عبور نقدینگی سرگردان ازمرز۲۳۱هزارمیلیاردتومان
گزارش بانک مرکزی نشان می دهد در ابتدای زمستان سال 91 حجم نقدینگی سرگردان از مرز 231 هزار میلیارد تومان عبور کرده است.
در حالی که در ابتدای زمستان سال 91 حجم نقدینگی سرگردان از مرز 231 هزار میلیارد تومان عبور کرد، افزایش نرخ ارز باعث کاهش قدرت خرید این نقدینگی سرگردان به میزان 30 درصد شده است. براساس تازه ترین گزارش بانک مرکزی حجم نقدینگی کشور در پایان آذرماه سال 91 به رقمی معادل 430 هزار میلیارد تومان رسیده است. این حجم نقدینگی در مقایسه با حجم نقدینگی در اسفند سال 90 معادل 66 هزار میلیارد تومان افزایش نشان می دهد و در مقایسه با آذرماه سال 90 با افزایش 104 هزار میلیارد تومانی خبر از نرخ رشد 32 درصدی نقدینگی طی نه ماهه 91 دارد. این افزایش حجم نقدینگی یکی از دلایل رسد تورم محسوب می شود، تورمی که در آذرماه معادل 27.4 درصد اعلام شد و در اسفند ماه سال 91 نیز به مرز 31.5 درصد رسید. روند رو به رشدنقدینگی به غیر از اثر تورمی که در پی داشته به رشد شدید حجم نقدینگی سر گردان نیز منجر شده است. نگاهی به حجم سپرده های دیداری و حجم بورس در سال 91 نشان می دهد در زمان مورد اشاره گزارش بانک مرکزی، در عمل حجم نقدینگی مدیریت شده در اقتصاد ایران معادل 198.8 هزار میلیارد تومان بوده است و به این ترتیب بالغ بر 231 هزار میلیارد تومان از نقدینگی کشور مدیریت نشده و سرگردان محسوب می شود.
مقایسه نقدینگی با میزان سپرده های دیداری و حجم بازار بورس | ||||||||
سال | 1376 | 1377 | 1378 | 1379 | 1380 | 1381 | 1382 | 1383 |
حجم نقدینگی (میلیارد ریال) | 134286 | 160402 | 192689 | 249111 | 320957 | 417524 | 526596 | 685867 |
سپرده های دیداری (میلیارد ریال) | 47923 | 56011 | 64632 | 89262 | 113768 | 147873 | 178624 | 208043 |
نسبت سپرده های دیداری به حجم نقدینگی (درصد) | %36 | %35 | %34 | %36 | %35 | %35 | %34 | %30 |
حجم بازار بورس (میلیارد ریال) | 27129 | 26585 | 43743 | 62487 | 81682 | 117773 | 309696 | 387547 |
نسبت حجم بازار بورس به حجم نقدینگی (درصد) | %20.2 | %16.6 | %22.7 | %25.1 | %25.4 | %28.2 | %58.8 | %56.5 |
سال | 1384 | 1385 | 1386 | 1387 | 1388 | 1389 | 1390 | نه ماهه 91 |
حجم نقدینگی (میلیارد ریال) | 921019 | 1284199 | 1640293 | 1901366 | 2355889 | 2948874 | 3522204 | 4300474 |
سپرده های دیداری (میلیارد ریال) | 267244 | 353093 | 455798 | 367718 | 409383 | 53356 | 610333 | 722214 |
نسبت سپرده های دیداری به حجم نقدینگی (درصد) | %29 | %27 | %28 | %19 | %17 | %17 | %17 | %17 |
حجم بازار بورس (میلیارد ریال) | 325,728 | 395,028 | 462,105 | 448,955 | 651,428 | 960,046 | 1,111,260 | 1265800 |
نسبت حجم بازار بورس به حجم نقدینگی (درصد) | %35.4 | %30.8 | %28.2 | %23.6 | %27.7 | %32.6 | %31.6 | %29.4 |
منبع: بانک مرکزی ارقام: میلیارد ریال |
البته نکته قابل تامل آنکه با توجه به کاهش ارزش تومان در ماقبل ارزهای خارجی در عمل قدرت خرید این نقدینگی نیز به شدند کاهش پیدا کرده است. در پایان سال 90 حجم نقدینگی سرگردان کشور حدود192 هزار میلیارد تومان بوده است ولی با احتساب نرخ دلار در سال 90 قدرت خرید این نقدینگی سرگردان رقمی معادل 141 میلیارد دلار بوده است. در حالی که در اذز سال 91 به رغم افزایش 39.6 هزار میلیارد تومانی نقدینگی سرگردان ارزش واقعی نقدینکگی سرگردان به حدود 100 میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است (متوسط قیمت دلار در بازار آزاد طی نه ماهه نخست سال 91 معادل 2320 تومان بوده است). البته به رغم کاهش قدرت خرید این نقدینگی در مقایسه با دلار در عمل در سال 92 مدیریت 231 هزار میلیارد تومان نقدینگی سرگردان از مهم ترین مشغله های مدیران مالی و به طور حتم اولین چالش دولت یازدهم خواهد بود. دولت یازدهم مجبور است با ایجاد ثبات در تصمیمات صحیح پولی خود بر خلاف دولت نهم و دهم در مسیر جلب اعتماد اقتصادی مردم گام بردارد.