خواب کالای ایرانی، زیرسایه خارجیها
تا روزگاری نهچندان دور زمانی که خانههای ایرانی هنوز ایوان یا حیاطی داشت، اتاقها چند منظوره بودند و جای خواب، کار، خوراک و... همه یک جا خلاصه میشد.
کالایی که آن زمان رختخواب هم به آن گفته میشد بیشتر لحاف یا تشکی از جنس پنبه یا پشم بود اما با توسعه شهرنشینی و اضافهشدن لوازم خانه و تغییر فضای خانگی اتاق خواب و کالای خواب و ملزومات آن معنی دیگری پیدا کرد. بهطوریکه امروز نمیتوان کالای خواب را از ملزومات زندگی جدا کرد.البته موضوع بهداشت و سلامت هم به این موضوع دامن زده که به هیچوجه نباید آن را ساده و سهل گرفت. مجموع این اتفاقها اگرچه کالای خواب را به یکی از ملزومات اصلی زندگی تبدیل کرده اما به نسبت میزان نقش و استفاده این کالاها در زندگی قیمت این نوع کالاها گران محسوب میشود. بیشتر برندهای موجود در بازار کالاهای خارجی ترکیهای هستند و کالاهای موجود ایرانی نیز گرچه با کیفیت بوده و قابل رقابت با کالاهای خارجی هستند، اما تفاوت قیمت چندانی با کالاهای خارجی ندارند و در مواردی حتی شاید بتوان گفت که از کالاهای خارجی گرانتر هستند. به هرحال دست شما برای انتخاب کالا در بازار بسیار باز است اما تعداد خارجیهای این بازار بیش از تولیدکنندگان داخلی است یا حداقل کالاهای خارجی این بازار معروفتر هستند.
بازار جای کار زیادی دارد یه گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، کالای خواب و ملزومات آن چند تولیدکننده صاحبنام دارد اما از آنجا که جزو صنایع کوچک و متوسط به حساب میآید، هنوز برای پیشرفت و توسعه آن گامهای موثر و زیادی باقی مانده، البته این بازار و تولیدات یک مزیت بزرگ دارد و آن این است که بیشتر تولیدکنندگان عرضه مستقیم محصولات خودشان را نیز به عهده دارند و شاید بتوان در یک فروشگاه تمام محصولات مورد نیاز یک اتاقخواب را خرید. م- شریفی تولیدکننده لوازم و کالای خواب و همینطور یکی از عاملان فروش و واحد تولیدیاش در یکی از شهرکهای صنعتی اطراف اصفهان است. او بازار کالای خواب را یک بازار بکر و پرمخاطب در ایران میداند اما مشکلات بسیاری برای تولید در این بخش مطرح میکند. او دراینباره میگوید: کار درحوزه کالای خواب در بازار داخل خیلی جای کار دارد و به اصطلاح بازاریان حرفهای معرفی کالا هنوز در ایران تمام نشده، اما تولید بهویژه در این صنف بسیار مشکل شده است. این صنف هم یکی ازمشاغل میانی یا شاید بتوان گفت به نوعی صنایع تبدیلی به حساب میآید که فاصله بین تولیدات نساجی و محصول نهایی که کالای خواب است را پر میکند.
او معتقد است که با توجه به بازار ٨٠میلیونی ایران هنوز تولید داخل بهطور کامل پاسخگو نیست و تا حدودی نیاز به واردات است، اما نحوه این واردات مهم است. این تولیدکننده توضیح میدهد: درحال حاضر هم پارچه و منسوجات مخصوص کالای خواب و هم کالای خواب تولیدشده وارد میشود. این درحالی است که تولیدات داخلی کیفیت لازم را دارند و تولیدکنندهها نیز میتوانند کالای مورد نیاز را با کیفیت تولید کنند.
