اقتصادآنلاین - اکرم شعبانی؛ قدرتهای غربی طی هفته جاری در نشستی درباره تسلط کامل چین بر عناصر نادر خاکی و سایر منابع حساس معدنی در بروکسل به گفتوگو خواهند نشست، در این نشست مقامات اتحادیه اروپا چشم انداز خود را برای ایجاد زنجیرهای بدون تعارض با محیط زیست (زنجیره تامین سبز) بیان خواهند کرد.
این گفتوگوها که به صورت سالانه برگزار میشود، امسال در روز نوزدهم نوامبر دیپلماتها و نمایندگان صنایع را در اتحادیه اروپا، ژاپن و ایالات متحده گرد هم میآورد.
بخشی از اهداف این نشست سالانه تضعیف قدرت و انحصار دولت چین در مسائل معدنی به خصوص در رابطه با عناصر نادر خاکی است تا از این طریق تنشهای تجارت جهانی را تا اندازه تحت کنترل درآورند.
گِنگ شوانگ سخنگوی وزارت امور خارجه چین طی یک نشست توجیهی روزانه در پکن اعلام کرد امکان «هدایت یا انحصار» بر کل بازار یا بخشی از آن در دنیای به هم متصل شده امروزی وجود ندارد. وی تصریح کرد: چین، تولیدکننده پیشرو در عناصر نادر خاکی، «مایل به برآوردن نیازهای منطقی» کشورهای مختلف در مساله منابع و محصولات است.
اتحادیه اروپا در سال 2011 یکی از شبکههای اصلی واردات بیشتر مواد معدنی و از جمله نخستین کشورها برای تهیه لیست مواد اولیه مهم بود. این اتحادیه به صورت مشترک با دیگر کشورهای غربی، چشم انداز عناصر نادر خاکی –گروهی از 17 عنصر معدنی با خصوصیات الکترونیکی و مغناطیسی- را به دلیل نقش آنها در اقتصادهای پیشرفته، صنایع هایتک و صنایع دفاعی مورد بررسی قرار داده است.
با توجه به اینکه وسایل نقلیهای که با باتری کار میکنند، برای موتور خود نیاز به عناصر نادر خاکی مغناطیسی دارند، تقاضای پایدار مصرف کننده در این ماده معدنی روند صعودی داشته است. ماروس سفکویچ مشاور رییس کمیته اروپا در این رابطه عنوان کرد: استراتژی اتحادیه اروپا حمایت از کل زنجیرههای تامین، در صورت امکان در قلمرو این اتحادیه و بر مبنای تولید اخلاقی است.
سیمون مورز مشاور معدنی در مشاوره اطلاعات معدنی بنچمارک در این باره گفت: موقعیت غرب از این دیدگاه بسیار ناخوشایند و متزلزل است و این زنجیرههای تامین مانند لولههای نفتی در آینده عمل میکنند.
مواد معدنی به دلیل اهمیت اقتصادی، کمبود و خطر اختلال در عرضه در شرایط کنونی موقعیت بحرانی دارند. عناصر نادر خاکی در واقع کمیاب نیستند، اما کشف و فرآوری آنها در غلظتهای کافی مسالهای دردسرآفرین است.
در شرایطی که غرب با تلاش برای تولید سودآور مبارزه میکند، چین با افزایش یکباره تولید در سال 2010 سهمیه صادراتی خود را به این کشورها تحمیل کرد و پس از یک دوره زمانی موجب افزایش قیمتها شد. سازمان تجارت جهانی (WTO) پروندهای در سال 2014 علیه چین گشود، اما تسلط چین در این رابطه همچنان ادامه دارد.
میشل رادمیکر متخصص مرکز مطالعات استراتژیک در لاهه هلند در این باره گفت: تنها راه حل برون رفت از چنین جریانی تسریع تولید در خارج از چین است. او با اشاره به ذخایر عناصر نادر خاکی نورا کار در سوئد عنوان کرد که این ذخایر میتواند برای بیش از دو دهه نیاز اروپا را در عناصر نادر خاکی مرتفع سازد. این پروژه متعلق به مواد پیشروی کانادا Leading Edge Materials است که برای نخستین بار به عنوان ناظر در این مذاکرات به استرالیا که پیش از این هم ناظر مذاکرات بوده میپیوندد. کشورهای معدنی در این نشست مهارتها و منابع خود را به عنوان یک راه حل در این مساله ارائه میکنند.
مارک ساکسون مدیرعامل این شرکت کانادایی عنوان کرده این شرکت در تلاش است تا برای توسعه سپرده سوئدی مصوباتی به دست بیاورد. در اروپا استانداردهای زیست محیطی میتوانند این مسائل را به یک پروسه طولانی مدت تبدیل کنند. وی در پایان تصریح کرد: کمبودهای معدنی اروپا «بیش از هر چیز نیاز به بحث و گفتوگو دارد.»