3 گزینه برای سود غیرحرفه‌ای‌ ها از بورس

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از عصر ایران، بازار سهام آخرین هفته دی ماه را با شرایط به مراتب بهتری پشت سر گذاشت. در هفته پایانی دی ماه در دو بازار بورس و فرابورس 2.502 میلیارد تومان سهم معامله شد که سهم معاملات خرد ( بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت ) از این کیک بزرگ 1.435 میلیارد تومان بود.این آمار از جهش حدود 60 درصدی معاملات خرد در بورس حکایت می کند و این مهم یعنی ورود پول جدید به بازار سهام و این که حقیقی ها در حال شارژ حساب های خود در کارگزاری ها هستند تا از این بازار گاوی جا نمانند. (در ادبیات بازار سهام به بازار منفی و قرمز بازار خرسی وBearish market گفته می شود و بازار مثبت را بازار گاوی و bull market می خوانند) شاخص بورس اوراق بهادار تهران نیز در این هفته از 63.517 تا 66.562 واحد رشد کرد و بازدهی 4.79 درصدی را از بازار سهام به نمایش گذاشت،این در حالی است که شاخص فرابورس موسوم به آیفکس در هفته سپری شده از 711 خود را تا 719 واحد بالا کشید و 1.12درصد مثبت بود. شاخص بورس تهران در دهمین ماه سال رشد 5044 واحدی معادل 8.1 درصد را تجربه کرده است و این جهش سبب شده که کارنامه شاخص بورس در 10 ماه سپری شده از سال 7 درصد مثبت باشد.حالا با اعتماد به نفس کامل می توان گفت که بازار سهام برگشته است، آن هم کی؟ درست مصادف با سالروز آغاز سقوط در دی ماه سال 92.در شرایط کنونی می توان از مردم هم دعوت کرد تا در بورس سرمایه گذاری کنند و البته سرمایه گذاری بلند مدت و درست.هیچ گاه نباید این تصور را کرد که از بورس جامانده اید و یک عده همه سودها را با خود به خانه برده اند،چرا که در بازار سهام همیشه فرصت برای شناسایی سود و خرید سهم های خوب و پربازده هست.ضمن این که رشد اخیر بورس تازه سبب شده که میانگین قیمت سهام در بورس حدود 20 درصد رشد کند و هنوز قیمت سهام بسیاری از شرکت ها پایین تر از قیمت های معامله شده در سال 92(قبل از جهش های تاریخی 92)هست. غیرحرفه ای ها و گزینه های پیش رو؟ اما چه سهم هایی را باید الان خرید.بعضا مخاطبان گرامی سوال می کنند که توافق برجام آینده چه سهم هایی را تضمین می کند و الان موقع ورود به چه سهم هایی است؟ در ابتدا حتما به سرمایه گذاران غیر حرفه ای و آن هایی که فرصت رصد لحظه ای وضعیت سرمایه خود در بورس را ندارند توصیه می کنیم هرگز به شکل مستقیم وارد بازار سرمایه نشوند.این بازار را با ملک و سکه اشتباه نگیرید.قرار نیست هر سهمی را بخرید و یک سال بعد از آن سود و بازدهی قابل توجه بگیرد،این امکان وجود دارد که آن سهمی که خریده اید اگر انتخاب درستی نباشد،سرمایه شما را نصف کند!این را بدانید که سود سهامدار از محل خرید یک سهم از دو محل است اول بازدهی یک سهم و این که مثلا سهام فلان بانک را 110 تومان خریده اید و دو ماه بعد قیمت آن 150 تومان می شود و به شما 36 درصد بازدهی می رساند و دوم این که اگر سهامدار صبوری باشید تا مجمع شرکت که پایان سال مالی آن شرکت است صبر کنید و عددی را هم به عنوان سود نقدی دریافت نمائید.البته در ایران متاسفانه شرکت ها سود نقدی سهامداران را دیر پرداخت می کنند و چون برای پرداخت سود نقدی سهامدار 8 ماه مهلت قانونی تعیین شده معمولا شرکت ها از تمام این فرصت برای پرداخت سود سهامدار استفاده می کنند،البته غیر از شرکت های خوش حساب بازار سهام.در بازار سهام برای حداکثر سود و زیان روزانه محدودیت تعیین شده و روزانه هر سهمی 5 درصد حداکثر بالا می رود یا حداکثر 5 درصد پائین می آید.یعنی شما یک شبه در بورس پولدار نمی شوید و بالعکس در یک شب سرمایه خود را به باد نخواهید داد؛اما بورس یعنی ریسک.