شریفی تولید را در این روزها کار راحتی نمیداند و اضافه میکند: تولید کالای خواب و ملزومات آن جزو صنایع کوچک و متوسط به حساب میآید و میتواند میزان اشتغال را بالا ببرد. چون برخی از رسته و رشتههای تولید در این بازار اشتغال کاربر است نه سرمایهبر، اما همه همصنفان ما با مشکل مشترک کمبود نقدینگی و رقابت با کالای خارجی متوسط روبهرو هستیم. وقتی کالای ایرانی با کیفیت هم تولید میشود و حداقل عمر مفید بیش از سال میشود، اما به دلیل اینکه کالای خارجی راحت وارد میشود و کیفیت متوسط دارد و متخصصی هم برای تعیین کیفیت (حتی از لحاظ ظاهر) در زمان عرضه در فروشگاهها وجود ندارد، رقابت سخت میشود و نمیتوان به آسانی خریدار راضی به خرید کالای داخلی کرد.
هزینه یکمیلیون تومانی کالای خواب کالای خواب فقط شامل تشک یا ملحفه نیست؛ امروزه حوله، روتختی، انواع رواندازها، پتوهای مختلف، لباسهای خواب، فرشهای سبک پردههای خاص، مبلمان اتاق خواب و هزاران قلم ریز و درشت را جزو کالا و ملزومات کالای خواب میفروشند. نگاهی به مغازههای خیابان ولیعصر تهران (حدفاصل میدان ولیعصر تا میدان ونک) خیابان سهروردی بیشتر اجناس و کالای خواب آماده و البته بیشتر خارجی را عرضه میکنند. البته کالای خواب بهویژه در بخش پتو، محلفه، لحاف یا رواندازها را میتوان نیمه دوخته از بازارهایی مثل مولوی یا عبدلآباد هم تهیه کرد. «سیمفروش» یکی از فروشندگان کالای خواب است که بیشتر کالاهایش محدود به تشک و سرویسهای ملحفه و لحاف دوخته میشود. او بیشتر عمر ٧٠-٦٨سالهاش در این صنف کار کرده است. او درمورد فروش کالای خواب و بازارش در این روزها میگوید: روزگاری دوخت یک لحاف با بهترین پنبه (پنبهگل) و پارچه ساتن و اجرت دوخت ٢٥هزارتومان تمام میشد، اما امروز همه چیز دوخته یا نیمه آماده است و نصف فعالان این صنعت به خاطر همین واردات بیکار شدهاند یا نتوانستهاند فروش خود را به سطح قابل قبول برسانند و این صنعت را ترک کردهاند. امروز جنسهای ایرانی هم بسیار با کیفیت و درحد محصولات خارجی تولید میشود، اما به دلیل وابستگی مستقیم این صنعت به صنعت نساجی و وضع نابسامان این صنعت، کالای خواب ایرانی هم به شدت افت کرده و حاشیه سود آن به حداقل رسیده است.
او با اشاره به اینکه امروز در برخی از کالاها استفاده از محصولات نیمه آماده شاید بهصرفهتر باشد و توضیح میدهد: تجهیز و آماده کردن یک تخت ساده برای خواب (یک نفر) حداقل یکمیلیون تومان برای هر خانواده هزینه دارد و این به جز خرید خود تخت است. چون تشک و ملحفههای یک استاندارد خاص دارد و قابل دوخت نیست اما روتختی و رواندازها را شاید بتوان با خرید لوازم آن مثل پارچه یا لاییهای نازک مخصوص روتختی یا لحاف دوخت اما درمجموع بیشتر اجناس بازار خارجی و ترک است. چینیها در این بازار چندان دستی ندارند مگر اینکه خواستار کارهای خاص که لحاف یا رواندازهای پر هستند و از چین میآیند؛ باشید. این اواخر که فروشهای اینترنتی و خارجی هم همهگیر شده کار را سخت کرده و جنسها خیلی راحتتر میآیند و جنسهای ترک آسانتر در بازار دیده میشوند.
