تقابل نظامی ایران و آمریکا رخ نخواهد داد
علی بیگدلی درباره تصمیمات احتمالی ترامپ نسبت به برجام، نقش روسیه در معادله تقابل واشنگتن با تهران و احتمال وقوع درگیری نظامی میان ایران و آمریکا اظهارنظر کرده است.
این کارشناس مسائل بینالمللی در ارتباط با تصمیم احتمالی ترامپ درباره برجام اظهار کرد: «در ابتدا، باید به این نکته توجه داشته باشیم که محتویات و مفاد برجام به اندازهای دقیق نگاشته شده که کوچکترین جابهجایی و تغییر در آن، کلیت روح برجام را از میان خواهد برد. واقعیت آن است در برنامه جامع اقدام مشترک، محلی برای بازبینی وجود ندارد تا ترامپ بخواهد در آن بازبینی کند. در این میان، مسئلهای که وجود دارد، این که ترامپ درحالحاضر، بهشدت تحت فشار کانونهای قدرتی در آمریکا قرار دارد که به هر طریق ممکن خواهان اعمال نفوذ بر او در موضوع تقابل با ایران هستند. همچنانکه در ماههای گذشته نیز شاهد بودهایم گفتههایی در قالب پارهکردن، لغو و بازبینی برجام مطرح شدهاند اما ظاهر امر نشان میدهد که هیچ یک از این احتمالات نباید اتفاق بیفتد.»
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از وقایع اتفاقیه ، بیگدلی همچنین خاطرنشان کرد: «تنها مسئلهای که به شکل جدی میتوان مطرح کرد، این است که استراتژی آزاررسانی به ایران احتمالا در دستور کار اصلی ترامپ قرار خواهد گرفت. دراینزمینه، دو گروه بر ترامپ اعمال فشار میکنند؛ یکی در داخل آمریکا؛ لابیهای یهودی و دیگری در خارج؛ مانند اسرائیل و عربستان که خواهان اعمال فشار فزاینده بر ایران هستند تا در ظاهر بتوانند از نفوذ ایران در منطقه جلوگیری بهعمل بیاورند. دولتمردان ما نیز بهخوبی بر این امر واقف هستند و با احتیاط قدم برمیدارند و بهصورت منطقی به مواضع ترامپ نسبت به ایران پاسخ میدهند.
این کنش مقامات سیاسی کشور بسیار قابل تحسین و مثبت است. علاوه براین، باید به این موضوع هم اشاره داشته باشیم که در دیدار اخیر نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با ترزا می، همتای خود در انگلیس، پاسخ مناسبی به اسرائیل داده نشد. واقعیت آن است که لندن بعد از خروج از اتحادیه اروپا قصد ندارد ایران را هم از دست بدهد. در این شرایط، شاهد هستیم فقط دو جریانی که مورد اشاره قرار گرفت، خواهان لغو برجام و تقابل جدی با ایران هستند و عملا اسرائیل در واردکردن کشورهای دیگر به تقابل با تهران دست خالی مانده است.»
خارج از دیوارهای آمریکا، کسی خواهان لغو برجام نیست
این استاد دانشگاه شهید بهشتی در بخشی دیگر از سخنان خود اظهار کرد: «واقعیت آن است که امکان لغو و بازبینی برجام، در عرصه عمل ممکن نیست، حتی دولت جدید آمریکا به این نکته پی برده است که حفظ آن را باید در دستور کار قرار دهند. احتمال بسیار پایینی وجود دارد که تیم ترامپ، برجام را در تقابل اسرائیل با محور کشورهای عربی نقض کنند. با توجه به اظهارات اخیر سیاستمداران بلندپایه آمریکایی میتوان گفت آنها خواهان حفظ برجام هستند زیرا از یک سو، لغو آن در تضاد با منافع ملی آمریکا خواهد بود و ازسویدیگر، لطمه بزرگی به پرستیژ بینالمللی این کشور وارد خواهد شد. یکی از شعارهای ترامپ، بازگشت پرستیژ جهانی آمریکا بود؛ بنابراین اقدام به لغو برجام، کاملا برخلاف این موضوع است. در شرایطی که هم اتحادیه اروپا، هم تمامی قدرتهای جهانی مانند روسیه، فرانسه، انگلیس و حتی چین از حفظ برجام حمایت کردهاند، به نظر میرسد ترامپ نقض برجام را در پیش نخواهد گرفت.
در حقیقت، خارج از دیوارهای آمریکا، هیچ قدرت بینالمللیای خواهان لغو برجام نیست. دلیل این امر هم میتواند بازار 80 میلیونی ایران، زمینههای مناسب این کشور برای سرمایهگذاری و قدرت و وجهه منطقهای تهران باشد که اتحادیه اروپا و دیگر کشورها را بهسمت افزایش ارتباطات با ایران ترغیب کرده است.»
احتمال درگیری نظامی صفر است
علی بیگدلی در بخشی دیگر از سخنان خود در ارتباط با حمایتهای اخیر روسها از برجام و ایران در تقابل با مواضع ترامپ اظهار کرد: «اگر گذاری کوتاه به تاریخ داشته باشیم، برای ما نمایان میشود که روسیه کشوری نیست که بتوان به آن اعتماد کرد. هر چند این قاعده پذیرفته شده است که هر کشوری در پی منافع ملی خود خواهد بود اما روسها نشان دادهاند در گرانیگاهها کشوری نیستند که به آن اتکا کنیم. برای نمونه، روسیه در سال 1967 در ماجرای درگیری میان اسرائیل با کشورهای عرب، پیمان 30ساله نظامیای با کشورهای خط مقدم جبهه مانند مصر، لیبی، سوریه و عراق داشت اما بعد از شکست اعراب، نسبت به موضوع بسیار بیتفاوت بود و به تعهدات خود عمل نکرد؛ بنابراین میتوان گفت روسیه هیچگاه استراتژی و سیاست باثباتی نداشته است. در نتیجه، بسیار محتمل است که توافقی میان روسیه با ترامپ اتفاق بیفتد و روسها به ایران پشت کنند، هر چند در شرایط کنونی، حتی در مسئله سوریه نیز شاهد هستیم روسها به آرامی در حال نزدیکی و توافق با ترکیه هستند و به نوعی قصد دارند آنکارا را جایگزین تهران کنند.» همچنین، این کارشناس مسائل بینالمللی در ارتباط با فرضیه احتمال درگیری نظامی میان ایران و آمریکا اظهار کرد: «حتی یک درصد هم احتمال درگیری نظامی وجود ندارد. واقعیت آن است که ترامپ در مسائل داخلی، بهشدت درگیر بحرانهاست و آنچنان که رئیسجمهوری جدید آمریکا در جریان تبلیغات انتخاباتی خود گفته، رسیدگی به مسائل داخلی این کشور برای او در اولویت است؛ بنابراین بهنظر میرسد جمهوریخواهان این قصد را ندارند که کانونی جدید از بحران را در سطح جهانی برای خود ایجاد کنند و وارد تقابل با ایران شوند.»