رییس‌جمهور در کانون بحران
روحانی در خوزستان وعده داد که دولت در برابر مشکلات زیست‌محیطی و ریزگردها خسته و مایوس نمی‌شود
«به مردم خوزستان قول می‌دهیم در جهت رفع مشکلات آب و فاضلاب تا پایان کوشا باشیم، دولت در کنار شماست و هیچگاه نیست که رنج و مشقت مردم، مورد توجه دولت و مسوولان نباشد.» بعد از گذشت چند از مشکلات فراوانی که برای مردم این استان ایجاد شد، رییس‌جمهور به خوزستان سفر کرد و به مردم وعده حل مشکلات‌شان را داد. ریزگردهای ازلی و بارانی که به جای خشنود کردن مردم، غصه بی‌برقی و بی‌آبی برای‌شان به بار آورد، همه اینها در دو هفته گذشته آوار شد بر سر مردم جنوب‌غربی‌ترین استان کشور، جایی که سال‌هاست آسمانش آبی نیست و مردم خاک تنفس می‌کنند. حسن روحانی، پنجشنبه گذشته همراه با هیاتی از وزرا راهی خوزستان شد تا هم همدرد مردم شود و هم اراده جدی دولت را برای حل فوری مشکلات خوزستان و رفع اولیه‌ترین نیازهای مردم این استان نشان دهد. هجوم ریزگردها به خوزستان و باران بعد از آن، باعث قطعی مداوم برق در ١٠ روز گذشته شده است، تا آنجا که خیلی از روزهای هفته در خوزستان مدارس و ادارات تعطیل و نیمه تعطیل شدند. آنهایی هم که تعطیل نبودند با قطع ناگهانی برق، قادر به انجام دادن کاری نبودند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، روحانی در این سفر یک روزه همراه با وزیر نیرو، اطلاعات، کشور، نفت، جهاد کشاورزی، تعاون، کار، معاون اجرایی و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست، سخنگوی دولت، از یک کانون ریزگرد در شهرستان کارونِ اهواز و از روند شست‌وشوی مقره‌ها در پست ٢٣٠ کیلو ولت کوی مهدیس اهواز دیدن کرد. براساس برنامه‌ریزی وزارت نیرو ١٢٠ گروه از سراسر کشور به استان خوزستان عزیمت کردند تا به صورت ضربتی شست و شوی مقره‌ها را انجام دهند. مقرر شد در مرحله اول نقاط حساس به تعداد ٨٠ تا ١٠٠ هزار مقره را تا اردیبهشت ماه آینده شست و شو دهند. همچنین قرار است در یک بازه زمانی میان مدت (هشت ماه تا یک سال) تمامی مقره‌های موجود شبکه برق استان خوزستان تعویض شوند.
همچنین مقرر شده هر ٢ ماه یک بار مقره‌ها شست و شو شده و تعداد آنها هم از ٣ به ٢٠ افزایش یابند. رییس‌جمهوری در این بازدید بر ضرورت آمادگی و تامین شرایط و تجهیزات لازم برای استفاده در شرایط اضطرار و غیر مترقبه برای عدم ایجاد مشکل برای مردم استان، تاکید کرد. رییس‌جمهوری در بدو ورود به فرودگاه اهواز ضمن ابراز خوشحالی از اینکه «امروز میهمان مردم عزیز، مقاوم، دلاور و صبور استان خوزستان» است، گفت: از آغازین روزهایی که استان و اهواز با مشکل ریزگردها که با مشکلات متعدد دیگر همراه و منجر به قطعی آب، برق و ارتباطات شد، دولت برای رفع این مشکلات و جلوگیری از تکرار آن، برنامه‌ریزی کرده و اقدامات لازم را انجام داده است. روحانی با بیان اینکه «در اهواز جلسه ویژه‌ای در راستای حل مساله ریزگردها تشکیل و نتایج آن به اطلاع مردم خواهد رسید»، گفت: اعتراف می‌کنیم که امکانات ما محدود است ولی نه می‌ترسیم و نه اینکه ناامید می‌شویم. امروز به مردم اهواز اعلام می‌کنیم بر اساس گزارش وزیر نیرو و شرایطی که پیش‌بینی شده، دیگر شاهد قطعی آب نخواهند بود و تلاش‌های زیادی هم برای رفع مشکل قطعی برق در حال انجام است.
