مهار هیجانات بازار از طریق استارتآپها
این روزها پدیده تازهیی، وارد محیطهای دانشگاهی و اتمسفر بازار کسب و کار شده است که توجه بسیاری از کارشناسان اقتصادی و فعالان رسانهیی را به خود جلب کرده است.
«استارتآپها»به عنوان یک پدیده نوآورانه در زمینه کسب و کار توانستهاند طول و عرض مختصات بازاریابی و فروش را به هم بدوزند و به عنوان حلقه ارتباطی میان «تولید»، «تکنولوژی» و «مصرف» خود را مطرح کنند. اما اهمیت استارتآپها برای فضای اقتصادی امروز ایران چیست و چرا ایران باید نگران عقب افتادن از چرخه کشورهای نوآور در زمینه اقتصاد باشد؟ بلومبرگ روز گذشته لیست 50کشور برتر جهان در زمینه نوآوری در کسب و کار را منتشر کرد؛ رنکینگی که بیانگر توجه و سرمایهگذاری کشورها در زمینه حمایت از کسب و کار نوآورانه خلاقانه است. نکته تلخی که درباره این لیست به چشم میخورد؛ جای خالی «ایران» در ردیف 50کشوری است که توانستهاند زمینه به کارگیری فناوریهای نوآورانه را در ساختار کلی کسب و کار خود ایجاد کنند. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، شاخصی که بلومبرگ مبتنی بر آن اقدام به داوری درباره عملکرد نوآورانه کشورها کرده، شامل موضوعاتی چون؛ «شدت تحقیق و توسعه»، «ظرفیت تولید»، «شدت فناوریهای پیشرفته»، «سطوح آموزشی»، «پژوهشگران» و «پتنت» (ثبت اختراع) میشود. پرسشی که با دیدن این نوع ردهبندیهای اقتصادی به اذهان عمومی خطور
میکند، آن است که چگونه است که نام کشورهایی مانند مالزی، ترکیه، تونس، مراکش و... در رتبههای بالاتری از ایران قرار گرفته و چرا ایران در زمینه روشهای نوآورانه سرمایهگذاری مناسب انجام نمیدهد؟ با این توضیحات در جریان این گزارش نگاهی خواهیم داشت به مهمترین سرفصلهایی که از طریق آن میتوان به سمت توسعه فعالیتهای اقتصادی نوآورانه در قالب مدل استارتآپها حرکت کرد. استارتآپها یا کسب و کارهای نوپا فعالیت هر استارتآپی از یک نقطه آغازین شروع میشود که ایده بنیادین نام دارد؛ ایده خامی که از مسیر جذب سرمایهگذاری و انتخاب شرکا، آرام آرام به پختگی میرسد و نهایتا تبدیل به یک کسب و کار کوچک و نوآورانه میشود. «نوپاهـا» پدیدههای تازه فضـای کسـب و کار، بـر رسـانههای دیجیتال و فنـاوری اطلاعـات مبتنـی هسـتند کـه بـا توجـه بـه ایدههای نــو شــکل میگیرند و بــا شــتاب بســیاری رشــد میکنند. ایــن شــکل تازه از مشــاغل، شــیوههای خــاص خــود و زیســت بوم اکوسیسـتم متفـاوت و پرتحرکـی دارد کـه ایـن به واسـطه، تحقـق موفقیـت و اندازهگیری آن، ممکـن میشود. ایـن شـرکتها کـه در ادبیـات جهانـی بـه
اسـتارتاپ مشـهورند، به عنوان یک بازوی کارآمد برای توسعه کسب و کار کوچک به کار گرفته میشوند. برآمــدن مجموعــهیی از شــرکتهای فنــاوری محــور مانند «گــوگل»، «فیسبــوک»، «لینکدین» و «توییتــر» طــی دو دهه اخیــر و رشــد توفانــی آنهــا، نگاهها را بــه شــکلگیری پدیــده تازهیی در عرصه کســب وکارهای نوپــا معطوف کــرد کــه براســاس نــوآوری و ایدههای خلاقانه شـکل میگیرد، ضمن اینکه استارت آپها عمومـا متکـی بـر فنـاوری اطلاعـات و ارتباطـات هسـتند و به سـرعت رشـد میکنند. ایـن پدیدههای جـذاب، کـه به سـرعت در سـطح جهـان در حـال رشـد هسـتند و بـه یکـی از محورهـای اصلـی توجـه برنامهریزان و بخشهای موثـر در رشـد اقتصــادی پــارهیی از کشــورها بــدل شــدهاند، در ادبیات اقتصادی نوپاها خوانده میشوند. ردپای نخستین استارتآپهای ایرانی برای آگاهی از نخستین تجربههای مرتبط با استارتآپها در ایران باید در مسیر تاریخ به 15سال قبلی بازگردیم؛ زمانی که حسام آرماندهی و نازنین دانشور بعد از آشنایی از این نوع کسب و کار به فکر تاسیس استارت آپ در ایران افتادند. 15 سال پیش حسام از نخستین بچههای
