۱۰۱برج، سوار بر گسلهای پایتخت
101ساختمان بلندمرتبه پایتخت در معرض خطر مستقیم گسلها قرار دارند. این خبری است که دیروز پیروز حناچی، معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و مسکن در همایش «طرحهای توسعه شهری از ایده تا عمل» اعلام کرد.
پیش از این اعلام شده بود که 270 برج در شهر تهران از ایمنی لازم برخوردار نیستند و در برابر حوادثی همچون آتش و زلزله بهشدت آسیبپذیر هستند. در همین حال، تهران 13 گسل اصلی و شناخته شده دارد و بسیاری از ساختمانهای بلندمرتبه شهر ازجمله برج میلاد نیز روی این گسلها ساخته شدهاند. به گفته کارشناسان، گسل پردیسان فعالترین گسل تهران است و بلندترین برج تهران روی آن بنا شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، مشکلات طبیعی و غیرطبیعی شهر تهران آنقدر زیاد شده که 72 نفر از نمایندگان مجلس در نامه به رهبری خواستار پیگیری انتقال پایتخت شدند. هر چند براساس مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام تا سال 1404 پایتخت باید از شهر تهران به نقطه جدیدی منتقل شود اما تاکنون اقدام خاصی در این خصوص صورت نگرفته است.
اما بعد از حادثه پلاسکو شاهد هستیم که هر روز همایش و سمینارهای مختلفی برگزار شده و در آن نسبت به مشکلات شهر تهران هشدار میدهند. براساس این گزارش، حناچی درباره طرح جامع شهر تهران نیز توضیحاتی ارائه کرد و با اشاره به اینکه نخستین طرح جامع مربوط به اواخر دهه 40 است، گفت: خروجی آن طراحی شبکه معابر فعلی، طراحی 22 منطقه و مشخص کردن حریم تهران تا سال 47 است که چیز زیادی از آن طرح باقی نمانده است.
وی با طرح این سوال که آیا برنامهها و طرحهای تفصیلی به سرانجام رسیده است یا نه، گفت: قرار بود هر اقدامی در شهر تهران را با سند بالادستی مطابقت دهیم و متاسفانه پایش دقیقی صورت نگرفته و با اینکه شهر تهران ازجمله کلانشهرهایی است که سرمایهگذاری خوبی در حوزه زیرساختهای اطلاعاتی صورت گرفته اما اگر این اطلاعات در دسترس نباشد، قدرت تصمیمگیری نخواهیم داشت.
حناچی مصداق برخی اقدامات کمیسیون ماده 5 را «خروج از ریل» خواند و گفت: کمیسیون ماده 5 وظیفه منعطف کردن طرحها و رفع موانع اجرایی را برعهده دارد و در دورههایی از ریل خارج شده است. بهعنوان مثال، در مساله بلندمرتبهسازی، تعداد زیادی ساختمان بلندمرتبه بیش از 12 طبقه داریم که تعداد زیادی از این ساختمانها حد فاصل معابر 6 تا 21متر ساخته شدهاند که این مساله تهدید است ضمن آنکه عمده این ساختمانها نیز در سه منطقه شهری ساخته شده است.
وی با بیان اینکه تقریبا در پایین خیابان انقلاب ساختمان بلندمرتبه نداریم، گفت: 101 ساختمان بلندمرتبه در معرض خطر مستقیم گسلهای شناخته شده تهران هستند که این مساله نه فقط در تهران بلکه در شهرهای اطراف تهران همچون مشاء و... اتفاق افتاده و گویا در یک برهه سوئیچ مانیتورینگ کشور را خاموش کردهاند.
معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه تهران براساس طرح جامع باید به شهری سبز و روان تبدیل میشده است، گفت: متاسفانه به اسناد بالادستی تهران پایبند نبودند و باید بازبینی در این مسائل صورت گیرد.
عظیمترین پروژه احیای بافت فرسوده
محسن هاشمی، مدیرعامل سابق شرکت مترو تهران و معاون توسعه دانشگاه آزاد که در این همایش حاضر بود، نیز از تجمیع دانشگاههای آزاد در یک سایت درراستای حل مشکل بافت فرسوده خبر داد. با توجه به اینکه در شهر تهران 3268 هکتار بافت فرسوده تمامعیار وجود دارد که معادل 5.3درصد از وسعت کل شهر و 22درصد پلاکها و پارسلها را به خود اختصاص داده است، بنابراین هر اقدامی در جهت کاهش بافت فرسوده میتواند اقدام مهمی در این زمینه باشد.
هاشمی درخصوص تجمیع ساختمانهای دانشگاه آزاد توضیحات بیشتری ارائه کرد و گفت: ما در تهران 80ساختمان پراکنده داریم و قرار شد در مرکز تهران با فروش ساختمانهایمان بارگذاری داشته باشیم و سایت دانشگاهی تهران مرکز را دایر کنیم که مطالعات این موضوع انجام شده و چند منطقه نیز پیشنهاد شده و امیدواریم با خرید بافتهای فرسوده، ساختمانهای دانشگاهی را آنجا دایر کنیم و اگر شهرداری کمک کند، میتوانیم این مهم را محقق کنیم.
