تداوم برخوردهای دوگانه بابرنامه هسته‌ای ایران

اظهارات بیست و یکم فروردین ماه سخنگوی ˈکاترین اشتونˈ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و طرف مذاکره ایران در گروه 1+5، درباره رونمایی از دستاوردهای جدید صلح آمیز هسته ای جمهوری اسلامی ایران نشان از شفافیت کامل برنامه های تهران و آگاهی دقیق نهادهای مربوط از نحوه فعالیت ها دارد. سخنگوی اشتون گفته است اعلام راه اندازی طرح های جدید هسته ای توسط مقام های ایرانی، اقدام ناگهانی نبود و این خبر نیازمند تغییر موضع گروه 1+5 نیست. گروه 1+5 شامل انگلیس، فرانسه، آمریکا، روسیه و چین به همراه آلمان آخرین دور مذاکرات خود با نمایندگان جمهوری اسلامی ایران را اوایل همین هفته در آلماتی برگزار کردند. نمایندگان این کشورها پس از پایان چهار دور مذاکره در دو روز متوالی، بر ادامه مذاکرات تاکید داشتند. همزمان با روز ملی فناوری هسته ای (بیستم فروردین ماه) معادن شماره یک و دو اورانیوم ساغند و مجتمع تولید کیک زرد ˈشهید رضایی نژادˈ اردکان افتتاح شدند. همچنین اعلام شد ایران به دانش عملی اصلاح نسل گیاهان از طریق پرتودهی، آغاز ساخت دو راکتور هزار مگاواتی و... دست یافته است. روشن است چنانچه ایران این فعالیت ها را در خفا انجام می داد، رونمایی آنها واکنش های منفی بین مخالفان فعالیت های هسته ای را بر می انگیخت و آنانی که از ˈهیچˈ، اسناد و مدارک جعلی ساخته و در غول های رسانه ای خود منعکس کرده اند، همین ها را به عنوان دلیلی برای پنهان کاری علم می کردند. با این حال، همین افراد برای تحت الشعاع قرار دادن دستاوردها و پیشرفت های جمهوری اسلامی ایران در عرصه هسته ای که با وجود همه تحریم های فنی- علمی و حتی ممانعت نهادهایی مانند آژانس بین المللی انرژی اتمی از انتقال دانش در امور صلح آمیز به دانشمندان ایرانی به دست آمده است، به راه هایی دیگری دست زدند. به نوشته بیستم فروردین ماه روزنامه آمریکایی ˈواشنگتن پستˈ، ˈیوکیا آمانوˈ مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در یک کنفرانس منع اشاعه هسته ای در واشنگتن با وجود آنکه گفت ˈهیچ مدرک آشکاری مبنی بر ادامه داشتن فعالیت های نسبت داده شده به ایران وجود نداردˈ، ولی مدعی شد فقدان شفافیت ایران باعث ایجاد شک و شبهه هایی می شود. وی از ایران خواست آنچه را ˈشک و شبهه ها درباره گذشته هسته ایˈ خواند، برطرف کند و اجازه دسترسی کامل به تاسیسات و اسناد و نیز دانشمندان دخیل در فعالیت های نسبت داده شده به ایران را بدهد. بخشی از گفته های او موضوع بازدید از تاسیسات غیرهسته ای و دفاعی پارچین را شامل می شد. پیش از این ایران به طور داوطلبانه دو بار امکان حضور بازرسان آژانس در آن مکان و نمونه برداری های لازم را فراهم آورده است که آنان برخلاف ادعاهای آمریکا مبنی بر وجود فعالیت های هسته ای در پارچین، هیچ نشانه ای از اقدام های نسبت داده شده نیافتند. با این حال، ایران به دلیل اصرارهای یک سال اخیر آژانس برای بازدید از پارچین آن هم در شرایطی که کشورهایی مانند انگلیس و فرانسه به دلیل لزوم محرمانه ماندن دستاوردها و اطلاعات نظامی خود، مجوز حضور بازرسان در اینگونه تاسیسات خود را صادر نکرده اند، آمادگی خود را برای حل موضوع در قالب یک مدالیته اعلام کرده است. تهران با مد نظر قرار دادن مدالیته سال 1386 یا سند INFCIRC/711 که طی آن پرونده 6 موضوع ادعایی باقیمانده برای همیشه بسته شد، می خواهد مانع از تکرار بازرسی های غیرقانونی از مجموعه تاسیسات دفاعی خود شود و همچنان به مذاکرات خود با آژانس برای تعیین ساز و کارهای آن ادامه می دهد. از سوی دیگر، در کنگره آمریکا پیش نویس طرح جدید تحریم های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران آماده شده است. البته ذکر شدن موضوع های سیاسی مانند برگزاری انتخابات