حباب در بازار کرد.
بنده در اواخر سال 2011 در تهران پیشبینی کردم که براساس تحلیلهای انجام شده هنگامی که سیالیت دلاری بانک مرکزی امریکا پایان یابد قیمت نفت به سطح 45 تا 50دلار در هر بشکه خواهد رسید که همینگونه نیز شد.
گفته میشود که علاج قیمتهای بالا، قیمتهای بالاست (بدین معنا که افزایش قیمت به معنای بالا رفتن سود و ایجاد جذابیت برای جذب سرمایه بیشتر است که در نتیجه منجر به افزایش تولید یک کالا و پایین آمدن قیمت میشود) و حباب دستکاری شده قیمت نفت، امکان تامین مالی صنعت جدید نفت شیل امریکا را فراهم کرد که ایالاتمتحده را از وابستگی به نفت عربستان رها کرد. این نکته را باید درنظر داشت که برای نخستینبار نیست که امریکا چنین سیاست منعطفی را در پیش میگیرد.
پس از شوک نفتی سال 1973، امریکا شاه ایران را مجاب کرد تا قیمتهای نفت را در سطح بالاتر از 12دلار در هر بشکه نگه دارد، چراکه در آن سطح قیمت، ایالاتمتحده و بریتانیا قادر به استفاده از پترودلار برای تامین مالی پروژههای تولید نفت پرهزینه جدید و در نتیجه تامین مجدد امنیت انرژی خود بودند.
درنهایت بنده برای چندینبار پیشبینی افت قیمت در بازار را کرده بودم مگر اینکه کاهش تولید جدی و موثری توسط کشورهای اوپک و غیراوپکیها وجود داشته باشد که تولیدکنندگان نفت شیل امریکا نتوانند جای آن را پر کنند. هر چند به نظر من باتوجه به پارادایم رقابتی شدید روی نفت به عنوان یک کالا، ایجاد اجماع درراستای انجام چنین توافقی غیرممکن است.
*کریس کوک رییس اسبق بورس نفت لندن