وقتی راه غذا مسدود است
در طول روز بارها و بارها غذا و خوراکیهای مختلف را میخوریم بیآنکه حتی به انجام این کار فکر کنیم.
حالا اگر کوچکترین گرفتگیای در مسیر عبور غذا ایجاد شود، تصورش را کنید که تا چه حد این مساله آزاردهنده خواهد بود. یکی از بیماریهای دردسرسازی که پیشرفت آن باعث مسدود شدن مری و اختلال در بلع میشود، سرطان مری است. دکتر محمدجعفر فرهوش، متخصص داخلی، فوقتخصص گوارش و آندوسکوپی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، شما را با این نوع سرطان آشنا میکند.
شمالیها مستعدترند!
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم ، سرطان مری یکی از سرطانهای شایع دستگاه گوارش، در ایران محسوب میشود. این نوع سرطان، در گروه سرطانهای بدخیم قرار میگیرد و بسیاری از افراد مبتلا به آن، دیر به پزشک مراجعه میکنند که دلیل این مساله قرار گرفتن مری در پشت قفسه سینه است یعنی بیماران نمیتوانند متوجه برجستگی یا تغییر حالت در مری شوند. زمانی بیمار متوجه بروز مشکل در مری خواهد شد که قطر آن از حدود 2سانتیمتر به 12 میلیمتر میرسد. در واقع این کاهش قطر باعث گیر کردن غذا و مشکل در بلع میشود و در چنین شرایطی معمولا فرد برای بررسی به پزشک متخصص گوارش مراجعه میکند.
این نوع سرطان بیشتر در شمال کشور بویژه جنوب ساحل دریای خزر دیده میشود که میتواند با ژنتیک افراد مرتبط باشد. این سرطان بیشتر در آقایان و در سنین بالای 50 سال ایجاد میشود.
غذای مانده نخورید
به غیر از ژنتیک، دلایل زیادی میتوانند باعث ابتلا به سرطان مری شوند برای مثال، استفاده از سیگار و دخانیات یکی از عواملی محسوب میشود که افراد را مستعد ابتلا به سرطان مری میکند. همچنین افرادی که به مواد مخدر بویژه تریاک اعتیاد دارند نیز، میتوانند به این نوع سرطان مبتلا شوند. همچنین مصرف الکل، میتواند زمینه را برای ابتلا به سرطان مری، هموار کند.
کیفیت غذا یکی دیگر از مواردی است که باید به آن توجه ویژه داشت و استفاده از غذاهای مانده و بی کیفیت، میتواند زمینهای برای ابتلا به این نوع سرطان باشد. برخی از افراد میوههای رسیده و گاهی گندیده را مصرف میکنند که این مساله میتواند احتمال ابتلا به سرطان مری را افزایش بدهد. مصرف بیش از اندازه ترشیهایی که خوب نگهداری نشده باشند نیز در این زمینه نقش دارد و شانس ابتلا را افزایش میدهد.
چای لبسوز یا مری سوز؟!
برخی از افراد عادت دارند که چای را به صورت داغ مینوشند، نوشیدن چای داغ میتواند امکان ابتلا به سرطان مری را افزایش بدهد و افراد باید این عادت خود را کنار بگذارند. یکی دیگر از عواملی که میتواند در ابتلا به انواع بیماریهای گوارشی یا حتی سرطان مری نقش داشته باشد، مصرف غذاهای فستفود(Fast Food) است چون در این نوع غذاها، معمولا مواد افزودنی و نگهدارنده به کار میبرند.
به همین دلیل مصرف غذاهای فستفود باید تا جای ممکن محدود شوند. به غیر از تغذیه، چاقی و عدم تحرک نیز از مهمترین عوامل، برای ابتلا به قسمت پایین مری به سرطان محسوب میشود، به همین دلیل افراد باید علاوه بر کاهش وزن، فعالیتهای بدنی مستمر نیز داشته باشند.
