خروج «ایران ایر» از فهرست سیاه
پس از شش سال رأی اتحادیه اروپا مبنی بر ممنوعیت بخشی از ناوگان ایران‌ایر برای پرواز به اتحادیه اروپا لغو شد و با این کار، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از لیست سیاه پرواز در اروپا بیرون آمد.
«ویولتا بالک» کمیسیونر حمل‌ونقل اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه گذشته با انتشار بیانیه‌ای گفت: به دنبال سفرم در ماه آوریل (فروردین - اردیبهشت) به ایران، یک ارزیابی فنی در ماه می (اردیبهشت - خرداد) با موفقیت انجام شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: براساس این ارزیابی، شادمانم اعلام کنم ما اکنون می‌توانیم به اکثر هواپیماهای ایران‌ایر اجازه دهیم به آسمان اروپا وارد شوند. به گفته مدیرکل روابط‌عمومی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، در این شش سال تنها برخی از هواپیماهای ایران‌ایر اجازه پرواز به اروپا را داشتند و این محدویت باعث شده بود ایران‌ایر نتواند از هواپیمای متناسب با تعداد مسافران برای پرواز به اروپا استفاده کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، شاهرخ نوش‌آبادی ضمن تأیید خبر لغو محدودیت پروازی ایران‌ایر به اروپا، افزایش هزینه پرواز را یکی از تبعات این محدودیت‌ها برشمرد که اینک رفع خواهد شد. به گفته او اعمال این محدودیت‌ها علیه هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، بیش از آنکه دلیل فنی داشته باشد، دنباله‌رو جو دور دوم تحریم‌های ضد‌ایرانی بوده است. در این شرایط گرچه واقعا مغایرتی در استانداردهای ایران‌ایر با استانداردهای مدنظر اتحادیه اروپا وجود نداشته است اما آنها این محدودیت‌ها را اعمال کرده و عاقبت پس از شش سال با اذعان به رعایت استانداردها از سوی ایران ایر آنها را لغو کرده اند.
در خبرها آمده است که محدودیت‌های پروازی ایران‌ایر به اروپا لغو شده و این شرکت از لیست سیاه پرواز در اروپا بیرون آمده است. ایران‌ایر چه محدودیت‌هایی برای پرواز به اروپا داشته است؟ از سال ٢٠١٠ به تعدادی از هواپیماهای ایران‌ایر، ازجمله ایرباس ٣٢٠، فوکر، بویینگ ٧٤٧ و بویینگ ٧٢٧ اجازه ورود به اروپا را ندادند و در این شش سال فقط برخی از ناوگان ایرباس ما برای این مقاصد پروازی مجوز داشت که ما هم مجبور بودیم با همین ناوگان به اروپا پرواز کنیم. البته گرچه این محدودیت‌ها شامل فوکر و بویینگ ٧٤٧ هم شده بود؛ اما هیچ وقت متقاضی نبودیم با این دو مدل هواپیما به اروپا پرواز کنیم؛ چراکه فوکر اصلا توانایی پرواز مستقیم به اروپا ندارد و باید در کشور ثالثی برای سوخت‌گیری بنشیند. هواپیمای بویینگ ٧٤٧ هم ظرفیت بالایی برای مسافر دارد و ما این حجم از متقاضی را نداشتیم و پرواز با این هواپیما صرفه اقتصادی نداشت. حالا کمیسیون اروپا این هواپیماها را از لیست سیاه پرواز خارج کرده؛ اما زمانی که محدودیت ایجاد نکرده بودند هم، ایران‌ایر با این دو هواپیما به اروپا پرواز نمی‌کرد.
چه اتفاقاتی یا مسائلی باعث ایجاد این محدودیت‌ها علیه ایران‌ایر شد؟ اتفاقی نیفتاده بود. آن زمان دور جدید تحریم‌ها علیه ایران آغار شده بود و به هر بهانه‌ای سعی می‌کردند محدودیتی علیه ایران ایجاد کنند. این محدودیت علیه ایران‌ایر هم جزء همین‌ها بود؛ مدعی شده بودند ایران‌ایر استانداردهای مدنظر اتحادیه اروپا را رعایت نمی‌کند.
