اقتصادآنلاین - اکرم شعبانی؛ نمادهای GDX و ETF در میان شرکت‌های معدنی طلا محبوب‌ترین شاخص‌های این بخش به شمار می‌آیند. از زمان راه اندازی در سال 2006 نخستین حرکت مزیتی این دو نماد رشد غیرقابل عبور آنها در میان دیگر شرکت‌های حاضر در این گروه عنوان شده بود. دارایی خالص 12.7 میلیارد دلاری طی هفته گذشته که 38.2 برابر بیشتر از بزرگترین رقیب معدنی جی دی ایکس در این گروه یعنی ای تی اف است، خود نشان دهنده تفاوتی است که در میان این شرکت‌ها وجود دارد. قیمت گذاری ناعادلانه جی دی ایکس تاجران را در نیم سال گذشته بسیار ناامید کرده است.
تابستان گذشته، سهام طلا پس از نخستین شروع صعودی خود در طول چند سال گذشته، در سطح بالاتری مورد استقبال قرار گرفت. این در حالی اتفاق افتاد که پیشتر به دلیل افزایش تعرفه‌ها وارداتی میان دو کشور ایالات متحده و چین صف خرید در این بازار ایجاد شده بود؛ در اوایل ماه سپتامبر جی دی ایکس به تنهایی رشد 49 درصدی در طول 3.2 ماه به ثبت رساند. بیش از دو سوم این رشد پس از فروپاشی روند صعودی بازار طلا به دست آمد و روز چهارم سپتامبر قیمت سهام این شرکت به 30.95 دلار در هر سهم رسید.
با این وجود در شرایط کنونی سهام این شرکت حتی موفق نبوده به قیمت قبلی نزدیک شود، مساله‌ای که موجب نگرانی معامله‌گران بازار سهام طلا شده است. این در شرایطی است که طلا همچنان در اوایل و اواخر ژانویه به صعودهای گاه و بیگاه خود ادامه داد. صعودهایی که گاه ناشی از شرایط ژئوپلتیکی اعم از روابط میان ایران و ایالات متحده و نیز ابهام در ادامه یا پایان جنگ تجاری میان چین و آمریکا بوده است؛ با این وجود این بازار هم مانند بسیاری از بازارهای دیگر جهانی از شیوع ویروس کرونا متاثر شده است. همچنین بر اساس اطلاعات موجود سهام عمده طلا نتوانست از فلز بالاتر پیروی و بر سود آنها غلبه کند. چنین قطع ارتباطی در بازار سهام بسیار غیرمعمول است.
در اوایل ماه ژانویه ترور ژنرال ارشد ایران از سوی نیروهای ایالات متحده موجب شد قیمت طلا به بالاترین سطح طی شش سال پیش از آن دست یابد و به 1572 دلار برسد؛ هر سهم شرکت جی دی ایکس در این دوره به 29.5 دلار رسید، در حالی که طلا با قیمت 1554 دلار حتی به 1.2 درصد بالاتر از قیمت ماه سپتامبر رسیده بود اما هر سهم جی دی ایکس نسبت به ماه سپتامبر 4.7 درصد کاهش داشت. در اواخر ماه ژانویه هنگامی که طلا به 1586 دلار رسید که سطح جدیدی از افزایش قیمت‌ها بود، قیمت هر سهم جی دی ایکس 28.99 دلار بود. با وجود اینکه در اواخر ماه ژانویه نسبت به سپتامبر قیمت طلا 2.1 درصد افزایش داشت اما سهام شرکت‌های طلا 6.3 درصد پایین‌تر از قیمت ماه سپتامبر بود.
