چرخش جدی سیاست خارجی به دست ترامپ
دونالد ترامپ، رییسجمهور منتخب امریکا در نخستین مصاحبه مبسوط خود پس از پیروزی در انتخابات و در حالی که کمتر از یک هفته تا مراسم تحلیفش باقی است، سخنان جنجالبرانگیزی را مطرح کرد که موضوعات گستردهیی از سرنوشت بریتانیا پس از خروج اتحادیه اروپا گرفته تا سیاست خارجی آلمان و منسوخ شدن پیمان آتلانتیک شمالی را در بر میگرفت.
مایکل گوو، سیاستمدار محافظهکار و از اعضای پارلمان بریتانیا روز دوشنبه 16 ماه ژانویه در مصاحبهیی برای تایمز، یک ساعتی را به گفتوگو با رییسجمهور منتخب امریکا در برج ترامپ در نیویورک گذراند. برگزیت و احتمال زیاد برای امضای توافقنامههای دوجانبه میان امریکا و بریتانیا، انتقاد از سیاست مهاجرتپذیر آلمان، اشاره به ناتوانیهای ناتو از محافظت از کشورهای عضو و اظهارات تحریکآمیزی در مورد احتمال رویکرد متفاوت واشنگتن در قبال مسکو از مهمترین مسائل مطرح شده در این گفتوگو بودند.
بریتانیا زیرکانه عمل کرد
به گزارش اقصادآنلاین به نقل از تعادل ، ترامپ در گفتوگو با مایکل گوو گفت که فکر میکند اتحادیه اروپا اکنون تحت سلطه آلمان و در آستانه فروپاشی است و اقدام بریتانیا در تصمیمگیری برای جدایی از این اتحادیه، اقدامی «زیرکانه» بوده است.
رییسجمهور منتخب وعده داد بلافاصله پس از برگزیت، توافقنامهیی تجاری با بریتانیا امضا کند و گفت که کاملا درک میکند چرا رایدهندگان بریتانیایی در همهپرسی سال گذشته خروج از اتحادیه اروپا را به ماندن در این اتحادیه ترجیح دادهاند. ترامپ تصریح کرد: «به اتحادیه اروپا مینگرید و همهچیزی که میبینید، آلمان است. در عمل ابزاری برای آلمان است. به همین دلیل است که فکر میکنم اقدام بریتانیا در رها کردن این اتحادیه زیرکانه بوده است.»
رییسجمهور منتخب بر علاقه و توجهش به بریتانیا تاکید کرد و افزود، دیگر کشورها هم باید در ترک اتحادیه اروپا از بریتانیا پیروی کنند. ترامپ گفت: «بر این باورم که دیگران هم این اتحادیه را ترک خواهند کرد. فکر میکنم حفظ پیوستگی این اتحادیه آن اندازهیی که بسیاری میاندیشند، راحت نخواهد بود.» وی همچنین در پاسخ به این سوال که برای عقد توافق تجاری با بریتانیا پس از اجرای برگزیت اقدام خواهد کرد یا نه، گفت: «بهطور قطع و خیلی سریع. من یکی از طرفداران بزرگ بریتانیا هستم. به سختی تلاش خواهیم کرد تا چنین توافقی را خیلی سریع و بهطور مناسب به سرانجام برسانیم. این کار برای هر دو طرف خوب است.» ترامپ همچنین از اشتیاق خود برای دیدار با ترزا می، نخست وزیر بریتانیا پس از مراسم تحلیف که روز جمعه برگزار میشود، سخن گفت: «با ترزا می دیدار خواهم داشت. درحقیقت اگر بخواهید، میتوانید نامه را هر جا که باشد ببینید، نامهیی که او اخیرا فرستاد. دیداری را درخواست کرده بود و ما بلافاصله پس از اینکه وارد کاخ سفید شویم، دیدار خواهیم کرد. کارهایی هست که باید خیلی سریع به آنها رسیدگی کنیم.»
ترامپ و مرکل کنار میآیند؟
ترامپ در ادامه گفتوگوهای خود با گوو هشدار داد که مذاکرهکنندهیی سختگیر خواهد بود و اگر شرکت آلمانی «بی.ام.و» بر تصمیم خود برای ساخت کارخانهیی در مکزیک اصرار بورزد، تعرفه گمرکی 35 درصدی برای واردات این خودرو به امریکا در نظر خواهد گرفت. چنین اقدامی در حمایت از تولیدات داخلی، خطر اتخاذ تدابیر تلافیجویانه از سوی آلمان را در پی خواهد داشت؛ چراکه ترامپ در این مصاحبه تنها به مقابله با شرکت خودروسازی آلمانی اکتفا نکرد و انتقادهای شدیدتری را نیز مطرح کرد.
