تاسیس لیزینگ هواپیمایی در دستور کار!

وحید محمودی و علی دادپی، دو کارشناس اقتصادی اخیرا پیشنهادی مبنی بر طرح تاسیس لیزینگ هواپیمایی را مطرح کرده‌اند که به گفته محمودی، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در همین راستا به آلمان سفر خواهد کرد تا مذاکراتی را در این مورد انجام دهد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، این دو کارشناس اقتصادی ایران در پیشنهاد طرح تاسیس لیزینگ هواپیمایی خود که به گفته آنها پیشنهادی برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل هوایی ایران است اشاره کرده‌اند: اینک که وارد دوران پسا‌تحریم شده‌ایم ضرورت تامین نیازهای کشور نباید ما را از اصول و برنامه صحیح نهاد‌سازی‌های توسعه‌ای و انجام تصمیمات در آن چارچوب غافل کند. هر‌گونه نوسازی و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای در کشور باید در قالب‌های نهادی نو و با اقتباس از تجربه دیگر کشورها و با رعایت استانداردهای جهانی برای تشویق رقابت و افزایش بهره‌وری صورت گیرد. یکی از این نهادها نظام مالکیت و حکمرانی هواپیمایی کشوری است. در نظام هواپیمایی امروزین جهان اصولاً شرکت‌های هواپیمایی از خریداری مستقیم هواپیما خودداری می‌کنند و نیازهای خود را از طریق شرکت‌های لیزینگ هواپیمایی تامین می‌کنند. چیزی که در تجربه کشوری ما کمتر رخ داده است. در ادامه این پیشنهاد عنوان شده است: «فقدان یک نهاد توسعه‌ای و مالی هواپیمایی از حلقه‌های مفقوده نظام هواپیمایی کشوری است که باید نسبت به رفع این نقیصه همت گمارده شود. حدود یک سال پیش این پیشنهاد توسط ما به جناب دکتر آخوندی وزیر محترم راه و شهرسازی به صورت شفاهی عرضه شد و مورد استقبال ایشان قرار گرفت. چندی پیش نیز این پیشنهاد به صورت مکتوب برای ایشان ارسال شد. امیدواریم با همت ایشان و همکاران خوب ایشان به ثمر بنشیند.» به گفته این دو کارشناس اقتصادی هدف از این پیشنهاد که در شماره 171 هفته‌نامه تجارت‌فردا منتشر شده «تاسیس یک شرکت تخصصی و سرمایه‌گذاری برای ارائه خدمات لیزینگ (‌Leasing) هواپیما به شرکت‌های هواپیمایی داخلی با هدف افزایش کارایی، رقابت‌پذیری و سودآفرینی این شرکت‌ها ضمن ارتقای استانداردهای ایمنی پرواز و رضایت مشتریان است.» از نگاه دادپی و محمودی، این خدمات شامل جذب سرمایه، خرید هواپیما، مدیریت دارایی‌ها با هدف سودآفرینی، مذاکره با شرکت‌های هواپیمایی و بانک‌های بین‌المللی، خدمات حقوقی عقد قرارداد و مدیریت مالی پیشرفته است. ارزش‌افزوده این پیشنهاد بر این اساس اظهارات این کارشناسان «بیش از 15 شرکت هواپیمایی فعال به ارائه خدمات پروازی در جمهوری اسلامی ایران مشغول‌اند، شرکت‌های هواپیمایی شامل شرکت‌های دولتی، شرکت‌های خصوصی با مالکیت نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی با مالکیت خصوصی است. متوسط سن ناوگان هواپیمایی کشور با توجه به شرکت‌های هواپیمایی متغیر است. در سال 1392 جوان‌ترین ناوگان هوایی یک شرکت هواپیمایی نزدیک به 10 سال (شرکت فارس قشم) و کهنسال‌ترین ناوگان یک شرکت هواپیمایی بیش از 35 سال (ساها) عمر داشته است.» آنها سپس با طرح تاسیس یک شرکت سرمایه‌گذاری و لیزینگ در صنعت هواپیمایی کشور برای جذب سرمایه‌گذاری و تبدیل آن به ناوگان هوایی مدرن و قابل استفاده، درباره ارزش افزوده این پیشنهاد عنوان کرده‌اند: «با استفاده از دانش فنی و مالی این شرکت می‌تواند با مدیریت ریسک فرصت‌های بیشتری برای خریداری هواپیما و افزایش سرمایه‌گذاری داشته باشد. این شرکت همچنین به تولیدکنندگان و فروشندگان بیشتری دسترسی خواهد داشت که به قدرت مذاکره‌اش برای رسیدن به یک قیمت عادلانه می‌افزاید. از سوی دیگر در صورت استفاده از خدمات لیزینگ هواپیما شرکت‌های هواپیمایی توانایی بازآرایی یا تخصیص سرمایه و دارایی خود را در پاسخ به شوک‌های بازار خواهند داشت. این امر باعث کاهش آسیب‌پذیری آنها خواهد شد.» محصول اصلی این پیشنهاد هم این چنین شرح داده شده است: « اجاره هواپیماهای تهیه‌شده از طریق خرید، اجاره به شرط تملیک و حتی معاوضه به شیوه‌های متداول در بازار به‌ویژه Dry Lease که عبارت است از اجاره هواپیما بدون گروه پروازی. این بخش از خدمات می‌تواند شامل رنگ‌آمیزی بدنه مطابق آرم پروازی و لوگوی شرکت موجر باشد. این شرکت می‌تواند مرکزی را بدین منظور در ایران تاسیس کند. این شرکت به موجر امکان بهره‌برداری از هواپیما را می‌دهد، بدون آنکه با ریسک فعالیت‌های موجر شامل ریسک‌های همراه با مالکیت مواجه شود. با استفاده از این شرکت هزینه عملیاتی هواپیما به درآمد تبدیل می‌شود. در صورتی که شرکت‌های هواپیمایی تصمیم به مالکیت بگیرند هم هزینه‌های استهلاک هواپیما را متحمل می‌شوند و هم ریسک آنها افزایش می‌یابد. از سوی دیگر این شرکت‌ها قبل از سودآفرینی هزینه‌های هنگفتی را متحمل می‌شوند که از حاشیه نهایی سود آنها خواهد کاست.» به اعتقاد این دو کارشناس، تاسیس این شرکت لیزینگ ضمن ایجاد توان رقابت در منطقه و کریدور پروازی اروپا‌-‌‌آسیا برای شرکت‌های هواپیمایی ایران از هزینه‌های آنها خواهد کاست. این شرکت از بدو تاسیس می‌تواند سودآور بوده و اقدام به بازپرداخت سرمایه‌گذاری انجام‌شده کند. دادپی و محمودی معتقدند: این شرکت با کاهش هزینه تامین نیازهای ناوگان هوایی کشور و معرفی نظام‌های روزآمد مدیریت مالی به صنعت هواپیمایی کشور ضمن کاراتر کردن صنعت هواپیمایی می‌تواند به تاسیس مراکز خدمات نگهداری در ایران اقدام کند که افزایش ضریب اشتغال را به دنبال خواهد داشت و این شرکت می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت هواپیمایی کشور و بخش خصوصی این صنعت بشود که در حال حاضر چنین توانی ندارد.