دلایل عدم استقبال از فروش اقساطی مسکن

فروش اقساطی مسکن مدت‌هاست که مطرح شده، اما با این حال گفته می‌شود که انبوه‌سازان تاکنون طرحی را برای فروش اقساطی معرفی نکرده‌اند. اما دلیل عدم استقبال از این طرح چیست؟ در این رابطه با مدیر طرح و برنامه بانک مسکن به گفت‌وگو پرداختیم. محمدحسن مرادی در رابطه با این طرح و اهداف ایجاد آن گفت: این طرح یکی از نوآوری‌های بانک مسکن بود که تا حدودی با پیشنهادی که انبوه‌سازان ارائه دادند همزمان شد. عمدتاً ابزارهای بانک در حوزه تقاضای مسکن مبتنی بر پس‌اندازهای افراد است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، او افزود: تاکنون تمام طرح‌ها و برنامه‌های بانک حول پس‌اندازهای گذشته افراد بود، یعنی افراد باید در صندوق یکم یا حساب ممتاز سپرده‌گذاری می‌کردند و بعد بانک درصدی از آن پس‌اندازها را تسهیلات می‌داد. این ایده در بانک شکل گرفت که برای پس‌اندازهای آتی افراد هم سرمایه‌گذاری کند و طرح‌هایی را ارایه دهد که پس‌اندازهای آینده افراد را هم بتواند در آن به کار بگیرد. او در ادامه بیان کرد: یکی از طرح‌های بانک، طرح تضمین بود، طرح‌های دیگری هم در دست است که اکنون در حال رایزنی با بانک مرکزی هستیم و رونمایی خواهند شد. اما در مرحله فعلی طرحی که به بهره‌برداری رسیده، طرح تضمین معاملات است، به این ترتیب خریدار و فروشنده‌ای وجود دارد و فروشنده حاضر است قسمتی از بهای معامله را در درازمدت و اقساط دریافت کند، اما این عدم اعتماد میان طرفین باعث می‌شود که این معامله در بازار شکل نگیرد. اما اگر یک نهادی مانند بانک به عنوان ضامن به آن ورود پیدا کند، این کار امکان‌پذیر خواهد شد. مرادی افزود: بانک در این شرایط اعلام آمادگی کرد که به عنوان ضامن این معامله حاضر شود تا به این ترتیب هم عاملیت وصول اقساط را بپذیرد که خیال فروشنده از اینکه بخواهد حساب و کتابی را نگهداری کند راحت باشد، هم معامله را برای فروشنده تضمین کند. او بیان کرد: البته این کار برای بانک ریسک‌هایی را دارد و متناسب با این ریسک‌ها کارمزدی هم برای بانک در نظر گرفته شده. البته زمانی که کارمزد دریافتی از سوی بانک را با ریسک ماجرا مقایسه کنیم، در می‌یابیم که سود چندانی نصیب بانک نمی‌شود. مدیر طرح و برنامه بانک مسکن گفت: در این طرح نگرانی زیادی برای بانک وجود دارد و حتی در روند فعلی هم سه درصد نکول در تسهیلات بخش مسکن را داریم. البته بانک وثیقه دریافت می‌کند، اما تمامی اینها فرآیند سخت و پیچیده‌ای دارد. بنابراین کارمزدی معادل همان سه درصد در نظر گرفته شده است که می‌توان گفت سود و زیان بانک با یکدیگر خنثی می‌شود و در این میان بانک به هیج عنوان به دنبال سود نبوده و تنها قصد داشته با دریافت این کارمزد از زیان جلوگیری کند. او افزود: در بخش تسهیلات نهایتاً سپرده‌های مردم است که در خطر قرار می‌گیرد، اگرچه بانک مسوول است و نهایتاً این خطر به بانک برمی‌گردد، اما در کوتاه‌مدت بانک را دچار چالش نمی‌کند. اما در طرح فروش اقساطی بانک