دبیرستانی در تهران بود که به اینترنت دسترسی پیدا کرد و نازنین هم در آن زمان اوقات زیادی را در چت رومهای یاهومسنجر میگذراند. امروز اما این دو صاحب دو استارتآپ موفق در تهران هستند. هر دو شغلهایشان را در اروپا رها کرده و به ایران آمدهاند. کافه بازار که حسام ۲۸ ساله از موسسان آن است و تخفیفان که نازنین ۳۰ ساله آن را به شرکتی پرسود تبدیل کرده است، در واقع نخستین تجربیات ایرانی جماعت با استارت آپ را تشکیل میدهند. البته مشکلات فراوانی در سالهای ابتدایی اجرای این ایده وجود داشت که فرآیند توسعه استارت آپها را با مشکل مواجه میکرد، اما دولت یازدهم از بدو به دست گرفتن سکان هدایت ساختار اجرایی کشور تلاش میکند، از اگوهای نوآورانه برای کنترل بیکاری و توسعه کسب و کار کوچک استفاده کند. بر این اساس استارتآپها به عنوان مهمترین نماد استفاده از فناوری در توسعه کسب و کار در راس برنامهریزیهای مرتبط با کسب و کارهای نوآورانه قرار گرفته است. میلاد صابری، بنیانگذار سایت «کاربانک» و نماینده استارت آپ گرایند جهانی در تهران بر این باور است که گسترش استارت آپها میتواند حتی برای مردم عادی نیز سازنده باشد: «یکی از دلایل
سرمایهگذاری عموم روی کالاهای تورمزا در بازار (مانند طلا، ارز، مسکن و...) اطلاع نداشتن از امکان سرمایهگذاری در دیگر موقعیتهاست. وجود استارت آپها امکانی برای سرمایهگذاری برای شرکتها یا افراد سرمایهگذار فراهم میکند و قطعا با به وجود آمدن شرکتهای موفق در آینده و ورود این قبیل شرکتها به بازار عمومی مانند بورس، راهی جدید برای سرمایهگذاری به وجود میآورد.» یکی از جنبههای بسیار ارزشمند استارت آپها، تاثیرات مثبت آن بر محیط زیست است. امروزه بسیاری از شرکتهای برتر دنیا، با تولید فناوری و ارائه خدمات به درآمدهایی نجومی دست مییابند و به همین دلیل آنها را صنایع «بدون دودکش و آلایندگی» هم مینامند. مراکز رشد و شتابدهنده تاکنون راهکارهای گوناگونی برای افزایش احتمال موفقیت یک استارت آپ ارائه شده است. مراکز رشد و شتابدهنده یکی از مراکزی هستند که میتوانند به رشد متوازن یک استارت آپ کمک کنند. حمیدرضا مسرور که خودش بنیانگذار شتابدهندهیی به نام «دیموند» است، در توضیح دلیل اهمیت شتابدهندهها میگوید: «وجود موسساتی نظیر شتابدهندهها و مراکز رشد اهمیت زیادی در گسترش استارت آپها و موفقیت آنها
دارد. این مراکز با تامین فضای اداری، دسترسی به اینترنت، آموزش مهارتهای لازم در کسب و کار، مشاوره و نیز تامین سرمایه اولیه، کارآفرینان را در مسیر پیشرو یاری میکنند. گفتنی است اکنون در ایران، پارکهای علم و فناوری، برخی دانشگاهها و چند مرکز خصوصی شتابدهنده فعال هستند که هدفشان فراهم کردن زمینه پیشرفت استارت آپهاست. رمز موفقیت استارتآپها استارت آپ گرایند یک رویداد استارت آپی است که هر ماه در شهرهای مختلف جهان برگزار میشود. در حال حاضر 175 شهر در 70 کشور این رویداد جهانی را برگزار میکنند. در ایران نیز استارت آپ گرایند تهران از چند ماه پیش کار خود را آغاز کرد و پس از مدتی، شهرهای مختلفی نظیر اصفهان، شیراز، اراک و چند شهر دیگر نیز به این فهرست اضافه شد. روند برگزاری استارت آپ گرایند به این صورت است که ابتدا و انتهای برنامه، فرصتی 30 دقیقهیی به شرکتکنندگان برای آشنایی با هم داده میشود. سپس به بخش «شبکهسازی» و اصلی رویداد یعنی سخنرانی یک کارآفرین موفق میرسیم. در این بخش، کارآفرین موفق دعوت شده از مسیری که پیموده، درسهایی که آموخته و مسیر پیشرو صحبت میکند و شرکتکنندگان میتوانند
پرسشهای خود را مطرح کنند. با نگاهی به مسیر پرفراز و نشیب توسعه استارتآپها در کشورمان، مشخص میشود که این نوع کسب و کار امروز به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه، نقش غیر قابل انکاری را در گسترش کسب و کار نوآوران بازی میکنند. اقتصاد ایران هم اگر میخواهد که در لیست اقتصادهای نوآورانه رنکینگ آبرومندانهتری را کسب کند، چارهیی ندارد جز اینکه زمینه حمایت از استارتآپها (به عنوان یکی از اضلاع کسب و کار کوچک) را فراهم کند. یکی از اقداماتی که هر استارتآپ برای گسترش کسب و کار خود باید به انجام برساند، معرفی محصول خود به سرمایهگذاران برای جذب منابع مالی مورد نیاز است. در این میان، بیان ویژگیهای محصول و آینده درخشان آن به شکلی قانعکننده به سرمایهگذاران اهمیت بسیاری دارد. متاسفانه بسیاری از صاحبان استارتآپها مهارت چندانی در این زمینه ندارند و نمیتوانند افراد را به سرمایهگذاری روی استارت آپ خود مجاب کنند. دولت یازدهم از طریق گسترش فعالیتهای مرتبط با استارت آپ ها و تامین مالی فعالان این نوع کسب و کار می تواند برخی از تنگناهای مرتبط با مشکل بیکاری را از طریق فعالیت بنگاه های نوپا پوشش دهد.
ارسال نظرات