آغاز فاز اول پیمان پولی ایران و روسیه
روز گذشته، هم‌اندیشی بررسی موانع صادرات به روسیه با حضور اعضای کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی ایران و برخی مسوولان دولتی از جمله رییس سازمان توسعه تجارت و رییس سازمان دامپزشکی‌کشور در اتاق ایران برگزار شد.
در این نشست که با هدف تبیین چگونگی ورود کالاهای ایران به بازار هدف صادراتی روسیه برگزار شد، برخی موانع مهم در این مسیر از جمله «دیوار بلند تعرفه»، «نبود زیرساخت‌های لازم» و «فقدان استراتژی منسجم» مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، در این میان، باتوجه به برهم خوردن شرایط منطقه‌ای، روسیه همچنان «بازار تجاری پرپاقرص» برای تجار ایرانی محسوب می‌شود و این کشور سعی دارد تا ارتباط خود را نسبت به سایر کشورهای منطقه به دلیل برخورداری کشورمان از بازار 80 میلیون نفری با ایران حفظ کند. اما در این میان، ظاهرا برخی ترک‌ها، اقدام به صادرات کالاهای تولیدی خود با برند و نام ایران کرده‌اند که به دلیل رخدادهای اخیر در روابط ترکیه و روسیه، روس‌ها نسبت به این اقدام واکنش نشان داده‌اند و رییس سازمان دامپزشکی و کشاورزی روسیه اعلام کرده است: «ایران تمام اقدامات ممکن را برای جلوگیری از صدور کالاهای ممنوع شده ساخت ترکیه به بازار روسیه به نام کالاهای ایرانی انجام دهد. » در این نشست، جزییات پیمان پولی ایران و روسیه نیز تشریح و از آخرین اقدامات در این زمینه پرده‌برداری شد. فرصت محدود برای تثبیت بازار روس در همین راستا؛ نایب‌رییس اتاق ایران معتقد است: باید برای حضور بیشتر در بازار روسیه از فرصت کوتاه به وجود آمده که ناشی از اختلافات سیاسی روسیه و ترکیه است، استفاده کنیم و جای خودمان را در بازار روسیه تثبیت کنیم. پدرام سلطانی درنشست «بررسی موانع راهکارهای صادرات به روسیه» گفت: صادرات به روسیه با توجه به فرصت‌های پیش آمده، بسیار مهم و غیرقابل تکرار است، برای همین نیاز است که در جهت رفع موانع صادرات به روسیه اقدامات لازم صورت بگیرد. وی افزود: مسائل و مشکلات مربوط به صادرات به روسیه گسترده است و بخش خصوصی نیازمند جدیت بیشتر برای فعالیت‌هایش دارد تا بتواند این خلأ را پر کند. در واقع، تشکل‌ها باید در حوزه‌هایی که می‌توانند با بازار روسیه تعامل بیشتری داشته باشند تا محصولات تولیدیشان را در مواردی جایگزین کالای ترک کنند. نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تصریح کرد: اتاق مشترک ایران و روسیه به عنوان محور پیگیری مشکلات تجارت دو کشور است و انتظار داریم تا با برنامه و تمرکز بیشتری پیش روند. سلطانی خاطرنشان کرد: درحال حاضر، گمرکات روسیه تعرفه‌های بیشتری را از کالاهای ایرانی نسبت به کالاهای ترک می‌گیرند که این موضوع به قدرت رقابت‌پذیری ما لطمه می‌زند. گشایش ال. سی برای مبادله با روسیه همچنین مدیرعامل بانک توسعه صادرات از ایجاد خط اعتباری 20میلیون یورویی توسط این بانک برای صادرات به روسیه خبر داد. علی صالح‌آبادی روز گذشته در نشست بررسی راهکارهای صادرات به روسیه، گفت: در حال رایزنی با بانک مرکزی هستیم تا از طریق راهکارهایی خط اعتباری 20میلیون یورویی