احتمال بازشدن پای ترکیه به قرارداد "آی پی"

گفته می شود ظاهرا هندی ها هم برای حضور در این پروژه ابراز علاقه مندی کرده اند و شاید روزی برسد که بازهم این خطوط لوله را صلح بنامیم. با اینحال در حال حاضر صرف نظر از آنکه این قرارداد یک موفقیت ملی محسوب می شود اما هنوز خیلی از ابهامات در توافقات صورت گرفته وجود دارد که به نظر می رسد مجلس باید به آنها رسیدگی کند. این نظر هادی نژادحسینیان معاون اسبق امور بین الملل وزارت نفت و مسوول تیم مذاکره کننده این خط لوله در دولت هشتم است. وی در گفت وگو با خبرآنلاین به نکات ابهام آمیز موجود در این قرارداد اشاره می کند و معتقد است باید پای مجلس به این قرارداد بازشود. آقای نژاد حسینیان نظر شما در باره قرارداد امضا شده با دولت پاکستان در مورد خط لوله گازصلح چیست ؟ در خبرها نتوانستم از قیمت گاز و برخی شرایط دیگر اطلاعی بدست آورم. لذا اظهار نظر قطعی در مورد آنها امکان پذیر نیست. ولی با توجه به بحث های قبلی و خبرهای گذشته بنظر میرسد لازم باشد مجلس در مورد برخی از موارد بررسی بیشتری داشته باشد. چه مواردی؟ به نظرم باید در قیمت قرارداد دقت زیادی صورت بگیرد. در ابتدا قیمت فروش گاز به پاکستان حدود نصف قیمت فروش به ترکیه در نظر گرفته شده بود. بعد از اعتراضات بعمل آمده، وزارت نفت اعلام کرد، با قیمت جدیدی بیشتر از قیمت ترکیه با طرف مقابل به توافق رسیده است. امیدوارم در قرارداد امضا شده قیمت جدید گاز در نظر گرفته شده باشد. وگرنه علاوه بر میلیاردها دلار زیان ارزان فروشی، اگر در قرارداد ترکیه اصل کامله الوداد آمده باشد، باب مناقشه جدیدی را با ترکیه گشوده ایم . ظاهرا در مورد قانون حاکم بر قرارداد هم بحث هایی بود؟ بله دقیقا؛ در اخبار گذشته ، قانون حاکم بر قرارداد قانون فرانسه ذکر شده بود - این مطلب اگر صحیح باشد باعث سرافکندگی امضاء کنندگان قرارداد است که بعد از گذشت سی سال از پیروزی انقلاب هنوز قوانین کشور خودمان را برای اجرای یک قرارداد ساده خط لوله مناسب نمی دانند در حالی که دهها قراداد بزرگتر و پیچیده تر از این قرارداد بر اساس قوانین کشورمان امضا، اجرا و به اتمام رسیده است. ظاهرا ایران پذیرفته که امنیت این خط لوله را حتی در مرز پاکستان به صورت مشترک با این کشور برعهده بگیرد. اما در گذشته شما و همکارانتان از پذیرفتن این شرط خودداری می کردید؟ در آنزمان مذاکرات به صورت سه جانبه پیگیری می شد. از ابتدا هندی ها اصرار داشتند گاز تحویلی به آنها، در مرز هند و پاکستان باشد. به عبارت دیگر مسئولیت انتقال گاز از مرز ایران تا مرز پاکستان به عهده ایران گذاشته شود. پذیرفتن چنین تعهدی برای ایران غیر قابل قبول و عجیب بود. بعد از چندین جلسه بحث و گفتگو قرار شد که هندی ها گاز را در مرز ایران و پاکستان تحویل بگیرند ولی اگر به هر دلیلی جریان گاز ایران به هند در اثر خرابکاری قطع شود ایران بایستی جریان گاز به پاکستان را متوقف کند. بنابراین پاکستان تمام سعی خود را برای عدم قطع گاز در هند به کار خواهد برد. این پیشنهاد مورد توافق هر سه طرف قرارداد واقع گردید. اما ظاهرا در سفر آقای رئیس جمهور به هند، هندی ها مجدداً پیشنهاد اولیه خودشان را مطرح کرده که مورد قبول رئیس جمهور واقع شد. اگر این خبر صحیح باشد، ایران مسئولیت بسیار سنگینی را بعهده گرفته که بسیار دشوار است که در اجرای آن موفق شود. وقتی ارتش پاکستان نمی تواند امنیت مردم شهر ها را تأمین نماید، ایران به دشواری می تواند در کوهستان های پاکستان امنیت خط لوله ها را تأمین کند. نظرتان در مورد وامی که ایران به پاکستان برای احداث خط لوله در خاک این کشور داده چیست؟ به نظرم در این مورد تنها می توان سوالاتی را مطرح کرد تا شاید مسوولان یا در مقابل مجلس و یا در رسانه ها پاسخگوی آن باشند. پانصد میلیون دلار وام به پاکستان، موضوع جدیدی است که اخیرا اتفاق افتاده است. تضمین بازپرداخت این مبلغ وام چیست؟ اگر پاکستان به موقع جهت پرداخت اقساط وام اقدام نکرد، چه کسی و یا چه اقدامی می تواند پاکستان را موظف به پرداخت آن نماید؟ توقف فروش گاز به پاکستان؟ و یا راه دیگری که وزارت نفت توضیح خواهد داد.