به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بازار لوازم‌خانگی ماه‌هاست شرایط ناآرامی دارد. ممنوعیت واردات، قیمت لوازم‌خانگی خارجی را -که به هر صورت به بازار وارد می‌شوند- به شکلی نجومی افزایش داده و کالاهای تولید داخل هم که در زمان حضور برندهای خارجی در بازار کمتر خریدار داشتند، از ابتدای امسال و با تامین‌نشدن ارز برای واردات مواد و قطعات، مسیر افزایش قیمت را درپیش گرفته‌اند. آمارها از افزایش حجم تولید داخلی انواع لوازم‌خانگی از ابتدای امسال حکایت دارد. انتظار این بود که افزایش عرضه توانسته باشد تا حدودی بازار را متعادل کند، اما قیمت‌ها همچنان بالاست و توان خرید از بسیاری از اقشار سلب شده است. مطابق آمارهای رسمی وزارت صنعت، در بهار امسال شرکت‌های داخلی ۲۱۰ هزار و ۲۰۰ دستگاه تلویزیون تولید کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه پارسال رشد ۴۹. ۴ درصدی داشته است. همچنین تولید یخچال و فریزر با رشد ۷. ۹ درصدی به ۳۲۸ هزار و ۵۰۰ دستگاه و ماشین لباسشویی با رشد ۱۱۵. ۱ درصدی به ۲۰۷ هزار و ۴۰۰ دستگاه رسیده که دست‌کم در زمینه ماشین لباسشویی حجم افزایش تولید در حدی بوده که بتوان تأثیر پررنگ‌تری در بازار را انتظار داشت، اما این انتظار برآورده نشده است. دلیل شرایط موجود و گرانی‌های اخیر هرچه باشد، از خلأ واردات گرفته تا افزایش هزینه تولید، باعث شده بازار فروش، راکد باشد و دست خریداران کوتاه. مردم بیشتر به تعمیر لوازم خانگی روی آورده‌اند و در این راه با مشکلات جدیدی مواجه شده‌اند؛ قطعات فیک و بی‌کیفیت.
قطعات درجه3 به جای درجه یک
بازار تعمیرات انواع لوازم‌خانگی این روزها نسبت به قبل رونق بیشتری گرفته و از آنجا که کمتر کسی توان تعویض و خرید جنس نو را دارد، مردم ترجیح می‌دهند با آنچه دارند، بسازند، اما تامین قطعات تعمیری و تعویضی خود داستان جدیدی است. در شرایطی که تحریم اقتصادی همکاری شرکت‌های بین‌المللی تامین‌کننده قطعات اصلی برندها را با ایران بامحدودیت مواجه کرده، چشم بازار تعمیرات به اقلامی است که به‌رغم همه این محدودیت‌ها امکان ورود به کشور را می‌یابند، اما به‌نظر می‌رسد بخش زیادی از این اقلام، نه‌تنها گرهی از کار باز نمی‌کنند، بلکه گره‌های موجود را کورتر می‌کنند. به‌تازگی گزارش‌هایی از وجود گسترده قطعات تقلبی انواع لوازم‌خانگی به‌ویژه یخچال منتشر شده که بعضا تأیید هم می‌شود؛ قطعاتی که با وجود کیفیت بسیار پایین با قیمت بسیار بالا عرضه می‌شود. یکی از این اقلام کمپرسور یخچال است که با رشد قیمت بسیار بالا روبه‌رو بوده، اما خریداران از مردم تا تولیدکنندگان داخلی ناچار به خرید آنها آن هم با قیمت‌های سلیقه‌ای واردکنندگان هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد نیاز سالانه کشور به کمپرسور یخچال یک‌میلیون و 500هزار دستگاه است که بخش زیادی از این نیاز را واردکنندگان که تعداد محدودی هستند، تامین می‌کنند. البته برخی تولیدکنندگان بزرگ نیز خود نسبت به واردات کمپرسور اقدام می‌کنند، اما در مجموع واردات این کالا در دست تعداد محدودی از افراد قرار دارد که آنها با مانور قیمتی بسیار بالا در حال فروش کمپرسورها در سطح بازار هستند.
نکته قابل توجه در بخش کمپرسور تعرفه واردات آن است که به‌طور غیرمستقیم بر کیفیت کالاهای ورودی تأثیرگذار بوده است. اگر کمپرسور دارای گرید A و B باشد، باید تعرفه 5درصدی برای واردات آن درنظر گرفته شود، اما اگر گرید کالا C باشد، واردکننده باید 15درصد تعرفه گمرکی پرداخت کند. نبود نظارت در واردات این کالا باعث شده تا برخی کمپرسورهای فاقد کیفیت را با دستکاری از گرید C تبدیل به گرید A و B کرده و از این طریق واردکننده با پرداخت تعرفه بسیار کمتر، کالا را وارد بازار می‌کند.