را به 300 میلیون یورو برسانیم. وی با اشاره به وضعیت و حجم تجارت روسیه، گفت: بر اساس آمار موجود، درآمد ناخالص روسیه 2.2 تریلیون دلار است و تورم این کشور 5 درصد بوده، بنابراین درآمد سرانه 16هزار و 500 دلار و ذخایر ارزی روسیه به 500 میلیارد دلارمی‌رسد. صالح‌آبادی افزود: روسیه حدود 283میلیارد دلار کالا واردات دارد و در مقابل نیز صادرات این کشور به 492میلیارد دلار می‌رسد. در این میان، سهم ایران از صادرات روسیه تنها 296میلیون دلار در سال 93 بوده و در این بین نیز 639 میلیون دلار از روسیه واردات داشته‌‌ایم. مکانیسم پیمان پولی با روس‌ها وی با اشاره به رایزنی‌های ایران با روسیه برای «پیمان پولی» توضیح داد: برای مبادلات کالا و استفاده از پول‌های کشورهای مقصد، مذاکرات متعددی بین بانک مرکزی ایران و روسیه انجام شد که هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده است. در فاز اول، دولت روسیه بانکی را مشخص کرده که برای شروع پیمان پولی با ما کار کند. البته در این باره چند جلسه با این بانک برگزار شده تا برای واردات از ایران ال. سی باز کند. علاوه براین موضوع، روش‌های تسویه حساب را هم برای بانک‌ها تعریف کرده‌ایم و کد رمز بین ما و آنها نیز رد و بدل شده است. صالح‌آبادی تصریح کرد: ما برای مبادله کالا با روسیه، اعتبار بالایی قائل هستیم و اگر لازم باشد، خط اعتباری 20میلیون یورویی را به صورت چرخشی افزایش خواهیم داد. وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه تجار ایرانی به دلیل نوسان و کاهش ارزش روبل، تمایلی برای مبادله کالا با روسیه با معیار روبل ندارند، گفت: تجار برای مبادله کالاهای تجاری با روسیه، امکان استفاده از روبل و سایر ارزهای جهان را دارند. درواقع، اگر صادرکننده مایل باشد، حاضریم دلار آنها را در روسیه گرفته و معادل ریالی آن را نزدیک به نرخ ارز آزاد؛ یعنی «ریال» به صادرکننده تحویل دهیم. به گفته مدیرعامل بانک توسعه صادرات؛ پس از اجرایی شدن برجام، بانک‌های بیشتری مشمول قرارداد بانکی با ایران خواهند شد تا در این بین، از امکانات سوئیفت برای مبادلات مالی بیشتر استفاده کنیم. محصولات صادراتی ایران به روسیه در همین حال؛ رییس سازمان دامپزشکی‌کشور گفت: براساس توافقی که با روس‌ها کرده‌ایم 19مرکز فرآوری شیلات می‌تواند محصولات خود را به فدراسیون روسیه صادر کنند ولی آنچه فعلا مد نظر ماست میگو است. مهدی خلج گفت: ریز اطلاعات مربوط به گوشت، مرغ و تخم‌مرغ برای روس‌ها ارسال شده و تکلیف مجوز صادرات این اقلام نیز از جمله موضوعاتی است که تا اواخر بهمن ماه مشخص می‌شود. وی با اشاره به سفر مرجع صلاحیت تایید محصولات ایرانی روسیه به ایران، افزود: این مسوول با معاون نخست‌وزیر روسیه 3 هفته قبل به تهران سفر کردند. ماحصل این رفت و آمدها جلسات متعددی بود که با دامپزشکی ایران برای صدور گواهی بهداشتی در راستای صادرات فرآورده‌های لبنی برگزار شد تا نمایندگان ما متعهد شوند که شیر خامی که از دامداری‌های بهداشتی تامین می‌شود چه از لحاظ نظارت در دامداری و چه از لحاظ استفاده در کارخانه‌های صنایع شیر طبق استانداردهای روسیه باشد. به گفته خلج؛ دو