بورس گرفتار قیمتگذاری کاذب
دیروز بورس روند مثبتی را شاهد بود، بهطوریکه شاخص قیمت با 135 واحد افزایش، به 29هزارو 744 واحد و شاخص کل با 352 واحد افزایش، به 77هزار و 587 واحد رسید.
ارزش معاملات بورس ٤٦١ میلیارد تومان و فرابورس ٤٠٨ میلیارد تومان بود. این روزها با رونق بازار، مسئولان فرصت را غنیمت شمردند و با عرضه اولیه سهام تازهوارد، سعی دارند به حجم بازار عمق ببخشند، اما نقایص زیادی در این امر دیده میشود؛ ازجمله قیمتگذاری کاذب و رانت قوی در دریافت سهام ارزان عرضه اولیه، از مهمترین نقایص روند پذیرش سهام جدید است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شرق ، اکثر سهامی که در بورس پذیرش میشوند از روز اولی که در بورس تعیین قیمت میشوند، تا چند روز، روزانه پنج درصد افزایش قیمت میخورد. این افزایش قیمت حتمی است؛ بهطوریکه خرید سهام در روز عرضه، هیچ ریسکی ندارد، ولی مشکل اینجاست که هر کسی نمیتواند صاحب سهام روز عرضه بشود. نکته مهمتر، این است که اگر سهامی قرار است در چهار روز، ٢٠ درصد افزایش قیمت داشته باشد در نتیجه قیمت واقعی سهام ٢٠ درصد بالاتر از قیمت روز عرضه خواهد بود؛ بنابراین کشف قیمت بهطور صحیح انجام نشده است؛ برای مثال عرضه پتروشیمی فجر در روز چهارشنبه با قیمت هزارو ١٥٠ تومان انجام شد، ولی با صف ٤٠٠ تا ٥٠٠میلیونی روبهرو است. پیداست که قیمت روز اول عرضه، زیر قیمت واقعی بوده که چنین صف طویلی برای خرید سهام ایجاد میشود. اوج این روند نامناسب را میتوان در عرضه پالایش نفت تهران در مهر ٩١ دانست که بسیاری از فعالان بازار از خرید این سهام محروم شدند.
در مقابل تعدادی از افراد صاحب نفوذ در بعضی کارگزاریها توانستند از این سهام منتفع شوند و در یکسال سود هزارو ٥٠٠ درصدی کسب کردند. همچنین نبود دستورالعملی برای اختصاص سهام، بعضی از کارگزاریها را وسوسه میکند سهام را بهصورت ناعادلانه به مشتریان اختصاص دهند. از طرفی، وجود یک دستورالعمل سختگیرانه از طرف بورس میتواند در سوءاستفاده در تخصیصها مؤثر باشد. همچنین مشاهده میشود به علت اختصاص بسیار کم سهام حدود ١٥ درصد سهام برای فعالان آنلاین، تعداد زیادی از فعالان بازار در یک رقابت شدید چندثانیهای از خرید سهم محروم میشوند. افزایش سهمیه فعالان آنلاین به مقداری که بتواند مهلت چنددقیقهای برای آنها ایجاد کند، در کاهش رانت مؤثر است. وجود کدهای مخفی یا وکالتی معضل بزرگی است که بعضی از افراد مسئول و دارای محدودیت استفاده از کد اصلی، از این کدها برای دادوستد سهام استفاده میکنند و سهام زیادی به این کدها اختصاص مییابد. محدودیت در اختیارات کارگزاری میتواند در سوءاستفاده از این کدها مؤثر باشد.