مدیرعامل سابق شرکت مترو تهران افزود: این پروژه یکی از عظیمترین پروژههای احیای بافتهای شهری است که میتوانیم بافت فرسوده را با بارگذاری شدید به منطقه اداری–تجاری تبدیل کنیم و درآمدهای کسب شده را نیز صرف احیای بافت فرسوده کنیم.
مدیرعامل سابق شرکت مترو تهران با بیان اینکه متوسط عمر شهرداران دو سال بود اما قالیباف رکورد عمر شهرداران را دارد، گفت: میبینیم که مشکلات بارگذاری در شهر روز به روز افزایش مییابد و باوجود سرمایهگذاریهای زیادی که صورت گرفته، جای زندگی برای مردم سختتر شده و در شرایطی هستیم که باید به سمت خردجمعی و آرامش در تصمیمگیری برسیم و نباید بدون مطالعه کافی تصمیمگیری کنیم.
هاشمی با بیان اینکه نباید مطالعات صوری باشد و برای پروژهها مطالعات مشخص ترتیب دهیم، گفت: خرد جمعی، آرامش در تصمیمگیری، درآمد پایدار که منجر به توسعه پایدار میشود، دیگر ویژگیهایی است که باید در مدیریت شهر به آن توجه شود.
وی افزود: متاسفانه شاهد هستیم طرحهای توسعهیی در تهران به خصوص در حوزه حمل و نقل بیشتر بر پایه سعی و خطاست و تنها یک بار مطالعه کلی درخصوص تقاضای سفر در مبدا و مقصد آن هم قبل از انقلاب انجام شده که مسوولان به جای انجام مطالعه جدید، اطلاعات قبلی را بهروز رسانی و تعمیم میدهند که این درست نیست چراکه در مطالعات باید با مردم صادق باشیم و بهگونهیی عمل کنیم که مردم احساس نکنند مطالعات را طوری مینویسیم که به هدف خود برسیم و این میشود که نتیجتا پروژههای شهری دچار مشکل میشود. 90درصد سرمایهگذاریها در حوزه ساخت و ساز شهر تهران در جاهایی انجام شده که نباید باشد و این مساله سبب بههم ریختن طرحهای شهری شده است.
شوراها قدرت لازم برای نظارت ندارند
احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران نیز در این همایش با بیان اینکه توسعه تهران الگویی نداشته است، گفت: متاسفانه در این بیبرنامگی توسعه، شهر تهران اصالت خود را تقریبا از دست داده و مسوولان طی سالهای اخیر به جای آنکه از ظرفیتهای ویژه این شهر استفاده کنند آن را به سمت نابودی سوق دادهاند.
وی با بیان اینکه شهر تهران به پشتوانه تاریخچه و پیشینه خود یک شهر مدنی است که باید به مدنیت آن احترام گذاشت، گفت: تنها 20درصد از طرحهای جامع اجرایی شده و اسناد بالادستی این شهر رعایت نشده، به عنوان مثال در سندها اولویت به حمل و نقل و بهخصوص حوزه ریلی داده شده اما جای سوال است که چرا باوجود این تاکید، اولویت به ساخت پل دو طبقه صدر داده میشود و دو طبقه کردن صدر چقدر به حل مشکلات کمک کرده است.
به گفته وی، در قانون شوراها شاهد مقاومت دولت هستیم بهگونهیی که هر بار قانون شوراها به مجلس رفت، از اختیاراتش کاسته شد و دولت نیز مایل نیست که بخشی از اختیاراتش را در اختیار پارلمانهای محلی قرار دهد و این مقاومت در همه دولتها دیده شده، حتی در دولت احمدینژاد که خودش محصول شورا و شهرداری بود نیز این مقاومت بیشتر از قبل بود و تنها مدیریت کتابخانهها را به مدیریت شهری دادند که بعد هم آن را پس گرفتند! عملا شورا امکان نظارت ندارد، چراکه ما تنها میتوانیم به شهرداری تذکر داده یا از او سوال بپرسیم اما اگر قانع هم نشدیم، راهی نداریم.
طرح جامع شهر تهران ناتمام است
محمد سالاری رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران نیز در این همایش از عدم تحقق 80درصدی اهداف طرح جامع و تفصیلی خبر داد.
وی با بیان اینکه طرح تفصیلی و جامع بهعنوان قانون اساسی یک شهر است اما مغفول مانده بود، گفت: ساختمانهای زیادی روی گسلهای مختلف زلزله بنا شده که با یک زلزله خفیف بهطور کامل منهدم میشوند و این نشان میدهد که مدیران ما نگاه شهرسازی اصولی در تهران نداشتهاند.
سالاری با بیان اینکه 80درصد برنامه و اهداف طرح جامع و تفصیلی اجرایی نشده که همه این قصور متوجه شهرداری نیست، گفت: متاسفانه در دولتها و شهرداری، مدیران بهدنبال اجرای کارهای سختافزاری همچون ساخت پل، تونل و... که در چشم مردم است، هستند اما کارهای نرمافزاری همچون توسعه زیرساختهای اطلاعاتی، ایمنی و... همواره مغفول مانده بهگونهیی که براساس اظهارات شهردار تهران 110هزار میلیارد تومان از سال 84 تا 94 در شهر تهران صرف کارهای عمدتا سختافزاری شده که این منهای املاک و اراضی شهر تهران است که در راستای اجرای طرحهای سختافزاری واگذار شده است.