رییسجمهور منتخب امریکا تصمیمات آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان را در پذیرش پناهجویان گریزان از جنگها و درگیریها در خاورمیانه مورد نکوهش قرار داد و اعلام کرد چنین تصمیماتی ثبات اروپا را به خطر میاندازد. وی گفت: «فکر میکنم او در پذیرش همه این مهاجران غیرقانونی، همه این افراد از هر جایی که میآیند، اشتباه فاجعهآمیزی مرتکب شده است. حتی کسی نمیداند آنها واقعا اهل کجا هستند.»
وی بار دیگر در حمایت از برگزیت تاکید کرد: «مردم و کشورها، هویت خود را میخواهند و بریتانیا هویت خود را میخواهد. اما من باور دارم که اگر آنها مجبور نشده بودند همه این پناهجویان را با توجه به شمار زیاد آنها و همه مشکلاتی که وجود دارد، بپذیرند؛ فکر میکنم که شما برگزیت را شاهد نمیبودید.»
ناتو منسوخ شده، اما مهم!
رییسجمهور منتخب امریکا در مورد ناتو هم گفت، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی منسوخ شده است به این دلیل که از کشورهای عضو در مقابل حملات تروریستی دفاع نکرده، اما در عین حال این اتحاد نظامی برای وی از اهمیت ویژهیی برخوردار است. ترامپ تصریح کرد: «وقتی گفتم ناتو منسوخ شده است، با واکنشهای شدیدی مواجه شدم. منسوخ شده، به این دلیل که نمیتواند از پس حملات تروریستی بر بیاید. 2روز تمام انتقادهای شدیدی از من شد و آنگاه آنها گفتند ترامپ حق دارد.»
وی همچنین به این مساله اشاره کرد که دیگر کشورهای عضو ناتو سهم منصفانه خود را در حمایت از امریکا انجام نمیدهند. ترامپ گفت: «بسیاری از این کشورها آنچه را باید بپردازند، نمیپردازند که من فکر میکنم چنین مسالهیی بیانصافی در حق امریکاست. با همه این حرفها، ناتو بسیار برای من مهم است. 5کشور هستند که توجه و هزینهیی را که باید، برای ناتو صرف میکنند؛ تنها 5کشور. این تعداد زیادی نیست.» ناتو یا همان پیمان آتلانتیک شمالی که در 1949 میلادی امضا شد، 28 عضو دارد و هر یک از کشورهای عضو باید 2 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه دفاعی ناتو اختصاص دهند.
رییسجمهور منتخب همچنین اظهارات تحریکآمیزی در زمینه سیاست خارجی مطرح کرد و از احتمال امضای توافقنامهیی با روسیه سخن گفت که نتیجه آن لغو تحریمهای اعمالشده علیه این کشور خواهد بود. ترامپ تصریح کرد، بر این باور است که اتحاد ناتو منسوخ شده و به اصلاحات نیاز دارد: «آنها تحریمهایی را علیه روسیه اعمال کردند، بگذارید ببینیم ما میتوانیم به چند توافق خوب با روسیه دست یابیم؟! یکی از مسائل این است که من فکر میکنم تسلیحات هستهیی باید به میزان چشمگیری کاهش یابد و این قطعا بخشی از آن توافقها خواهد بود. روسیه اکنون به دلیل تحریمها آسیب شدیدی دیده است، اما من فکر میکنم اتفاقی روی خواهد داد که مردمان بسیاری از آن سود خواهند برد.»
ترامپ در میانه کمپینهای انتخاباتی و اکنون در آستانه ورود رسمی به کاخ سفید، همواره اعلام کرده که امریکا بیش از اندازه برای محافظت از متحدانش هزینه میکند و این شرایط بیانصافی در حق شهروندان امریکایی است. این اظهارات به نگرانی بسیاری از متحدان دیرینه امریکا منجر شده و در داخل امریکا هم انتقاد بسیاری از دیپلماتها و کهنهکاران سیاست خارجی را در پی داشت. پس از انتشار مصاحبه ترامپ با تایمز، فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر امور خارجه آلمان اعلام کرد که مقامهای ناتو نگران اظهارات رییسجمهور منتخب امریکا هستند. وی در بدو ورود به اجلاس وزرای خارجه اتحادیه اروپا تصریح کرد: «مقامهای ارشد ناتو در مورد اظهارات دونالد ترامپ، رییسجمهور منتخب امریکا ابراز نگرانی کردهاند. من از جلسه گفتوگو با ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو میآیم؛ ناتو نگران اظهارات ترامپ است.»