پیشنهادهای مفید برای افراد مبتلا به دیابت
دیابت به معنی افزایش میزان قندخون است که در اثر کاهش میزان انسولین یا مقاومت در برابر انسولین ایجاد میشود. انسولین هورمونی است که برای کنترل میزان قند خون توسط پانکراس ترشح میشود.
در انتخاب کربوهیدراتها دقت کنید
دیابت به معنی قطع مصرف کربوهیدراتها نیست. کربوهیدراتهایی انتخاب کنید که در بدن به آهستگی تجزیه شده و در نتیجه پیوسته و آرام انرژی تولید کنند. به دنبال غلات کامل، حبوبات، مغزهای گیاهی و سبزیجات و میوههای تازه باشید. حتی میتوانید میوههای شیرین را نیز مصرف کنید. مساله مقدار مناسب مصرف کربوهیدراتها در هر وعده غذایی است. متخصص تغذیه میتواند به شما کمک کند مقدار کربوهیدرات مناسب خود را تعیین کنید.
اگر لازم است وزن کم کنید
آرام شروع کنید. اگر اضافه وزن دارید، کاهش تنها چند کیلو گرم وزن میتواند به توانایی بدن در استفاده از انسولین کمک نماید. کاهش قند خون و بهبود فشار و چربی خون نیز موثر است. همچنین با این کار انرژی بیشتری خواهید داشت. سعی کنید بیشتر از کالری که مصرف میکنید، بسوزانید. برای شروع مصرف چربیها و کالریهای موجود در برنامه غذایی مانند چیپس و سرخ کردنیها را کاهش دهید.
به مقدار کافی بخوابید
خواب خیلی زیاد یا خیلی کم اشتها را افزایش داده و میل شدید به غذاهای پرکربوهیدرات ایجاد میکند که این منجر به اضافه وزن میشود و خطر عوارضی مانند بیماری قلبی را افزایش میدهد. بنابراین هفت یا هشت ساعت در شب بخوابید. اگر وقفه تنفسی در حین خواب (آپنه) دارید، درمان آن به بهبود کیفیت خوابتان کمک کرده و قند خونتان را پایین میآورد.
فعالیت داشته باشید
ورزش یا فعالیتی که دوست دارید انتخاب کنید، پیادهروی، دوچرخهسواری یا حتی درجا زدن در حالی که با تلفن صحبت میکنید، همه فعالیتهای مناسبی هستند که با انجام آنها به مدت نیم ساعت در روز خطر بیماریهای قلبی و عروقی، کلسترول، فشار خون و اضافه وزن را کاهش میدهید. اگر لازم است به تدریج فعالیتتان را زیاد کنید. ورزش استرس را نیز آرام کرده و به کاهش نیاز به دارو در افراد دیابتی کمک میکند.
هر روز بر قند خون خود نظارت کنید
نظارت روزانه بر میزان گلوکز خون به شما کمک میکند از بروز عوارض بعدی و خطرناک دیابت جلوگیری کنید یا آنها را تحت کنترل در آورید. همچنین با نظارت بر قند خون متوجه میشوید چگونه غذاها و فعالیتها بر بدنتان تاثیر میگذارند و برنامه درمانی تان موثر است یا نه. پزشک میتواند با تعیین هدف بر اساس رسیدن گلوکز به مقدار مشخص، به شما کمک کند. هر قدر به هدف نزدیکتر شوید حالتان بهتر میشود.
استرس خود را مدیریت کنید
وقتی به دیابت مبتلا میشوید استرس ممکن است موجب افزایش سطح قند خون شود. برای رهایی از استرسهای روانی یا فیزیکی باید تکنیکهای غلبه و مقابله را یاد بگیرید. تکنیکهای آرامسازی (ریلکسیشن) مانند تمرینات تنفس، یوگا و مدیتیشن به ویژه اگر دیابت نوع ۲ دارید، میتوانند به شما کمک نمایند.