کسانی که از طریق بورس به ثروت رسیده اند مزد ریسک خود را گرفته اند و البته دانش آن را هم داشته اند. معرفی بهترین گزینه بورس جای کسانی نیست که از آن چیز زیادی نمی دانند و فقط سهمی را می خرند چون فلان کس به آن ها گفته خوب است.برای آن هایی که فقط خبر سودهای خیره کننده بورس آن ها را به سمت این بازار کشانده و عملا دانش و تخصص کافی برای معامله در این بازار را ندارند و یا این که عملا وقت لازم برای رصد سرمایه خود در بازار سرمایه را ندارند،توصیه اکید و همیشگی سرمایه گذاری در بورس از طریق صندوق های سرمایه گذاری مشترک است.اگر به گزارش های قبلی رجوع کنید،شیوه سرمایه گذاری در صندوق ها توضیح داده شده است.بازهم توضیح می دهیم که صندوق های سرمایه گذاری مشترک با نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و توسط کارگزاران و حرفه ای های بازار سهام مدیریت می شود.اگر صندوق تازه تاسیس باشد شما با مبلغ یک میلیون تومان(ارزش اولیه هر واحد سرمایه گذاری صندوق ها) و خرید حداقل 10 واحد سرمایه گذاری(یونیت) در این صندوق ها سرمایه گذاری می کنید.این نوع از سرمایه گذاری حتی نیاز به دریافت کدسهامداری از کارگزاری ها ندارد.مدیران صندوق ها یعنی همان حرفه ای ها با پول شما در بورس و فرابورس سهام خرید و فروش می کنند و از محل سود و زیانی که این داد و ستدها برای صندوق ها دارد،ارزش واحد سرمایه گذاری شما افزایش می یابد.بیشتر این صندوق ها به دلیل سبد سهام متنوعی که دارند همگرا با شاخص بورس هستند و هر چه بازار مثبت تر باشد اوضاع این صندوق ها بهتر است و بالعکس هر چه بازار منفی باشد،زیان این صندوق ها بیشتر.سابقه این صندوق ها شما را به سرمایه گذاری در هر یک از این صندوق ها هدایت می کند. به سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران به آدرس www.fipiran.comمراجعه کنید و لیست صندوق هایی که بیشتری بازدهی ها در پروسه دو ساله داشته اند را،پیدا کنید.توجه داشته باشید مقیاس شما بازدهی صندوق ها(فاصله ارزش روز صندوق ها با ارزش اولیه 100 هزار تومانی) از سال 90 تا 92 باشد،چرا که به دلیل شرایط بد بازار از دی ماه 92 تا دی ماه 94 بازدهی تمام صندوق ها منفی است و راهنمایی درستی به شما نمی کند.در یک کلام به صندوق های سرمایه گذاری مشترک اعتماد کنید این صندوق ها ویترین کارگزاران برای جذب مشتری هستند و قطعا اگر یک کارگزار بورس سهم سرسبدی را برای خود خریداری کند مقداری از آن را به صندوق زیرمجموعه خود می دهد تا ارزش صندوقش بالا برود و آن صندوق برایش اعتبار بیاورد.پس نگران چیزی نباشید در این صندوق ها هم قانون از شما حمایت می کند و هم ریسک شما به میزان زیادی کاهش می یابد.غیر از صندوق های در سهام صندوق های مختلط(هم در سهام سرمایه گذاری کرده اند و هم در اوراق مشارکت) و صندوق های با درآمد ثابت(سود معینی را برای شما تضمین می کنند که الان سالانه 22 درصد است)وجود دارند،اما بازدهی آن ها از بازدهی صندوق های در سهام کمتر است و البته ریسکی به مراتب کمتر دارند. گزینه سبدگردانی اگر البته ریسک پذیرتر هستید،شرکت های رسمی سبدگردان را انتخاب کنید.لیست سبدگردان های رسمی را از سایت رسمی سازمان بورس به آدرس www.seo.ir پیدا کنید.سبدگردان ها معمولا سبدهای بالای 100 میلیون تومان را پذیرا هستند.سبدگردانی شرایط خاص و فرم های خاصی دارد که در سایت سبدگردان های رسمی قابل مشاهده است.آن ها معمولا به کد(به اسم) خود شما خرید و فروش سهام انجام می دهند و شما روزانه می توانید خرید و فروش های خود را چک کنید. در واقع بر اساس بند 17 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار، سبدگردان شخصی حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه گذار می پردازد و طبق بند 4 ماده 1 دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردان، سبدگردانی عبارت از تصمیم به خرید، فروش یا نگه‌داری اوراق بهادار به‌نام سرمایه‌گذار معین توسط سبدگردان در قالب قراردادی مشخص، به منظور کسب انتفاع برای سرمایه‌گذار است و منظور از سبد اختصاصی، مجموع دارایی‌های موضوع سبدگردانی (اعم از وجه نقد، اوراق بهادار و مطالبات) می باشد که به مشتری معینی تعلق دارد. آن ها بابت سبدگردانی کارمزدها و هزینه هایی دارند که از شما به عنوان سرمایه گذار صاحب سبد دریافت می کنند.