6 پرسش درباره باتری گوشی‌های هوشمند

تا همین چند سال پیش، گوشی‌های همراه به خاطر داشتن صفحه کوچک و کارکرد محدود، انرژی چندانی مصرف نمی‌کردند و در نتیجه نیازی به شارژ هر روزه نبود، اما امروزه بیشتر گوشی‌های هوشمند با داشتن صفحه نمایشگر بزرگ و انبوهی از برنامه‌های کاربردی مختلف، انرژی زیادی مصرف کرده و با وجود بزرگ‌تر شدن اندازه باتری، گاه نیاز است‌ هر روز شارژ شوند. باتری گوشی‌های همراه از نوع لیتیوم- یونی است.

این نوع باتری حدود دو دهه پیش توسط یک شرکت مطرح ژاپنی به بازار عرضه شد. با وجود این، از آن زمان تاکنون، تغییر چندانی در ساختار این باتری‌ها ایجاد نشده است. آشنایی با برخی ویژگی‌های این نوع باتری‌ها و ویژگی‌های مرتبط با آنها در گوشی‌های همراه می‌تواند به ما در کاهش میزان مصرف باتری و در نتیجه نیاز کمتر به شارژ کمک کند. آیا باید گوشی را پیش از نخستین استفاده به صورت کامل شارژ کنم؟ خیر! نسل قدیمی‌تر باتری‌ها یعنی باتری‌های نیکل کادمیومی دارای یک ویژگی خاص به نام اثر حافظه‌ای (memory effect) بودند. این به آن معنا بود که نحوه شارژ و خالی‌شدن شارژ آنها بر میزان ظرفیتشان تاثیر می‌گذاشت. به همین دلیل بود که شرکت‌های تولیدکننده محصولات الکترونیک به مصرف‌کنندگان خود توصیه می‌کردند، پیش از نخستین استفاده از آن محصول، ابتدا باتری آن را به صورت کامل شارژ کنند. با وجود این، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این ویژگی در مورد باتری‌های لیتیوم - یونی صدق نمی‌کند. در واقع نیازی نیست باتری یک گوشی همراه پیش از نخستین استفاده، به صورت کامل شارژ شود. آیا باتری با گذر زمان ضعیف می‌شود؟ بله. باتری‌های لیتیوم - یونی همانند بسیاری از باتری‌های دیگر به تدریج ضعیف می‌شوند. باتری‌های لیتیوم- یونی جدید به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند تعداد مشخصی چرخه را به انجام برسانند. منظور از چرخه، فرآیند کامل پر شدن و سپس خالی شدن باتری است. رسیدن شارژ باتری از صددرصد به صفر درصد با یک چرخه باتری برابر است. با وجود این‌ لزومی ندارد که یک چرخه در یک بار شارژ صورت گیرد. برای نمونه، یک روز ممکن است ‌75 درصد شارژ باتری را مصرف و شب دوباره آن را شارژ کنید و تا فردای آن روز هم 25 درصد از شارژ را مصرف کنید. به این ترتیب صددرصد از شارژ مصرف می‌شود و این دو روز با هم یک چرخه باتری را تشکیل می‌دهد. گوشی‌های مختلف از نظر تعداد چرخه‌های مفید با هم متفاوت است. با وجود این، بیشتر دستگاه‌ها پس از 300 تا 500 چرخه کامل، به مرحله‌ای می‌رسند که فقط حدود 70 درصد از ظرفیت اولیه‌شان در دسترس خواهد بود. آیا متصل ماندن طولانی گوشی به شارژر به باتری آن آسیب می‌زند؟ معمولا این طور نیست. برخی کارشناسان توصیه می‌کنند، گوشی را چند‌ ساعت به صورت متصل به شارژر رها نکنید، زیرا این کار سبب دریافت میزان بیشتری انرژی الکتریکی و آسیب به دستگاه می‌شود. با وجود این، باتری‌های امروزی تا حد زیادی بر این مشکل غلبه کرده‌اند. در این میان، یک نکته مهم وجود دارد و آن هم توجه به مساله گرماست. گرما سبب می‌شود باتری‌های لیتیوم- یونی به‌تدریج ضعیف شوند و در نتیجه از عملکرد مفید آنها کاسته می‌شود. از آنجا که عملیات شارژ، سبب بالارفتن مختصر دمای گوشی می‌شود، این ترکیب شارژ و دمای بالا (بیش از 30 درجه سانتی‌گراد) سبب تضعیف باتری خواهد شد. به همین دلیل توصیه می‌شود تا حد امکان هنگام شارژ، گوشی را از مکان‌های گرم نظیر قرارگیری در معرض نور آفتاب دور نگاه دارید. آیا باید منتظر بمانیم تا شارژ باتری به نزدیک انتها برسد و آن گاه آن را شارژ کنیم؟ آیا شارژ گوشی به دفعات به آن آسیب می‌زند؟ خیر. اتفاقا شارژ زود به زود باتری بسیار بهتر از مصرف همه شارژ و دوباره شارژ کردن است. باتری‌های لیتیوم- یونی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که خالی کردن کامل شارژ آنها سودمند نیست و در عوض، شارژ کردن در فواصل کوتاه‌تر به عمر بیشتر آن کمک می‌کند. برای نمونه، اگر فقط از 50 درصد شارژ باتری استفاده و دوباره 50 درصد شارژ شود، می‌توان بین 1200 تا 1500 بار این روند را تکرار کرد (یعنی 600 تا 750 چرخه کامل) تا باتری به مرحله 70 درصد از ظرفیت خود افت کند. این در حالی است که شارژ کامل، این بازه را به 300 تا 500 چرخه کامل کاهش می‌دهد و در نتیجه در مدت زمانی کوتاه‌تر باتری ضعیف می‌شود. آیا خاموش کردن وای ـ فای و بلوتوث به افزایش عمر باتری می‌انجامد؟ قرار دادن در حالت پرواز چطور؟ فناوری‌های قدیمی‌تر وای ـ فای و بلوتوث و نیز فعال بودن در شبکه مخابراتی همراه به گونه‌ای بود که انرژی زیادی مصرف می‌کرد. با وجود این امروزه این فناوری‌ها پیشرفت کرده و در نتیجه، شارژ مصرفی چندان زیاد نیست. البته خاموش کردن این قابلیت‌ها می‌تواند اندکی از میزان مصرف باتری بکاهد. البته وقتی گوشی در حالت جست‌و‌جوی شبکه مخابراتی همراه قرار دارد، انرژی زیادی مصرف می‌کند. افزون بر این، مصرف انرژی در حالتی که دیتای موبایل (شبکه‌های 3G و 4G) فعال است، به مراتب بیشتر از حالت اتصال به اینترنت از طریق وای ـ فای است. برای کم کردن مصرف باتری چه کارهایی می‌توان انجام داد؟ اقدامات متعددی وجود دارد که می‌تواند به کاهش مصرف شارژ و در نتیجه افزایش عمر مفید باتری کمک کند. برخی از آنها عبارت است از: کاهش میزان روشنایی صفحه نمایش، غیرفعال کردن قابلیت مکانیابی و نیز اپلیکشین‌های پس‌زمینه‌ای که نیازی به آنها ندارید، بستن اپلیکیشن‌های مختلف پس از استفاده از آنها، غیرفعال کردن اعلام دریافت ایمیل یا اعلام‌های مربوط به شبکه‌های پیام‌رسان تلفن همراه.