تلنگر رئیس آستان قدس به "مال"سازی نهادها

از جمله این نهادها، آستان قدس رضوی است که از چند سال پیشتر تا کنون نامش به برخی ساخت و سازهای بزرگ گره خورده و گاه حواشی نیز به دنبال داشته است؛ ساخت و سازهایی که در میانشان نام دو «مال» نیز به چشم می‌خورد؛ یکی «مشهد مال» که قرار است با ساختش برخی رکوردها جابجا شود و دیگری «جهان مال» که از ابتدای اجرای عملیات احداث، بحث تخلف در کاربری زمین آن وجود داشته و موجب شده که این پروژه مشهورتر از آنچه سازندگان فکرش را می‌کردند، شود. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تابناک، اینکه چرا نهادی مانند آستان قدس ترجیح داده به این نوع از ساخت و ساز ورود و در دو منطقه گران قیمت و مرغوبِ شهر مشهد، پروژه هایی گران قیمت با کاربری غالب فروشگاهی تأسیس کرده و از خود، تصویر یک بنگاه اقتصادی را متجلی کند، موضوعی است که از مدت ها پیش مورد انتقاد برخی بوده؛ اما «مال» سازی کجا و دیگر ساخت و سازها کجا؟ این تفاوت زمانی مشخص می‌شود که به عملکرد مال های مورد بهره برداری در کشور دقیق می‌شویم و پی می‌بریم که یکی از بزرگترین اتفاقاتی که این فروشگاه های فوق بزرگ رقم می‌زنند، عرضه اجناس خارجی و به اصطلاح مارک دار است؛ فروشگاه هایی که کارشان مختص به ارائه تولیدات یک برند خاص است و یا به عرضه محصولات چند برند به طور همزمان مشغولند و به نظر نمی‌رسد نقشی در توسعه تولید و عرضه محصولات ملی ایفا کنند. اینجاست که پی به تفاوت «مال» سازی و ساخت مجتمع های مسکونی، تفریحی و... می‌بریم. ماجرا زمانی جالب توجه تر می‌شود که می‌بینیم بانیان اغلب این فروشگاه های بزرگ، نه سرمایه داران معمولی و حتی مالکان برندهای مشهور خارجی، که نهادهای مختلف داخلی هستند، از آستان قدس گرفته تا برخی بانک ها، و...؛ اتفاقی عجیب که نشان از سود بسیار بالای ساخت این «مال» ها دارد و در عین حال به شدت ابهام آفرین است. در نتیجه چنین نگاهی است که سخنان روز گذشته حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی بسیار جذاب و قابل توجه به نظر می‌رسد، زیرا می‌بینیم وی نه تنها کارهای اقتصادی از نوع مشهدمال و جهان‌مال را محل اشکال دانسته و از ضرورت بازنگری در این باره سخن گفته، که در ادامه این را پرسیده است: «امروز باید این پرسش را مطرح کنیم که این مجموعه‌ها با حضور برندهای خارجی در آینده چه نسبتی با اقتصاد مقاومتی دارند؟» سخنانی امیدبخش که فراتر از نقد یک رئیس به عملکرد مجموعه تحت امرش در گذشته است و از یک سو این امیدواری را به وجود می‌آورد که پروژه هایی مانند مشهدمال و جهان مال پیش از اتمام تغییر سمت و سو یافته و به چیزی غیر از «مال» تبدیل شوند و از سوی دیگر این تلنگر را به دیگر نهادها و ارگان ها می‌زند که «مال» سازی چیزی ورای دیگر پروژه های اقتصادی است و نمی‌توان تنها به سود سرشار ناشی از ساخت آن تکیه کرد و بعد از مطابقت اقدام صورت گرفته با نیازهای کشور سخن گفت. تلنگری که حتی می‌تواند جدی تری مطرح شده و به بررسی نقش نهادهای مختلف در ساخت «مال» ها گره بخورد تا بلکه روند شتابان ساخت این سازه های بزرگ فروشگاهی کندتر شده و تخلفات فراوانی که در سایه ساخت و ساز «مال» ها رخ می‌دهد، مجال کمتری برای وقوع بیابند.