استانداردها را بدانید بازار کالای خواب با همه تنوع قیمت و انواع کالاهایش استاندارد خاص خودش را دارد و به راحتی میتوان با استفاده از استانداردها و سلیقه خریدار به کالای مورد نیاز و متناسب با هزینههای خود دست پیدا کرد. اصلیترین اقلام کالای خواب تشک، سرویسهای ملحفه، لحاف و روتختی است. ابعاد و تعداد تکههای هر سرویس مشخص است و میتوان با مقایسه به کالای دلخواه دست پیدا کرد. هر سرویس ملحفه و لحاف تعداد تکههای مشخص دارد. برای مثال سرویسهای یکنفره حداقل دو تکه و حداکثر ٥ تکه هستند و سرویسهای دونفره حداقل ٤ تکه و حداکثر ٨ تکه و البته سرویسهای جهیزیه تا ١٢ تکه هم هستند. سرویسهای ملحفه یکنفره ایرانی از ١٣٥هزارتومان تا ٢٩٠هزارتومان قیمت دارد و سرویسهای خارجی هم از ١٧٥هزارتومان تا ٣٩٠هزارتومان است. سرویسهای دونفره ایرانی از ٢٣٠هزارتومان تا ٤٨٠هزارتومان و سرویسهای خارجی از ٢٥٠هزارتومان تا ٥٥٠هزارتومان قیمت دارد. سرویسهای نوزاد و نوجوان هم تعداد تکههای بیشتری دارد که از ٤ تکه در بازار موجود است و تا ٨ یا ١٠ تکه هم برای سرویسهای نوزادی دیده میشود. بیشتر سرویسها از کتان براق یا نخ ساتن هستند و قیمت آنها در انواع خارجی و داخلی چندان تفاوتی ندارد و از ٢٢٠هزارتومان شروع شده و تا ٦٠٠هزارتومان هم قیمت دارند.
تفاوت قیمتها بیشتر مربوط به تکههای هر سرویس و نوع پارچه آن (نخی، کتان براق و نخ ساتن) است. گرانترین سرویسها به ترتیب از پارچههای نخ ساتن، کتان براق و نخی هستند. استاندارد اندازه سرویسهای یکنفره بزرگسال برای ملحفه ١٥٠ در ٢٠٠ یا ١٥٠ در ٢٢٠ است. روکش بالشها ٧٠ در ٥٠ و ملحفههای روتشکی ٩٠ در ٢٠٠سانتیمتر است. برای سرویسهای دونفره ابعاد روتشکی ٢٤٠ در٢٦٠، روکش لحاف ٢٠٠ در٢٦٠ و رویه بالشها ٥٠ در٧٠سانتیمتر است. پتو و رواندازهای جدید هم در این بازار زیاد به چشم میخورد. پتوهای مینک و میکروفایبر است و به واقع انواع ایرانی و خارجی آن قابل تشخیص نیستند. پتو و رواندازهای میکروفایبر یکنفره از ٤٥ تا ٧٥هزارتومان قیمت دارند و نوع دونفره آنها از ٧٥هزارتومان تا ٨٥هزار تومان قیمت دارند. پتوهای سفری هم از ٢٥ تا ٤٥هزارتومان قیمت دارند. بیشتر آنها تولید داخلی دارند و روی توضیحات آن نوشته که برخی از آنها از موارد اولیه مرغوب داخلی و خارجی تولید شدهاند.
البته به این اقلام باید بالش و کوسنها را نیز اضافه کرد که بالشهای خام پرشده با الیاف را از ٢٠هزارتومان تا ٥٠هزارتومان میتوانید خریداری کنید که قیمت آنها بسته به وزن هر بالش تغییر میکند. البته بالشهای خاص مثل بالشهای پر (قو یا غاز) را باید با قیمتهایی بیش از ٥٠هزارتومان (گاهی تا ١٠٠هزارتومان) خریداری کرد. اندازه استاندارد یک بالش بزرگسال ٤٠ در٦٠ یا ٥٠ در٧٠ است.