موافقتنامه با روس‌ها در راستای محصولات دامداری و کشاورزی به امضا رسید که امیدواریم از 20 ژانویه صادرات محصولات لبنی به روسیه آغاز شود. 8 مانع صادرات کالا به روسیه از سوی دیگر؛ نایب‌رییس اتاق مشترک ایران و روسیه با اشاره به 8 مانع صادرات و ورود کالاهای ایرانی به بازار روسیه گفت: برای صادرات اقلام به بازارهای صادراتی روسیه چالش‌هایی وجود دارد که از جمله می‌توان به فقدان استراتژی صادراتی، کمبود یا نبود زیرساخت‌های لازم ریلی و دریایی، تعرفه‌های بالا، اهمیت ندادن به ارزش‌گذاری کالا، فقدان پوشش خطرات بازار، نبود بازاریاب، رقابتی نبودن و فقدان سیاست‌های اقتصادی روشن ایران اشاره کرد. غدیر قیافه افزود: موضوعی که به عنوان یکی از چالش‌های اساسی کالای ایرانی به ویژه محصولات کشاورزی در بازار روسیه مطرح بود، بحث تعرفه‌های بالا بود که این نوع سیاست‌ها را به گوش رییس‌جمهور هم رسانده‌ایم. در واقع، روسیه تعرفه‌هایش برای تمامی کشورها یکسان است، اما موضوعی که سبب ایجاد اختلاف شده ترخیص کالای ایرانی با تعرفه بالا است که این موضوع به معنی عدم ارزش‌گذاری کالا برای مقامات ایرانی است. کاهش 152 میلیون دلاری صادرات وی با اشاره به سهم اندک ایران از بازار روسیه گفت: از مجموع واردات 300 میلیارد دلاری روسیه از سایر کشورها، سهم ایران کمتر از یک دهم درصد است که این موضوع در شأن ایران نیست. سازمان توسعه تجارت در 9 ماهه سال جاری واردات ایران از روسیه را 390میلیون دلار اعلام کرده، در حالی که با وجود فراهم شدن زمینه همکاری با این کشور، صادرات ما به روسیه به 152میلیون دلار کاهش یافته است. نایب‌رییس اتاق مشترک ایران و روسیه تصریح کرد: یکی از مشکلات ما ظرفیت‌های صادراتی متنوع یاد می‌شود. چرا که؛ اقتصاد ما درون‌گرا است و هرآنچه که تا به امروز تولید کرده‌ایم برای مصرف داخل بوده و در نهایت تولیدکننده اضافه مصرف داخل را صادر می‌کند. این عضو اتاق بازرگانی ارومیه با اشاره به موانع صادرات محصولات کشاورزی گفت: امسال 600 هزار تن سیب آذربایجان غربی روی دست این استان در سردخانه‌ها مانده است. چرا که؛ کرایه حمل و نقل هر کامیون به روسیه 3هزار و 800 دلار است و 1000 تومان تعرفه واردات هرکیلو سیب به روسیه تعیین شده است. یعنی قیمت تمام شده سیب صادراتی ما در روسیه کیلویی 4هزار و 300 تومان می‌شود؛ در حالی که قیمت سیب موجود در روسیه 80 سنت (حدود 2500تومان) است. در نتیجه سال گذشته، تمام سیب‌ها با قیمت 300 تومان تبدیل به پوره شد و امسال هم در نهایت توانسته‌ایم یک کامیون سیب صادر کنیم. نایب‌رییس اتاق مشترک ایران و روسیه افزود: متاسفانه حمایت مناسب از سوی دولت برای صادرات به روسیه انجام نمی‌گیرد و سیاست‌های اقتصادی و تجاری ایران نیز غیرقابل پیش‌بینی به نظر می‌رسد که این موضوع هم جزو مواردی است که یک شبه نمی‌توان برای آن راه‌حل ایجاد کرد. وی با اشاره به ایجاد دیوار بی‌اعتمادی بین فعالان اقتصادی ایران و روسیه خاطرنشان کرد: وقتی اسم از روسیه به میان می‌آید همه به مافیا و فضای ناامن آن می‌اندیشند. درحالی که؛ اگر تجار ایرانی با شرکت‌های معتبر روسی کار کنند، چنین چیزی صحت ندارد.