به طور معمول سهام عمده طلا موجب تقویت دو تا سه برابری قیمت طلا می‌شود؛ بنابراین در شرایط کنونی باید جی دی ایکس 4 تا 6 درصد بالاتر از بالاترین قیمت هر سهم خود در ماه سپتامبر باشد اما در حال حاضر این روند به منفی 6 درصد از قیمت ماه سپتامبر سیده است. به دلیل اینکه معدن‌کاری طلا ریسک بیشتری از نوسانات قیمت سایر فلزات دارد، شرکت‌های عمده سهامی طلا باید روند صعودی داشته باشد تا مالکیت سهام این شرکت‌ها را به توجیه منطقی برساند و بر این اساس مطمئنا در 5 ماه گذشته چنین توجیهی در میان شرکت‌های سهامی طلا دیده نشده است.
پس چرا در زمان اوج گیری قیمت طلا، سهام شرکت‌های سهامی طلا متوقف شده است؟ چه زمانی روند عادی این شرکت‌ها از سر گرفته می‌شود؟ نمودار زیر نشان دهنده روند صعودی جی دی ایکس از سال 2016 است که به روشن شدن آنچه تاکنون اتفاق افتاده کمک می‌کند. شرکت‌های بزرگ سهامی طلا اکنون به دنبال ادغام بیشتر هستند، اقدامی که از دیدگاه آنها برای ایجاد توازن در شرایط فعلی در نظر گرفته شده است.
جی دی ایکس در اوج تابستانه خود با افزایش 34.1 درصدی، حرکتی بزرگتر از حرکت اصلی میانگین 200 روزه خود به ثبت رساند. ادامه این روند موجب یک نتیجه گیری کلی در این زمینه شد: سهام طلا بسیار پرفروش است؛ صف خرید فصلی در ماه‌های اخیر باعث شد تا سهام طلا در بالاترین سطح از میانگین 200 روزه خود قرار بگیرد. چنین واکنشی را می‌توان خرید هیجانی نام گذاشت. در پیش گرفتن یک روند اصلاحی سالم می‌تواند موجب بازگشت تعادل به بازار شود.
جی دی ایکس در اوایل و اواخر ماه نوامبر بار دیگر کمترین حد متوسط خود را به آزمایش گذاشت تا بتواند قیمت سهام را ثابت نگه دارد؛ در این زمان معامله گران سهام طلا با خرید تکنیکال امیدوار بودند که روند حمایتی از بازار همچنان ادامه داشته باشد. سهام طلا در فصل چهارم سال گذشته بین 26 تا 28 دلار بر مبنای سهم شرکت جی دی ایکس معامله می‌شد. عدم پیشرفت صعودی در بازار چند مدت گذشته، روند را کندتر و دلسردکننده‌تر از پیش کرده است.
از جمله تاثیرگذارترین اتفاقات در روند قیمت گذاری طلا، ترور ژنرال ایرانی از سوی آمریکا و پس از آن اقدام ایران برای تلافی این واقعه با حمله هوایی به پایگاه‌های نظامی آمریکا مستقر در عراق بود که ترس از وقوع جنگ جهانی سوم را بیش از پیش افزایش داده بود. پس از این واقعه شیوع ویروس کرونای جدید در چین و تاثیر آن بر بازار جهانی طلا و دیگر فلزات شرکت‌های سهامی طلا را در بازار جهانی دچار تلاطم کرد. قیمت هر سهم جی دی ایکس در این دوره به 28.99 دلار رسید که همچنان 6.3 درصد کمتر از بالاترین قیمت ماه سپتامبر است.
سفته بازان معاملات آتی طلا که معمولا اقدام به قیمت گذاری طلا می‌کنند، قدرت سرمایه خود را برای خرید از دست رفته می‌بینند. سود بالای سهام در بورس فدرال رزرو موجب جلب علاقه سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در بازار طلا شده است؛ این در حالی است که چینی‌ها حتی در آستانه سال نو به دلیل شرایط ایجاد شده نتوانسته‌اند خریدهای معمول را در بازار طلا انجام دهند. در واقع تمام سهام دارانی که اکنون سهام شرکت‌های سهامی طلا را در اختیار دارند با خطر فروش هیجانی روبرو هستند، اما راه درست آن است که برای پیمودن مسیر عادی و خرید دوباره باید صبر کرد.