ریسک بزرگی دارد، چرا که در طرح تضمین، بانک باید در مقابل ایجاد مشکل و در صورت پرداخت نشدن اقساط از سرمایه خودش خرج کند و چون سرمایه بانک محدود است در نتیجه آسیب زیادی به آن وارد می‌شود و ریسک‌هایی بسیار خطرناک‌تر از تسهیلات برای بانک به دنبال دارد. مرادی ضمن بیان اینکه طرح فروش اقساطی مسکن تاکنون مورد استقبال قرار نگرفته است، گفت: با وجود تمام ریسک‌های موجود، بانک در این طرح حاضر شد اما از جانب انبوه‌سازان واحدی معرفی نشد، البته دلیل آن می‌تواند محدودیت‌هایی باشد که بانک در نظر گرفته است. مدیر طرح و برنامه بانک مسکن گفت: یکی از محدودیت‌ها، این است که صرفاً این خدمت به انبوه‌سازان عضو کانون داده می‌شود؛ البته این موضوع به مصوبه هیات مدیره رسیده تا بتوانیم این خدمات را به کلیه انبوه‌سازان بدهیم و به زودی این موضوع را ابلاغ خواهیم کرد. به این ترتیب برای هر واحد نوسازی که ساخته می‌شود، در صورت تمایل برای فروش اقساطی واحد فارغ از اینکه سازنده عضو کانون باشد، ما حاضر هستیم که معامله او را تضمین کنیم. او افزود: محدودیت دیگری که بانک در نظر گرفته است این است که اقساط در نظر گرفته شده، از سه میلیون تومان بیشتر نباشد، دوره بازپرداخت از 50 ماه بیشتر نباشد و مبلغ بدهی از 150 میلیون تومان بیشتر نباشد، خود اینها عامل‌های بازدارنده‌ای تلقی می‌شوند. البته این محدودیت‌ها باید وجود داشته باشد زیرا نبودنشان ممکن است بانک را وارد چالش کند. مرادی گفت: بانک اکنون برای رفع این موانع نیز چاره‌اندیشی‌هایی در نظر گرفته است که بعد از گرفتن مصوبه اعلام خواهد شد. او بیان کرد: اما دلیل دیگر استقبال نشدن این طرح از سوی انبوه‌سازان به نظر می‌رسد به این خاطر است که شرایط بازار در حال تغییر به نظر می‌رسد و حجم معاملات دوماهه نشان می‌دهد که به سمت افزایش است، یعنی هم حجم تسهیلات بانک‌ها افزایش پیدا کرده، هم معاملات در شهر تهران که می‌تواند نمادی از کل کشور باشد دارای افزایش بوده است. مدیر طرح و برنامه بانک مسکن افزود: افزایش 8.2درصدی معاملات و افزایش 2.8درصدی قیمت مسکن در شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل، این امید را در انبوه‌سازان به وجود آورد که می‌توانند در این شرایط ملک‌های خود را نقد بفروشند و لزومی برای فروش اقساطی ملک‌هایشان وجود ندارد چون این فروش اقساطی خاص دوره رکود است و زمانی که در بازار رونق به وجود آید طبیعی است که از این طرح استقبال نکنند. او در ادامه بیان کرد: اما به شخصه با توجه به حجم زیاد تعداد واحدهای خالی، زیاد امیداوار نیستم که تمامی واحدهای خالی به فروش برسد، حداقل در امسال این انتظار زیادی است که رونق مسکن به حدی برسد که چنین اتفاقی بیفتد. او گفت: درخواست‌هایی هم وجود داشته و در پی این هستیم که شرایط را به گونه‌ای تعدیل کنیم که متقاضیان هم بتوانند از این طرح استفاده کنند. اما تا الان حتی یک مورد هم مراجعه انبوه‌ساز را برای فروش اقساطی نداشتیم تا با شرایط موجود حاضر به فروش ملکش باشد.