در زمینه حل و فصل مشکل ریزگردها هم اقدام و عمل در راستای اجرای طرح‌ها در داخل و رایزنی‌های بین‌المللی، در حال انجام است. به مردم عزیز اهواز و خوزستان اعلام می‌کنم که دولت در کنار شماست و هیچگاه نیست که رنج و مشقت مردم، مورد توجه دولت و مسوولان نباشد. خدا شاهد است که مثل احیای دریاچه ارومیه به دنبال هامون، جازمون، شادگان و هورالعظیم هم بوده‌ایم. روحانی همچنین در خصوص انتقال آب گفت: خشکسالی و به تعبیر برخی هم در اختیار نذاشتن حقابه علت به وجود آمدن چشمه‌های خاک در داخل خوزستان است. با ملت ایران تعارف نداریم و حرف دوپهلو نمی‌زنیم. در سفر اول خود به خوزستان گفتم در حد آب آشامیدنی فقط منتقل می‌شود که تا آخر پای این حرف می‌ایستیم. وقتی برای خوزستان مشکلی پیش می‌آید؛ جای مچ‌گیری نیست بلکه باید دستگیری کنیم و همه باید برای حل مشکلات به صحنه وارد شویم. امیدوارم این مشکلی که برای مردم خوزستان پیش آمده برای آینده بهتر با تصمیمات بهتر نقطه عطفی شود.
تنش آبی در خوزستان
انتقال آب از سرشاخه‌های کارون از نگرانی‌های اصلی ما است... دولت هیچ طرح انتقال آبی را انجام نداده است... هیچ طرح انتقال آبی خارج از بحث آب شرب از کارون انجام نخواهد شد... سازمان حفاظت محیط زیست با تخلفات وزارتخانه‌های نفت و نیرو مقابله کند... این سخنان بعضا ضد و نقیض، سخنان مهمانان و میزبانان است درباره اوضاع بغرنج خوزستان. نماینده اهواز می‌گوید نگرانی اصلی ما انتقال آب از سرشاخه‌های کارون است، سخنگوی دولت می‌گوید هیچ انتقال آبی در دولت یازدهم از کارون انجام نشده، وزیر نیرو می‌گوید دولت هیچ انتقال آبی در کشور انجام نداده، نماینده دیگر این استان می‌گوید سازمان محیط زیست با تخلفات وزارتخانه‌های نیرو و نفت مقابله کند. مردم می‌گویند آب کارون را منتقل نکنید، کشاورزان‌مان آب ندارند، دیگر نمی‌توانیم چیزی بکاریم، دولت می‌گوید آب منتقل‌شده فقط برای شرب است.
استاندار خوزستان می‌گوید معضل آب و فاضلاب یکی از مشکلات اصلی خوزستان است، دولت توجه بیشتری داشته‌باشد. رییس‌جمهور می‌گوید ما نگران مشکلات نیستیم، زیرا در هر نقطه‌ای مشکل پیش می‌آید، ما باید با برنامه‌ریزی و اقدامات خود درصدد رفع این مشکلات به صورت جدی باشیم. مردم اما تا رفع مشکلات مختل‌کننده زندگی‌شان چون بی‌برقی و آب لوله‌کشی و فاضلاب، از نگرانی درنمی‌آیند. آنها دیگر مشکل آلودگی هوا را انگار از یاد برده‌اند تا وقتی آب لوله‌کشی‌شان سراسر گِل است و آلودگی. وقتی برقی وجود ندارد که زندگی را بگذرانند، سال‌ها ریزگرد نفس کشیدن را از یاد می‌برند. بر اساس تخصیص دولت در هفته گذشته، ٣٠٠ میلیارد ریال برای مهار ریزگردها در کوتاه‌مدت در دولت تصویب شده و به وزارت جهاد کشاورزی برای اجرا ابلاغ شده است. رسیدگی به ٣٠ هزار هکتار کانون فوق بحرانی در شرق اهواز و تالاب هورالعظیم از میان ٣٠٠ هزار هکتار نقطه بحرانی استان در دستور کار قرار گرفته است که می‌شود یک دهم نقاط بحرانی. البته با احتساب کانون‌های فرسایش بادی و بیابان‌ها به بیش از ٨٠٠ هزار هکتار می‌رسد، اما وزیر نیرو اعلام کرده علت وقوع پدیده ریزگردها انتقال آب نیست، بلکه خشکسالی است. محمدرضا چیت‌چیان به صراحت بیان کرده در دولت یازدهم هیچ‌گونه طرح انتقال آبی صورت نگرفته است.