حالا اتفاق خاصی افتاده که این محدودیت را لغو کرده‌اند؟ در این شش سال تلاش‌های زیادی انجام شد تا به اروپایی‌ها ثابت شود آنچه برای ایران‌ایر در نظر گرفته‌‌اند، درست نیست و نهایتا هم بعد از بازدیدی که متخصصان کمیسیون اروپا، شامل نمایندگان آژانس ایمنی هوانوردی اروپا و اعضای منتخب این اتحادیه، از ایران‌ایر داشتند و همچنین نشست‌هایی که در اروپا با همکاران ما انجام دادند، اذعان کردند استانداردهای مدنظر اروپا در ایران‌ایر رعایت می‌شود. در این شش سال، رفت‌وآمدها، ممیزی‌ها و تلاش‌های شبانه‌روزی‌ای انجام شد تا هرآنچه اروپایی‌ها مستندات خواستند، در اختیارشان گذاشته شود. نهایتا هیچ بهانه‌ای در اثبات اینکه ایران‌ایر استانداردهای اروپا را رعایت نمی‌کند، نداشتند و عاقبت خودشان هم اذعان کردند استانداردهای مدنظر اتحادیه اروپا در هواپیمایی جهوری اسلامی ایران رعایت می‌شود و محدودیت‌ها را لغو کردند.
در مدت زمان شش‌ساله‌ای که این محدودیت‌ها علیه هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اعمال می‌شد، آیا ضرر و زیان یا تنگنایی متوجه ایران‌ایر شد؟ بالاخره محدودیتی ایجاد شده بود و مجبور بودیم به گونه‌ای با این محدودیت‌ها روبه‌رو شویم که دست‌کم، فشار این محدودیت‌ها به مردم وارد نشود. در این شش سال با وجود این محدودیت‌ها تلاش کردیم با همان ناوگانی که برای پرواز به اروپا مجوز داشتند، پرواز به تمام مسیرهای اروپایی را ادامه بدهیم و پروازی را به دلیل کمبود هواپیما کنسل نکنیم. در نتیجه این تلاش‌ها نه بازاری را از دست دادیم و نه اجازه دادیم مسافران اذیت شوند. در این سال‌ها، حتی مواقعی که به هواپیماهای ایران‌ایر سوخت تحویل نمی‌دادند، برای سوخت‌گیری به کشور ثالثی می‌رفتیم و پرواز را انجام می‌دادیم. حالا رفته‌رفته این محدودیت‌ها در حال رفع‌شدن است و اوضاع به روال عادی برمی‌گردد.
با لغو این محدودیت‌ها چه گشایشی برای ایران‌ایر حاصل می‌شود؟ حالا دیگر فشاری روی تعداد خاصی از ناوگان ما نیست و از منظر اقتصادی نیز اوضاع به نفع و صرفه شرکت ایران‌ایر شده است؛ قبلا مجبور بودیم با تعدادی هواپیمای تعیین‌شده و مجاز به اروپا پرواز کنیم. در این شرایط ما مجبور بودیم به فرض برای انتقال ١٥٠ نفر مسافر از هواپیمایی استفاده کنیم که ٣٠٠ نفر ظرفیت داشت و برای پرواز به اروپا هم مجوز گرفته بود. حالا که محدودیت را لغو کرده‌اند، به فرض برای انتقال ١٥٠ نفر مسافر می‌توانیم از ایرباس ٣٢٠ استفاده کنیم. به عبارتی درحالی‌که شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند با استفاده از انواع مختلف هواپیما، هزینه‌های خود را مدیریت کنند، ما مجبور بودیم بدون توجه به تعداد مسافر، پروازهای ١٠٠ نفر و ٣٠٠ نفر را با یک نوع هواپیما انجام دهیم.
اینکه شما اجازه داشتید از تعداد مشخصی هواپیما برای سفر به اروپا استفاده کنید، باعث بروز تأخیرهای طولانی نمی‌شد؟ این محدودیت‌ها بیشتر دست ایران‌ایر را برای استفاده از هواپیمای متناسب با تعدا مسافران می‌بست و این مسئله هزینه‌های پرواز را بالا می‌برد. درباره تأخیر باید شفاف بگویم بیش از ٣٠ سال است که ایران در تحریم هوایی است، قطعه و هواپیمای نو به ما نمی‌دهند و هواپیمای دست‌دوم را هم به شرط و شروطی به ایران می‌فروشند. تا زمانی که هواپیمای نو جایگزین نشود، بحث تأخیر در پروازها وجود دارد و این موضوع مختص هیچ ایرلاینی هم نمی‌شود. اکنون با اتفاقاتی که در پسابرجام افتاده و مذاکراتی که با سازندگان هواپیما انجام شده است، هواپیمای نو وارد کشور می‌شود و تأخیرها مرتفع خواهد شد.