مصرف نمک را کاهش دهید
کاهش نمک دریافتی به کاهش فشار خون و محافظت از کلیهها کمک میکند. تنها نمک نیاوردن سر سفره کافی نیست، بیشتر نمک مصرفی در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا از طریق غذاهای فراوری شده دریافت میشود. تا جایی که میتوانید از غذاهای تازه استفاده کنید. برای چاشنی به جای نمک و سس آماده از گیاهان معطر و ادویه در هنگام پخت غذا استفاده کنید. بزرگسالان ۵۱ ساله و بالاتر از آن و افرادی که فشار خون بالا، دیابت یا بیماری مزمن کلیه دارند باید درباره مصرف مقدار سدیم مجاز روزانه با پزشک صحبت کنند. بهطور کلی افراد مبتلا به دیابت باید کمتر از ۲۳۰۰ میلیگرم در روز مصرف کنند. ممکن است پزشک مقدار کمتر از این را به برخی افراد توصیه نماید.
دیابت و خطر بیماری قلبی
بیماری قلبی یکی از عوارض جدی دیابت است. با بررسی ABC، حواستان به این موضوع باشد: A۱C: اندازهگیری متوسط قند خون در دو تا سه ماه اخیر. ممکن است لازم باشد دو یا چند مرتبه در سال آن را ارزیابی کنید. با پزشک درباره تعیین میزان قند هدف صحبت کنید. Blood pressure: فشار خون. هدف: زیر ۸۰/۱۴۰ میلی متر جیوهCholesterol: کلسترول. هدف: ال دی ال ۱۰۰ میلیگرم بر دکا لیتر یا کمتر و اچ دی ال بالای ۴۰ میلیگرم بر دکا لیتر در مردان و بیشتر از ۵۰ در زنان، وتری گلیسیرید زیر ۱۵۰ میلیگرم بر دکا لیتر.
مراقب کبودیها و جوشها باشید
دیابت خطر عفونت و زمان فرایند بهبودی را افزایش میدهد بنابراین حتی خراشیدگیها و بریدگیهای ساده و کوچک را به سرعت درمان کنید. زخم را خوب شستوشو دهید و از کرم آنتی بیوتیک و باند استریل برای پانسمان آن استفاده کنید. اگر ظرف چند روز زخم بهتر نشد به پزشک مراجعه کنید. هر روز پای خود را از نظر وجود تاول، بریدگی، زخم، قرمزی، تورم و موارد غیرعادی بررسی کنید. پای خود را مرطوب کنید تا از ترک خوردگی پاشنه جلوگیری نمایید.
سیگار را کنار بگذارید
افراد مبتلا به دیابت که سیگار میکشند دو برابر دیگران احتمال مرگ زودرس دارند. ترک سیگار به قلب و ریههای شما کمک میکند، فشار خون و خطر سکته، حمله قلبی، آسیب عصبی و بیماری کلیه را پایین میآورد. از پزشک خود برای ترک سیگار کمک بگیرید.
ابر غذا انتخاب کنید
یک رژیم غذایی واحد برای افراد دیابتی وجود ندارد اما اصولی وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید: از ابر غذاهایی مانند توتها (بریها)، سیب زمینی شیرین، ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و سبزیجات برگی سبز بهره ببرید. برچسب روی محصولات غذایی را بخوانید و از چربیهای اشباع شده و ترانس پرهیز کنید. به جای آن مواد غذایی انتخاب کنید که چربیهای اشباع نشده تک پیوندی و چند پیوندی داشته باشند مانند روغن زیتون. در این زمینه میتوانید از راهنمایی فردی متخصص تغذیه بهره ببرید.
معاینات منظم داشته باشید
دو تا چهار مرتبه در سال به پزشک مراجعه کنید. اگر انسولین مصرف میکنید یا نیاز به کمک دارید تا میزان قند خون خود را در حد تعادل نگه دارید، باید دفعات بیشتری به پزشک مراجعه کنید. همچنین سالانه معاینه فیزیکی و معاینه چشم داشته باشید. باید از نظر سلامت چشم، عصبها و کلیه و عوارض احتمالی دیگر دیابت بررسی شوید. دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید و به اظلاع همه پزشکهایی که مراجعه میکنید برسانید که دیابت دارید.