آزاد در این پیش نویس، حاکی از تمرکز آمریکا بر انتخابات ریاست جمهوری آتی در ایران است. به این ترتیب آمریکا از هم اکنون اقدام های علنی و رسمی خود را برای تاثیرگذاری بر انتخابات آتی آغاز کرده است. تلاش کنگره آمریکا برای تداوم راهبرد اعمال تحریم، در شرایطی رخ می دهد که افرادی مانند ˈجان کریˈ وزیر امورخارجه جدید آمریکا، در پایان سومین سفر خود به خاورمیانه و در حضور ˈبنیامین نتانیاهوˈ رییس کابینه رژیم صهیونیستی، بار دیگر از مذاکره با ایران دم زده است. گفته های او درباره اینکه ˈایران نباید به سلاح هسته ای دست پیدا کند و به سلاح هسته ای هم دست نخواهد یافتˈ، در حقیقت ناشی از چند مورد است. آمریکا اطمینان دارد در زمان حاضر تهران سلاح هسته ای در اختیار ندارد و برخلاف همه ادعاها که غرب و آمریکا پرچمدار آنها هستند، به آن مرحله نیز نزدیک نیست؛ وگرنه چگونه وزیر امورخارجه آمریکا می تواند با چنین اطمینانی از دست نیافتن ایران به سلاح هسته ای دم بزند آن هم در شرایطی که از ادامه مذاکره سخن می گوید؟! از سوی دیگر، روشنگری های مسئولانی مانند هیات مذاکره کننده هسته ای در نشست های مختلف درباره جایگاه تاکیدهای مداوم رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره حرام بودن تولید، ذخیره سازی و استفاده از سلاح هسته ای در نظام جمهوری اسلامی نیز نمی تواند چندان بی تاثیر باشد. البته تاکید کری بر امکان بکارگیری راه های دیگر، نوعی اطمینان بخشی به مقام های صهیونیستی بود که طی آن چند روز میزبانی هیات آمریکایی را بر عهده داشتند. البته انتقادهای مقام های صهیونیستی از جمله ˈآویگدور لیبرمنˈ وزیر سابق امورخارجه و رییس کمیته نظامی و امور خارجه در کنست رژیم صهیونیستی، از مذاکرات آلماتی2 نیز نشان از نارضایتی آنان از روند مذاکرات داشته است. به نظر لیبرمن طی این دور مذاکرات، ˈغرب به طور غیررسمی ایران هسته ای را پذیرفته استˈ و ˈاین پذیرش به معنی این است که ایران تا اواخر سال جاری خواهد توانست بمب هسته ای بسازدˈ. اینگونه ادعاهای مقام های رژیم صهیونیستی، سران آمریکا و غرب را به اتخاذ مواضع دوگانه در قبال ایران وادار کرده است. آنان از یک سو، دم از مذاکره می زنند و از طرف دیگر به تحریم های کم اثر خود و نیز بازی های سیاسی با مهره های خود مانند مدیرکل آژانس و همچنین فضاسازی های رسانه ای ادامه می دهند. به نظر می رسد تداوم راهبردهای نخ نما شده غرب موسوم به ˈچماق و هویجˈ در قبال ایران، غیر از اینکه جنبه تبلیغاتی در عرصه داخلی و جهانی داشته باشد، راهی برای راضی نگه داشتن نوزاد نامشروع خود در خاورمیانه نیز است تا این رژیم را که به عنوان تنها دارنده سلاح هسته ای در خاورمیانه حتی با انتقاد سازمان ملل متحد روبرو شده است، از زیر فشارهای موجود برهاند. این کشورها با حمایت کامل از سلاح هسته ای رژیمی که حتی اجازه بازدید از تاسیسات هسته ای خود را به مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نداده، مانع برنامه هایی مانند برگزاری اجلاس بین المللی خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای در سال گذشته شده اند تا سرسپردگی کامل خود به لابی های زر و زور این رژیم را نشان دهند. با این حال در این میان، به نظر می رسد خود غرب نیز کم کم به این نتیجه رسیده است که نمی تواند در مقابل خواسته تهران در به رسمیت شناخته شدن حق دستیابی به فناوری هسته ای برای مقاصد صلح آمیز بیش از این سدسازی کند؛ فقط شاید بتواند با سنگ اندازی ها و بازی های خود هزینه های ایران برای رسیدن به این هدف را افزایش داده و همچنین چهره ای مقتدر را از خود به عنوان کدخدای جهان به نمایش بگذارد؛ امری که جمهوری اسلامی ایران با صبوری و پایداری در بیان منطقی خواسته ها و حقوق خود، خلاف بودن این اوهام را به اثبات رسانده است.