او در این خصوص گفت: وزارت نیرو برای طرح مقابله با ریزگردها چند برنامه دارد؛ رهاسازی آب در تالاب‌ها به ویژه تالاب‌های هورالعظیم و شادگان یکی از این برنامه‌هاست. سالانه ٩٠٠ میلیون متر مکعب آب برای تالاب هورالعظیم مشخص شده. در سال آبی٩٤- ٩٣ نزدیک به یک میلیارد و ٨ میلیون متر مکعب آب در تالاب یاد شده رهاسازی شد و از خشکی کامل درآمد. در سال آبی٩٥- ٩٤ نیز حدود یک میلیارد و ٨٠٠ میلیون متر مکعب آب از طریق کرخه و در سال جاری تا به امروز نیز یک میلیارد و ٣٥٠ میلیون متر مکعب آب در تالاب هورالعظیم رهاسازی شد. براساس نقشه‌های هوایی، در حال حاضر بیش از ٧١ درصد از کل سطح هوالعظیم از آب پوشیده شده است.
او همچنین به تالاب شادگان اشاره کرد و گفت: سطح آب تالاب شادگان حدود ٦٠ درصد است اما قبول دارم که این میزان از طریق آب کارون و زه‌آب نیشکر بوده است اما بالاخره آب وارد شده و بیش از ٥٠ درصد از منشا گرد و خاک مراتع و زمین‌های کشاورزی بودند. از سوی دیگر، متعهد شدیم آب مورد نیاز برای کاشت نهال و درختکاری را تامین کنیم که این امر در حال انجام است. دو سد سلولی هم قرار است در آبادان و خرمشهر احداث شود که اعتبارات مورد نیاز تامین شده. در این طرح قرار است از ورود آب دز به بهمنشیر جلوگیری و به یک مخزن و مجرای آب شیرین تبدیل شود. در این طرح، تمام نخلستان‌های آبادان و خرمشهر احیا می‌شوند.
انتقال آب کارون به یک میلیارد متر مکعب نمی‌رسد
انتقال آب کارون به استان‌های دیگر، بحثی است که خوزستانی‌ها چند سال است با آن درگیرند. وزیر نیرو که صراحتا اعلام کرد هیچ انتقال آبی جز آب شرب از کارون صورت نمی‌گیرد، ادامه داد: از ٢٠ سال گذشته تاکنون تنها انتقال آبی که انجام شد تامین آب شرب برای استان قم و چند شهر استان مرکزی بود که آن‌هم در مجموع ١٨٠ میلیون متر مکعب است و هر آنچه تاکنون در طول دو دهه اخیر انجام شده به یک میلیارد متر مکعب نمی‌رسد.
رییس‌جمهور بر نمی‌تابد جز آب شرب منتقل شود
سخنگوی دولت، از دیگر حاضران تیم دولت در خوزستان بود. نوبخت هم با تاکید بر عدم اجرای انتقال آب جز برای شرب در خوزستان گفت: رییس‌جمهور در سفر نخست خود به خوزستان در مورد بحث آب اعلام کرد که به هیچ‌وجه جز آب شرب هیچ آبی از سرشاخه‌ها منتقل نخواهد شد. طرح ٥٥٠ هزار هکتاری هیچ مشکل اعتباری ندارد. رییس‌جمهور در خوزستان تعهداتی به میزان ١٦٠٠ میلیارد تومان به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ابلاغ کرد که اکنون ١٠٠ درصد این اعتبارات برای برطرف شدن مشکلات خوزستان پرداخت شده است. رییس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه برای ١٨ طرح ١٩٤ میلیارد تومان و برای طرح‌های آب و برق خوزستان ١٧٤ میلیارد اختصاص یافت، گفت: تصمیم رییس‌جمهور در خصوص عدم انتقال آب به جز در موارد شرب در هیات وزیران ابلاغ و به عنوان یک مصوبه تلقی شد.
کانون‌های بحرانی مرتع و تالاب بودند
استاندار خوزستان به کانون‌های بحرانی ریزگردها که زمانی مرتع و تالاب بودند اشاره کرد. غلامرضا شریعتی در این خصوص گفت: اغلب کانون‌های ریزگرد در خوزستان پیش از این مرتع، تالاب و زمین کشاورزی بود. بر اساس گزارش‌های دریافت شده از سوی مراجع معتبر، ١٣٠ هزار هکتار اطراف شهر اهواز و ٥٠ هزار هکتار نیز در منطقه هور العظیم جزو کانون‌های فعال ریزگردها محسوب می‌شوند. تغییرات اقلیمی، خشکسالی و عوامل انسانی همچون طرح‌های عمرانی، سدها و بندهای کارشناسی نشده، عمده‌ترین عوامل تشدید معضل گرد و غبار در خوزستان هستند. شاید در روز بازدید رییس‌جمهور از اهواز و شهرهایش، ریزگردی وجود نداشت، اما حضور رییس‌جمهور در اهواز هم باعث تاثیر باران بر قطعی برق نشد. بارش باران در بعدازظهر پنجشنبه موجب قطع برق مناطقی از کلانشهر اهواز شد.