برندهای معتبر مشکل قطعه ندارند
سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ضمن تأیید وجود قطعات بی‌کیفیت در بازار و به‌ویژه در بخش تعمیرات لوازم‌خانگی می‌گوید: این مشکل مختص یخچال و فریزر نیست و در همه کالاها وجود دارد. حمیدرضا غزنوی اضافه می‌کند: در عرصه تولید البته این مشکل کمتر است و شرکت‌ها و برندهای معتبری که خود واردکننده قطعات موردنیاز خود هستند، به هیچ عنوان چنین مشکلی ندارند. این شرکت‌ها از طریق بازرگانی خارجی خود قطعات مورد نیازشان را وارد می‌کنند و نیازی به تامین از بازار داخل ندارند، اما همه شرکت‌ها هم چنین شرایطی را ندارند. به گفته این مقام صنفی، قطعاتی را که واردکنندگان متفرقه خریداری و در بازار توزیع می‌کنند، ممکن است تقلبی یا دارای کیفیت‌های پایین باشند که این اقلام معمولا در بخش تعمیرات و خدمات پس از فروش مورد استفاده قرار می‌گیرند. سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی در پاسخ به این پرسش که در چه قطعات و کالاهایی مشکل لوازم و قطعات فیک و بی‌کیفیت وجود دارد، می‌گوید: هم‌اکنون نمی‌توان به این سؤال پاسخ دقیقی داد؛ زیرا این موضوع تخصصی است و پاسخ به آن مستلزم بررسی خدمات پس از فروش و شکایاتی است که در این زمینه به انجمن ارجاع شده است، اما به‌طور کلی روی قطعات وارداتی متفرقه نمی‌شود حساب باز کرد. غزنوی اضافه می‌کند: متأسفانه هم‌اکنون در بازار کشور قطعاتی وجود دارد که کیفیت مناسبی ندارد و مردم در زمان تعمیر لوازم و تعویض قطعه بعضا دچار مشکلاتی می‌شوند که ناشی از بی‌کیفیتی قطعه است. با این حال بعضی از شرکت‌ها با تمهیداتی تلاش کرده‌اند قطعاتشان از قطعات بقیه شرکت‌ها متمایز باشد و مشتریان آنها کمتر دچار مشکلات قطعات فیک می‌شوند؛ چون نمایندگی‌های معتبر قطعات اصلی و باکیفیت ارائه می‌کنند.
بازار را به‌سختی تأمین می‌کنیم
یکی از عواملی که زمینه سوءاستفاده واردکنندگان اجناس تقلبی را فراهم کرده تامین نشدن بازار از سوی تولیدکنندگان داخلی است. تصمیم دولت در زمینه قطع واردات لوازم‌خانگی در شرایطی اتخاذ شد که تولیدکنندگان داخلی قول تلویحی تامین بازار را داده بودند، اما این قول در زمینه بیشتر کالاها عملی نشده و حتی در زمینه اقلامی که افزایش تولید داشته‌اند، قیمت بالا اجازه برخورداری مردم از این اقلام را نمی‌دهد. تصمیم به ممنوعیت واردات حتی از سوی اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی نیز با اعتراض مواجه شد و رئیس وقت این اتحادیه با بیان اینکه مشکلات موجود امکان تامین بازار با تولیدات داخلی را نمی‌دهد، گفت: دولت باید در زمینه تامین بازار از تولیدکنندگان تعهد می‌گرفت؛ نه قول. امروز که 2سال از اجرای این تصمیم می‌گذرد به‌نظر می‌رسد پیش‌بینی او چندان نادرست نبوده است.
سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ضمن اذعان به مشکلات در این زمینه می‌گوید: هم‌اکنون تامین بازار به‌سختی انجام می‌شود به این دلیل که بعضی از قطعات باید از خارج وارد کشور شود و متأسفانه بانک مرکزی ارز مورد نیاز برای واردات را در اختیار تولیدکنندگان لوازم خانگی قرار نمی‌دهد. این موضوع مشکلات زیادی برای تولید ایجاد کرده است. غزنوی ادامه می‌دهد: مشکلات بر سر راه تولید زیاد است؛ طرف‌های خارجی از تولیدکنندگان طلبکارند و این می‌تواند ادامه کار با آنها را برای تولیدکنندگان غیرممکن کند. بسیاری از اقلام خریداری شده در گمرک دپو شده و ارز برای ترخیص دریافت نمی‌کند و این هم برای تولید مشکل ایجاد کرده و هم برای بازار، ولی به هرحال تولیدکنندگان در حال تامین بازار هستند. او درباره طرح تولید لوازم خانگی ارزان، گفت: این طرح در حال اجراست و تاکنون 5هزار سبد از این کالاها تحویل کمیته امداد شده و تولید این اقلام ادامه دارد. به گفته غزنوی، این کالاها با قیمتی حدود 10میلیون تومان به افراد واجد شرایط تحویل داده می‌شود و شامل 5قلم کالای اصلی خانگی یعنی یخچال و فریز، اجاق گاز، تلویزیون، ماشین لباسشویی و جاروبرقی است.
