سکسکه طلا در تهران
بازتاب ماجرای جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا در بازارهای ارز و طلای داخل، چندان محسوس نبود. البته علت را باید در سازوکار تأثیرپذیری بازار ارز و طلای داخلی از بازارهای جهانی جستوجو کرد.
از آنجا که بازار ارز در ایران، محلی است و نه جهانی، بنابراین حتی تأثیرپذیری اندک آن نیز در قالب حفظ نرخ دلار (با وجود تقویت در بازار جهانی) و ریزش سایر ارزها در مقابل آن خود را نشان میدهد؛ بهاینترتیب شاهدیم که طبق منطق اقتصادی، فقط نسبت بین ارزها در بازار داخلی همانند بازار جهانی خواهد بود؛ اما از طرفی قیمت طلا تحتتأثیر مستقیم افزایش قیمت اونس طلای جهانی، افزایش درخورتوجهی را از خود نشان داده و برای اولین بار پس از تعطیلات نوروز، به بالای یکمیلیونو ٦٠هزار تومان رسیده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، میثم رادپور، کارشناس بازارهای طلا و ارز درباره افزایش قیمت طلا در ایران میگوید: «طلا در بازار ایران نسبت به دلار تقویت شد؛ اما تقویت آن در مقابل ارزهایی مانند یورو و پوند بیشتر خود را نشان داد». رادپور دو عامل را در افزایش قیمت طلا نسبت به یورو و پوند اثرگذار میداند: «افزایش تقاضا برای طلا و کاهش قیمت پوند و یورو نسبت به دلار سبب شد قیمت طلا نسبت به این دو ارز، افزایش درخورتوجهی داشته باشد؛ به نحوی که قیمت طلا نسبت به پوند، حدود ١٥ تا ١٧ درصد تقویت شد».
او با نگاهی به افزایش قیمت سکه بهار آزادی میافزاید: «سکه بهار آزادی در بازار تهران از یکمیلیونو ٣٥ هزار تومان به یکباره به حدود یکمیلیونو ٦٠ هزار تومان رسید و برای نخستینبار پس از تعطیلات عید، قیمت بالای یکمیلیونو٥٠ هزار تومان را به خود دید؛ زیرا اونس طلا مدتها بود نرخ بالای هزارو ٣٠٠ دلار را شاهد نبود؛ اما اکنون به هزارو ٣١٧ دلار رسیده است». این کارشناس بازارهای ارز و طلا درباره شیوه اثرپذیری ارز در بازار ایران نسبت به تغییرات جهانی تصریح کرد: «بازار ارز در ایران تحت نظارت بانک مرکزی است؛ بنابراین وقتی نرخ برابری ارزها در بازار جهانی تغییر میکند، نرخ ارز مرجعی مانند دلار را تغییر نمیدهد؛ اما باقی ارزها را نسبت به آن تعدیل میکند». این کارشناس در ادامه به کاهش ارزش پوند و یورو نسبت به دلار و ثبات قیمت دلار در حوالی قیمتهای قبلی اشاره میکند و نسبت به هماهنگینداشتن نسبت ارزها با بازار جهانی هشدار میدهد: «نسبت قیمت ارزها در بازار تهران باید با نسبت قیمت ارزها در بازار جهانی بخواند؛ در غیراینصورت فرصت کسب سود فراهم میشود.
بهعنوان مثال اگر در ایران نرخ برابری یورو به دلار ١,٤ باشد و در بازار جهانی ١.١ باشد؛ یعنی یورو به دلار در بازار ما گران قیمتگذاری شده است؛ دراینصورت یک فعال بازار میتواند از این فرصت استفاده کند و یورو خود را بفروشد و دلار بخرد. سپس دلار خود را در بازار جهانی تبدیل به یورو کند و یورو خریداریشده خود را در داخل بفروشد. در نتیجه حتی اگر در کوتاهمدت چنین شود، باید در بلندمدت نسبتها را اصلاح کرد تا فرصت سودجویی دست ندهد». رادپور با نگاهی به اتفاق منحصربهفرد جدایی کشوری قدرتمند در اتحادیه اروپا میگوید: «این اتفاق نهتنها عواقب مستقیم، بلکه عواقب غیرمستقیم هم متوجه اقتصاد ناحیه یورو و اقتصاد جهانی میکند؛ درحالحاضر بریتانیا بدعت گذاشته که میتوان از اتحادیه جدا شد که با توجه به این امر، هرچند بریتانیا در حوزه پولی یورو نیست؛ اما این نگرانی وجود دارد که ممکن است اتحادیه اروپا و حتی حوزه پولی یورو با این بدعت متزلزل شود که این اخبار برای بازارهای مالی جهان خوشایند نیست». او البته یادآور میشود واکنش بازارهای ایران به این اتفاق خیلی ضعیف بوده و میافزاید: «اگر پول ایران (ریال) در بازارهای جهانی و آزاد معامله میشد، ریال هم نسبت به نوسانات ارزهای دیگر واکنش نشان میداد؛ بنابراین تلاطمهای بازارهای جهانی ارز به شیوه محدود در بازار داخل خود را نشان میدهد و تنها منجر به تغییر نسبت برابری ارزها میشود.
درواقع اگر ریال در نظام ارزی ما شناور بود، مثل باقی ارزهای جهان، چنین تغییراتی را در خود نشان میداد؛ اما ارز ما محدود به مرزهای جمهوری اسلامی است و در خارج از کشور بهعنوان ارز معتبر شناخته نمیشود». رادپور تأکید میکند مدتهاست شاخص دلار نسبت به سایر ارزها تقویت شده و افزایش جدی ٢٠ تا ٢٥ درصدی در دو سال گذشته را تجربه کرده است؛ اما دلار را ثابت نگه داشته و باقی ارزها را نسبت به دلار تعدیل کردهایم که میتواند این قمیتگذاری در بلندمدت عواقب سوئی برای بازار به همراه بیاورد؛ اما باید به یاد داشت کشورهای توسعهنیافته که عموما اقتصاد دولتی دارند، ناچارند سیاستهای ارزی مانند ما داشته باشند و به جای نرخ شناور، تثبیت را دنبال کنند؛ زیرا چارهای ندارند؛ چون بازار آزاد وجود ندارد و دخل و خرج ارزی کشور را هم دولت انجام میدهد؛ بنابراین دولت چه بخواهد، چه نخواهد در بازار حضور دارد و اثر میگذارد».