البته در بورس سبدگردان های غیر رسمی هم فعالیت می کنند که بدون هیچ قراردادی نسبت به خرید و فروش سهام اقدام می کنند که همکاری با آن ها اصلا مورد تائید نیست. نیمه حرفه ای ها و مشاوران سرمایه گذاری اما برای نیمه حرفه ای ها شرکت های مشاور سرمایه گذاری ایجاد شده اند.نیمه حرفه ای ها کسانی هستند که بازار سهام را می شناسند و از چند و چون سرمایه گذاری در بورس کمابیش خبر دارند.آن ها برای فعالیت در بورس به تحلیل های تخصصی و بعضا اطلاعات درست نیاز دارند.از سال 89 به بعد به نهادهای مالی خاصی تحت عنوان مشاوران سرمایه گذاری مجوز فعالیت داده که می توانند به اشخاص حقیقی و حقوقی مشاوره بدهند.اما استفاده از مشاوره این شرکت ها برای افراد نیمه حرفه ای و آشنا به بورس توصیه می شود.البته افراد حرفه ای هم همواره از مشاوره های این مشاوران بهره جسته اند.لیست این مشاوران رسمی هم در سایت رسمی سازمان بورس موجود است. برای غیرحرفه ای ها و نیمه حرفه ای ها گزینه سومی برای سود بردن از رشد های سنگین بورس وجود ندارد و تنها گزینه باقی مانده ورود مستقیم به بازار سهام است که ویژه حرفه ای هاست و آن ها که کاری جز معامله سهام در بورس ندارند.آن ها از ساعت 8:30 دقیقه صبح تا 12:30 ظهر پس آن که اخبار و تحلیل های روز را مطالعه کرده اند پشت سیستم معاملات آنلاین می نشینند و ترید(معامله) می کنند.دقت،سرعت و دانش مثلثی است که باید یک معامله گر آنلاین داشته باشد تا موفق شود.برای حرفه ای ها ورود به صنایعی همچون حمل و نقل،بیمه،تجهیزات،خودرو(خودرویی هایی که زیان ده نیستند)پتروشیمی ها و بانکداری برای خرید و نگهداری تا میان مدت(3 تا 6 ماه) و بلند مدت(یک سال به بالا)توصیه می شود. نگاهی به عملکرد 10 ماهه بورس تهران ده ماه از سال گذشت و جهش های دهمین ماه سال کافی بود تا کارنامه کل بازار و بیشتر صنایع بورسی مثبت شده و در تراز مقایسه ای رنگ سبز را به خود ببینند.اما در حالی شاخص بورس در این مدت 10 ماهه تنها 7 درصد مثبت بوده که گروهی به نام وسایل اندازه گیری و ابزار پزشکی با حضور یک سهم جنجالی به نام کنتورسازی ایران 154 درصد رشد را به خود دیده است.البته سهامداران کنتورسازی سهام این شرکت را به امید کسب بازدهی بیشتر نگهداشته اند،حال آن که با توقف ناگهانی نماد به دلیل تعدیل مثت 433 درصدی ناشی از قرارداد تولید 201 هزار صندوق فروشگاهی و فروش آن به اصناف مواجه شده اند.قرارداد مهمی که اینک در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.این درحالی است که صنعت حمل و نقل به عنوان صنعتی که بیشترین منفعت را از لغو تحریم ها می برد،در بورس تهران حدود 80 درصد بازدهی داده است،یعنی ماهی 8 درصد!قندی ها نیز که اصطلاحا بتا منفی دارند و خلاف بازار حرکت می کنند،با 47 درصد سودآوری،سومین صنعت سودده بازار سهام شناخته شده اند.در همین حال بیشترین بازدهی منفی (زیان)نصیب گروه کانی فلزی شده است، شاخصی که صنایع رو به افول یعنی سنگ آهنی ها و برخی نمادهای تولید کننده روی را در خود جای داده است. جدول زیر روایتگر بازدهی بازار و صنایع بورسی در 10 ماهه امسال و دوره های دیگر است:

با این وصف توصیه می شود همه افراد صاحب نقدینگی مازاد،به جای ماندن در بانک یا خرید دارایی هایی همچون آپارتمان و زمین و مسکوکاتی چون سکه بازار سهام را از طریق یکی از روش هایی که عنوان شد برای سرمایه گذاری انتخاب نمایند ، چرا که سرمایه گذاری در این بازار آن هم برای میان مدت و بلند مدت ریسکی ندارد.