بررسی شاخصههای توسعه انسانی در ایران
شاخص توسعهٔ انسانی شاخصی ترکیبی است برای سنجیدن موفقیت در هر کشور، در سه معیار پایه از توسعه انسانی: زندگی طولانی و سالم، دسترسی به دانش و معرفت و سطح زندگی مناسب. این شاخص ترکیبی است که معیار خوبی برای سنجش جایگاه اجتماعی انسانها در جوامع مختلف است.
از سال 1990، هر ساله این گزارشی توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد منتشر میشود و در آن کشورها در شاخصهای مختلفی مانند شاخصهای آموزشی، بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی، سیاسی و... مورد مقایسه قرار میگیرند. شاخص توسعه انسانی یک شاخص ترکیبی است و از 4 شاخص امید به زندگی در هنگام تولد، درآمد سرانه کشور، میانگین تعداد سالهای تحصیل کشور و امید به تعداد سالهای تحصیل کشور تشکیل میشود؛ که به ترتیب معیارهای سلامت، سطح زندگی و آموزش را تشکیل میدهند. در گزارش توسعه انسانی، کشورها را بر اساس میزان شاخص توسعه انسانی به گروههای کشورهای با توسعه انسانی بسیار زیاد، کشورهای با توسعه انسانی زیاد، کشورهای با توسعه انسانی متوسط و کشورهای با توسعه انسانی کم تقسیم میکنند. در گزارش سال 2010، ایران در گروه کشورهای با توسعه انسانی زیاد قرار گرفتهاست. ایران با داشتن شاخص توسعهٔ انسانی برابر 0٫707 رتبهٔ88 ام را در بین 178 کشور در سال 2011 دارا میباشد. ایران در رده بندی کشورها بهتر از کشورهایی مانند برزیل. مالزی، هند، مقدونیه، موریس، گرجستان و ونزوئلاو پس از کشورهای بوسنی هرزگوین، قزاقستان، آذربایجان و قرار گرفت است البته رتبه سال قبل ایران بالاتر بود در حالی که شاخصه آن در سال 2010 حدودا90 0٫7 بود. جدول زیر ده کشور دارای بالاترین شاخصه های توسعه انسانی است.
ردیف | کشور | شاخصه HDI |
1 | نروژ | 0.938 |
2 | استرالیا | 0.937 |
3 | نیوزیلند | 0.907 |
4 | آمریکا | 0.902 |
5 | ایرلند | 0.895 |
6 | لیختن اشتاین | 0.891 |
7 | هلند | 0.890 |
8 | کانادا | 0.888 |
9 | سوئد | 0.885 |
10 | آلمان | 0.885 |