درمان میشود؟
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و این مساله در رابطه با سرطان مری نیز کاملا مصداق دارد و افراد با تغییر در سبک زندگی و تغذیه خود، باید از ابتلا به این سرطان، پیشگیری کنند. چنانچه هر نوع مشکلی در گوارش به وجود بیاید افراد باید برای بررسی، سریعا به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنند تا در صورت ابتلا به بیماری، مانع از پیشرفت آن شوند. سرطان مری، علائم چندانی ندارد ولی با این حال در صورت بروز برخی علائم، نباید آنها را نادیده گرفت، برای مثال، مشکل در بلع میتواند باعث کاهش وزن شدید شود. علاوه بر این افراد مبتلا به سرطان مری، نمیتوانند براحتی غذاهای سفت را ببلعند و زمانی که به مرور تومور بزرگتر میشود، این دسته از افراد در خوردن غذاهای نرم نیز دچار مشکل میشوند.
سرطان مری به دلیل اینکه دیر تشخیص داده میشود، میتواند قسمتهای دیگر بدن را نیز درگیر کند (متاستاز)، به همین دلیل احتمال ضعف، بیحالی و ناتوانی زیاد است.
آن دسته از افرادی که در خانواده آنها زمینه سرطان وجود دارد، باید بررسیهای مختلف را معمولا بهصورت سالانه انجام بدهند و با بروز علائم مختلف، بهپزشک متخصص گوارش مراجعه کنند. برای درمان سرطان مری، پیش از هر چیز، باید تشخیص، به درستی انجام داده شود. آندوسکوپی و نمونهبرداری، راههایی هستند که میتوان با آنها، ابتلا به سرطان مری را تشخیص داد. چنانچه سرطان مری به موقع تشخیص داده شود، احتمال درمان آن وجود خواهد داشت.
برای درمان این سرطان، باید از روشهای جراحی کمک گرفت. همچنین برای فرد مبتلا ممکن است اقداماتی چون شیمیدرمانی و رادیوتراپی نیز در کنار جراحی انجام شود. در صورتی که این نوع سرطان دیر تشخیص داده شود، احتمال درمان آن نیز بسیار ضعیف خواهد بود. هنگام تشخیص دیرهنگام، درمان قطعی برای بیمار وجود نخواهد داشت در چنین شرایطی برای بیمار یک مری مصنوعی گذاشته میشود تا بتواند از آب یا غذا استفاده کند.
بعد از غذا خواب ممنوع !
گاهی کمبود برخی از ویتامینها و عناصر مهم در بدن، میتواند زمینه را برای ابتلا به سرطان مری فراهم کند. علاوه بر این عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیز میتواند در ابتلا به این سرطان نقش داشته باشد ولی این عامل به نسبت دیگر عوامل، ضعیفتر محسوب میشود. یکی از مهمترین مواردی که افراد به آن توجه کافی ندارند، دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذاست که چنین کاری میتواند باعث بازگشت اسید معده به مری شود و شانس ابتلا به سرطان مری را افزایش بدهد. به طور کلی افرادی که مشکل بازگشت اسید معده به مری را دارند، باید حتما درمان شوند چون این مساله میتواند حسابی دردسرساز شود و شانس ابتلا به سرطان مری را افزایش بدهد.
نحوه مصرف قرص نیز در پیشگیری از ابتلا به سرطان مری، بسیار مهم است و اگر قرص به صورت درست استفاده نشود، به مری آسیب وارد میکند، در نتیجه افراد باید در زمان مصرف قرص، حتما آب کافی بنوشند و از مصرف قرص بدون آب، جدا بپرهیزند. برخی از افراد عادت دارند که در زمان خوردن قرص، دراز میکشند انجام چنین کاری میتواند باعث آسیب به مری شود و افراد باید به مدت یک ساعت بعد از مصرف برخی قرصها، حتما بنشینند و از دراز کشیدن بپرهیزند.